شرح حکمت 187 نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 187 نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۳/۰۴/۳۰

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۳۱ تیر ۰۳ ، ۰۹:۱۵

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۳/۴/۲ . ۱۵ذیحجه

💢 حکمت ۱۸۷ 💢

♦️وَ قَالَ (علیه السلام): الرَّحِیلُ وَشِیکٌ. کوچ کردن نزدیک است.

⛔️ حکمت ۱۸۷ با دو کلمه، به عنوان کوتاه ترین حکمت نهج البلاغه مطرح است. که البته از لحاظ معنایی بسیار بلند و بالاست.
در این حکمت حضرت به کوچ کردن سریع از دنیا اشاره میکند.
امری که برای همه ی ما مسلم است و به تجربه آن را دریافته ایم.

⭕️کلام حضرت از دو کلمه تشکیل شده است:
👈 الف. " الرَّحِیل " رحیل به معنای کوچ کردن است: کسی که میخواهد از جایی به جای دیگر اثاث کشی و مهاجرت کند طبعا باید بار و بنه و زاد و توشه اش را نیز با خود ببرد. البته که میدانیم مال و ثروت و خانه و پست و مقام را نمی توان به سرای دیگر انتقال داد، ولی انسان با همه دارایی حقیقی اش که اعمال و اخلاق و ملکات است به سرای دیگر میرود.

📕تاکید قرآن کریم این است که انسان وفات میکند نه فوت.
فوت یعنی از دست رفتن، می گوییم نماز ما فوت شد، فلان کار وقتش فوت شد یعنی از دست رفت.
ولی وفات یعنی گرفتن اخذ کامل چیزی. سخنرانی مستوفات یعنی سخنرانی ای که همه چیزش کامل بود و در هیچ موردی نقص و خللی نداشت. قرآن میفرماید:
《قُلْ یتَوَفَّاکُم مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ؛ سجده - ۱۱ 》
فرشته ی مرگ انسان را با همه دارایی های حقیقی اش که اعمال و اخلاق و اعتقادات و ملکات است میگیرد و به سرای دیگر انتقال میدهد.
پس همه ما یک کوچ واثاث کشی داریم و اثاث ما غیر از اثاث دنیا است، اثاث ما در درون خود ماست که آنهارا با خودمیبریم.

👈 ب. " وَشِیکٌ " اوشک و وشیک به معنای سرعت در حرکت است. قیامت از آنچه انسان فکر میکند نزدیک تر است.
از آنجایی که سابقه عالم قبل از ما بسیار است و بعد از ما نیاز جهان به حال خود باقی است، کل حیات انسان با همه طولانی بودنش به اندازه ی اندکی بیش نیست. اندکی که مانند چشم بر هم زدن است.

🔻نکته:
در جمله " الرَّحِیلُ وَشِیکٌ " (کوچ کردن نزدیک است) اخبار به داعیه انشاء القاء شده است، حالا که کوچ کردن از دنیا نزدیک است و سرعت حرکت انسان به سمت قیامت بسیار زیاد است، پس انسان باید به فکر معاد خودش باشد و توشه سفر را جمع آوری کند.

💮پیامبر صلواه الله علیه می فرماید :
الدُّنْیا ساعَةٌ فَاجْعَلُوها طاعة
دنیا ساعتى بیش نیست این ساعت را در مسیر اطاعت خدا قرار دهید.

💮امام سجاد سلام الله علیه فرمود:
إِنَّ جَمیعَ ما طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ فی مَشارِقِ الاْرْضِ وَمغارِبِها بَحْرِها وَبَرِّها وَسَهْلِها وَجَبَلِها
تمام آنچه در شرق و غرب جهان، دریاها و صحراها، دشت ها و کوه ها آفتاب بر آن مى تابد
عِنْدَ وَلِىٍّ مِنْ أوْلِیاءِ اللهِ وَأهْلِ الْمَعْرِفَةِ بِحَقِّ اللهِ کَفِىْءِ الظِّلالِ;
در نزد اولیاء الله و عارفان به حق خدا همچون بازگشت سایه هاست.
همان گونه که سایه ها به سوى غروب مى رود به سرعت برچیده مى شوند، عمر دنیا نیز چنین است.

💮امام مجتبی در مورد عمر کوتاه و سایه مانند دنیا این شعر را میخواندند:
یا أهْلَ لَذّاتِ دُنْیا لا بَقاءَ لَها *
اِنَّ اغْتِراراً بِظِلّ زائِل حُمُقٌ
اى اهل لذت هاى دنیایى که بقایى ندارد مغرور شدن به سایه اى که به زودى زوال مى پذیرد احمقانه است.

💮حافظ نیز در این زمینه مى گوید:
مرا در منزل جانان چه جاى امن چون هر دم *
جرس فریاد مى دارد که بربندید محمل ها

💮 قَالَ الصَّادِقُ ع اِعْتَبِرُوا بِمَا مَضَى مِنَ الدُّنْیَا
از گذشته دنیا عبرت بگیرید. آیا کسی را نگه داشت؟ همه رفتند.
هَلْ بَقِیَ عَلَى أَحَدٍ أَوْ هَلْ فِیهَا بَاقٍ مِنَ الشَّرِیفِ وَ الْوَضِیعِ وَ الْغَنِیِّ وَ الْفَقِیرِ وَ الْوَلِیِّ وَ الْعَدُوِّ
آیا از رئیس و ما فوق و زیردست، از ثروتمند و مستمند، از دوست و دشمن کسی باقی ماند؟
فَکَذَلِکَ مَا لَمْ یَأْتِ مِنْهَا بِمَا مَضَى أَشْبَهُ مِنَ الْمَاءِ بِالْمَاءِ
پس آینده دنیا هم نظیر گذشته است که از همانندی آب به آب شبیه تر است.

💮 قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص کَفَى بِالْمَوْتِ وَاعِظاً
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: برای وعظ و اندرز مرگ بس است
وَ بِالْعَقْلِ دَلِیلًا
برای دلالت و راهنمایی عقل و فکر بس است.
وَ بِالتَّقْوَى زَاداً
برای زاد و توشه تقوا و پرهیزکاری،
وَ بِالْعِبَادَةِ شُغُلًا
برای اشتغال عبادت
وَ بِاللَّهِ مُونِساً
و برای انس و همراهی، خدا بس است.
وَ بِالْقُرْآنِ بَیَاناً
برای توضیح و بیان حقایق، قرآن کافی است.

💮 پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:
وَ قَالَ النَّبِیُّ صلَمْ یَبْقَ مِنَ الدُّنْیَا إِلَّا بَلَاءٌ وَ فِتْنَةٌ
از دنیا جز فتنه و گرفتاری چیزی باقی نمانده است.
وَ فِتْنَةٌ وَ مَا نَجَا مَنْ نَجَا إِلَّا بِصِدْقِ الِالْتِجَاءِ
و کسی نجات پیدا نمی کند جز از طریق التجاء و پناه با صدق و صفا به خدا.

💮 وَ قَالَ نُوحٌ ع وَجَدْتُ الدُّنْیَا کَبَیْتٍ لَهُ بَابَانِ دَخَلْتُ مِنْ أَحَدِهِمَا وَ خَرَجْتُ مِنَ الْآخَرِ
حضرت نوح علیه السّلام با این عمر طولانی ۲۵۰۰ ساله فرمود: دنیا را مانند یک خانه دو دری (در دخول و در خروج) دیدم که از یک در داخل و از در دیگر خارج شدم.
هَذَا حَالُ صَفِیِّ اللَّهِ کَیْفَ حَالُ مَنِ اطْمَأَنَّ
فِیهَا وَ رَکِنَ إِلَیْهَا وَ أَضَاعَ عُمُرَهُ فِی عِمَارَتِهَا وَ مَزَّقَ دِینَهُ فِی
این وضع و حال و برداشت نوح صفی الله و برگزیده خدا است. چگونه خواهد بود وضع و حال کسی که به دنیا تکیه و اعتماد کند و عمر گرانبها را در تعمیر و مرتب ساختن آن صرف نماید و در دستیابی به آن دین خود را از دست بدهد؟

💮قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَا أَبَا صَالِحٍ إِذَا أَنْتَ حَمَلْتَ جَنَازَةًفَکُنْ کَأَنَّکَ أَنْتَ الْمَحْمُولُ
هرگاه جنازه‌اى را برداشتى، آن‌چنان باش که گویا تو خود آن جنازه‌اى
وَ کَأَنَّکَ سَأَلْتَ رَبَّکَ الرُّجُوعَ إِلَى الدُّنْیَا
و از پروردگارت درخواست بازگشت به دنیا نموده‌اى
فَفَعَلَ فَانْظُرْ مَا ذَا تَسْتَأْنِفُ
و او نیز به تو پاسخ داده است. پس بنگر که چگونه عمل خود را از سر مى‌گیرى. قَالَ ثُمَّ قَالَ عَجَبٌ لِقَوْمٍ حُبِسَ أَوَّلُهُمْ عَنْ آخِرِهِمْ
سپس فرمود: در شگفتم از گروهى که مرده‌هاى آن‌ها هرگز باز نمی گردند.
ثُمَ‏ نُودِیَ فِیهِمُ الرَّحِیلُ وَ هُمْ یَلْعَبُونَ.
سپس فرمود: آن‌گاه در میان زنده‌ها ندا داده شود که آماده کوچ باشید، و آنان به بازى مشغولند.

اللهم الرزقنا الراحهَ عند الموت

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی