شرح حکمت 157 نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 157 نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۳/۰۳/۰۵

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۰۶ خرداد ۰۳ ، ۰۷:۰۹

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۳/۲/۳۰ . ۱۰ذیقعده

💢 حکمت ۱۵۷ 💢

♦️وَ قَالَ (علیه السلام): قَدْ بُصِّرْتُمْ إِنْ أَبْصَرْتُمْ
حقایق به شما نشان داده شده است، اگرچشم باز کنید و ببینید،

♦️وَ قَدْ هُدِیتُمْ إِنِ اهْتَدَیْتُمْ
ابزار و استعداد هدایت در اختیار شما قرار داده شده است، اگر هدایت پذیر باشید،

♦️ وَ أُسْمِعْتُمْ إِنِ اسْتَمَعْتُم
و حرف حق در گوش شما خوانده شده، اگر حرف شنو باشید.

🔻در سه بخش امیرالمومنین علیه السلام این حکمت ۱۵۷ را بیان کردند دیدنی‌ها هست اگر ببینید .
هدایت هست اگر هدایت بپذیرید شنیدنی‌هاهست اگر بخواهید بشنوید
این سه جمله از آن جملاتی هست که اگر انسان همراه با آنها باشد در مسیر، این سه جمله را در پیش بگیرد در بسیاری از فضایل اخلاقی بلکه فضایل عرفانی دست پیدا خواهد کرد.

🔺صاحب مصادر نهج البلاغه میفرماید حکمت ۱۵۷ بخشی از خطبه ۲۰ بوده است:
فَإِنَّکُمْ لَوْ قَدْ عَایَنْتُمْ مَا قَدْ عَایَنَ مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ لَجَزِعْتُمْ وَ وَهِلْتُمْ وَ سَمِعْتُمْ وَ أَطَعْتُمْ
اگر شما آنچه را که مردگانتان بعد از مرگ مشاهده کرده اند، مى دیدید ناله سر مى دادید و وحشت مى کردید و به سخن حق گوش فرا مى دادید و اطاعت مى کردید ، وَ لَکِنْ مَحْجُوبٌ عَنْکُمْ مَا قَدْ عَایَنُوا
ولى آنچه آنها دیده اند از شما مستور و پنهان است.
وَ قَرِیبٌ مَا یُطْرَحُ الْحِجَابُ
امّا به زودى پرده ها کنار مى رود و همه چیز را مشاهده خواهید کرد،
وَ لَقَدْ بُصِّرْتُمْ إِنْ أَبْصَرْتُمْ
اگر چشم بصیرت را بگشایید،هم اینک وسایل بینایى شما فراهم شده است.
وَ أُسْمِعْتُمْ إِنْ سَمِعْتُمْ
و اگر گوش شنوا داشته باشید سخنان حق به گوش شما رسانده شده.
وَ هُدِیتُمْ إِنِ اهْتَدَیْتُمْ
و اگر اهل هدایت باشید وسایل هدایت فراهم گشته است.

⭕️حضرت بعد از ذکر قصه دیدن نادیدنی‌ها در لحظه مرگ،
انسان حضور پیدا می‌کند می‌بیند آن چیزی را که دیدنش با چشم سر نادیدنیست .
حضور پیدا می‌کند در فضای دیگری.
لذا به محتضر می گویند محتضر. البته حاضر شدن یک معنا هم به معنای اینکه ملکوت الملک بر سر انسان حاضر می‌شود در هر صورت شرایط برای دیدن و شنیدن و هدایت فراهم است اگر خود اراده داشته باشیم .

🔺 انشالله راه را برای سعادت باز می‌کند همه ابزارها آماده شدند و بعد به ما دستور داد. اگر جاده‌ای ،مقصدی مسیری مشخص نباشد ، ما می‌پرسیم کجا برویم با کی برویم در میانه راه چطور درست و از اشتباه و بی راهه را از راه تشخیص بدهیم .
حکیم از اول جاده را مسطح می‌کند تابلوهای راهنمایی هست عقل هست فطرت انبیا هست همه این‌ها به ما می‌گویند کجا برو چطور برو با چه کسی بنشین از چه کسی دوری کن این مسیر مسیر مشخصی است.

❌خداوند همه ابزار هدایت و سعادت را در اختیار انسان قرار داده است، اگر انسان به مقصد نرسید یا به طور کامل از استعدادهایش استفاده نکرد مقصر خود اوست. نباید از هیچ کسی جز خودش شاکی و گلایه مند باشد.
این سه بخش رو من مختصر خدمت شما عرض کنم

♦️ قَدْ بُصِّرْتُمْ إِنْ أَبْصَرْتُمْ
حقایق به شما نشان داده شده است، اگرچشم باز کنید و ببینید:
عظمت خداوند در پهنه ی آفرینش پیداست، هر کسی میخواهد این عظمت را ببیند چشم باز کند تا ببیند.
خدا حقایق را در عالم به شما نشان داده مگر نمی‌خواهید مطیع خدا باشید.

🔺 مگر دلیل نمی‌خواهید بر وجود خدا، خوب نگاه کنید این نگاه کردن چشم را باز می کند.ما توجه نمی‌کنیم نگاه ما فقط به همین کوه و دریا هست ولی خالق انها چه کسی است .حضرت می‌فرماید چشم باز کنید تا خدا را وعظمت او را ببینید.

📕درخطبه ۱۴۷ حضرت فرمود:
وَ إِنَّهُ لاَ یَنْبَغِی لِمَنْ عَرَفَ عَظَمَةَ اَللَّهِ أَنْ یَتَعَظَّمَ
سزاوار نیست آن کس که عظمت خداى را شناخت خود را بزرک بشمارد .
فَإِنَّ رِفْعَةَ اَلَّذِینَ یَعْلَمُونَ مَا عَظَمَتُهُ أَنْ یَتَوَاضَعُوا لَهُ
پس بلندى ارزش کسانى که بزرگى پروردگار را مى‌دانند در این است که برابر او فروتنى کنند. اگر کسی خوب ببیند و بصیرت پیدا کند و عظمت خدا را ببیند این خود را بزرگ حساب نمی‌کند
برای رسیدن به مقام انسانیت متواضع باشید راه آن دیدن عظمت خداست به عالم نگاه کنید.

⬅️سرگذشت اقوام گذشته را چه در لابلای سطور کتاب ها چه در آئینه آثار به جا مانده از آنها به ما نشان داده است. اگر چشم باز کنیم و این حقایق را ببینیم و درس بگیریم. خطبه ۱۸۲:
إِنَّ لَکُمْ فِی الْقُرُونِ السَّالِفَةِ لَعِبْرَةً،
در قرون گذشته براى شما درسهاى عبرت فراوانى است.
أَیْنَ الْعَمَالِقَةُ وَ أَبْنَاءُ الْعَمَالِقَةِ؟ أَیْنَ الْفَرَاعِنَةُ وَ أَبْنَاءُ الْفَرَاعِنَةِ؟
کجا هستند «عمالقه» و فرزندان «عمالقه؟!» کجایند فرعونها و فرزندانشان؟
أَیْنَ أَصْحَابُ مَدَائِنِ الرَّسِّ الَّذِینَ قَتَلُوا النَّبِیِّینَ
کجا هستند صاحبان شهرهاى رسّ; همانها که پیامبران را کشتند
وَ أَطْفَئُوا سُنَنَ الْمُرْسَلِینَ وَ أَحْیَوْا سُنَنَ الْجَبَّارِینَ؟
و چراغ پرفروغ سنّتهاى فرستادگان خدا را خاموش کردند و سنّتهاى جباران را زنده ساختند؟
أَیْنَ الَّذِینَ سَارُوا بِالْجُیُوشِ وَ هَزَمُوا بِالْأُلُوفِ وَ عَسْکَرُوا الْعَسَاکِرَ وَ مَدَّنُوا الْمَدَائِنَ
کجایند آنها که با لشکرهاى گران به راه افتادند و هزاران نفر را شکست دادند و متوارى ساختند; همانها که سپاهیان فراوان گرد آوردند و شهرهاى بسیار بنا نهادند.

♦️وَ قَدْ هُدِیتُمْ إِنِ اهْتَدَیْتُمْ
ابزار و استعداد هدایت در اختیار شما قرار داده شده است، اگر هدایت پذیر باشید: شما فقط بخواه اراده کن، فقط تصمیم بگیر ابزار برای هدایت فراهم است.

⬅️ یک بخش از هدایت درونی است و یک بخشی بیرونی.
هم درون انسان فطرت و عقل و نفس لوامه و نفس مطمئنه قرار داده شده که او را به سمت خوبی ها هدایت کنند،
هم ندای منادیان توحید بلند است و انبیاء و ائمه و علما در سطح جامعه هدایتگری را به عهده گرفته اند، فقط این ما هستیم که باید هدایت آنان را پذیرا باشیم. امیرالمومنین در خطبه ۱ نهج البلاغه می‌فرماید :
انبیا آمدند فطرت شما را بیدار کنند همین فطرت ما خوبی و بدی را می‌شناسد عدالت و ظلم را می‌شناسد. انبیا آمدند ما را از این دفینه‌ها از این گورهایی که فطرت را در آنجا دفن کردیم بیرون بیاورند فطرت را زنده کنند فطرت که بیدار شد هدایت حاصل می‌شود انسان عقل دارد نفس لوامه، نفس مطمئنه دارد وجدان اخلاقی دارد . ابزار و وسایل هستند که کمک می‌کنند به انسان که مدام به سمت رشد و هدایت هلمان می کشانند.

⭕️ درون ما ابزاری است برای هدایت که هر کدام از آنها عظمتی دارند البته در فضای جامعه در فضای بیرون هم خدا ائمه و علمای ربانی همه هدایتگرانی هستند که ما را تشویق می‌کنند برای هدایت اگر به دنبال هدایت باشید ابزار فراهم هست خوب می‌توانید هدایت شوید به شرط اینکه این اراده در شما باشد قرآن کریم می فرماید:
《وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ کَثِیراً مِّنَ الْجِنِّ وَالاِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ یَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْیُنٌ لاَّ یُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَّ یَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِکَ کَالاَْنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ》
به یقین گروه بسیارى از جن و انس را براى دوزخ آفریدیم; آنها دل هایى دارند که با آن اندیشه نمى کنند و نمى فهمند; و چشمانى که با آن نمى بینند; و گوش هایى که با آن نمى شنوند; آنها همچون چهارپایانند; بلکه گمراه تر! اینان همان غافلانند چون امکان هدایت دارند و بهره نمى گیرند.

❌نپذیرفتن هدایت، عذاب آور است. قرآن کریم می فرماید:
《وَ أَمَّا ثَمُودُ فَهَدَیْناهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمى عَلَى الْهُدى فَأَخَذَتْهُمْ صاعِقَةُ الْعَذابِ الْهُونِ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ 》
امّا ثمود را هدایت کردیم، ولى آن‌ها نابینایى و گمراهى را بریت ترجیح دادند؛ به‌ همین جهت صاعقه عذاب خوارکننده به خاطر اعمالى که انجام مى‌دادند آن‌ها را فرو گرفت.
حال ببینید قوم ثمود برای شما چه درسی دارد. اگر از این امکانات و استعدادی که خدا در اختیارتان قرار داده استفاده درست نکنید و مورد هدایت بهره‌برداری نکنید خدا نسبت به شما هم عذاب می‌دهد یا در دنیا یا در آخرت.

♦️وَ أُسْمِعْتُمْ إِنِ اسْتَمَعْتُم
و حرف حق در گوش شما خوانده شده، اگر حرف شنو باشید:
ما به شما قدرت شنوایی دادیم ولی به شرط اینکه شما گوش جان را باز کنید حقایق را بشنوید صدای رب را بشنوید صدای ربانی‌ها را بشنوید گوش باشد و نشنوید به چه کار آید انبیا، احادیث قدسی ، قرآن، نهج البلاغه هست حرف‌ها برای ما گفتند اگر حرف شنیده نشود از بین رفته ذبح شده گویا عبس بوده.
وظیفه انجام نشده بشنوید و عمل کنید بشنوید و در زندگی به کار ببرید.
فرموده‌اند اگر اهل شنیدن باشید خیلی از مسائل برای شما گفته شده

⭕️ قرآن با معارف بالا در گوش شما خوانده شد، نهج البلاغه با صدای رسا برای شما بیان شد اگر شنوا باشید و این حرفهارا به کار بگیرید.
《 وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ ؛ اعراف - ۲۰۴》
هنگامى که قرآن خوانده شود، گوش فرا دهید و خاموش باشید; شاید مشمول رحمت خدا شوید.
گوش فرا دهید شنیدن کافی نیست اینکه گفت قرآن را گوش کنید ثواب دارد اگر به آن نگاه کنید ثواب دارد ولی وظیفه ما چیزی بالاتر از ثواب است شنیدن از ترتیب اثر دادن است .
مثال: فلانی بچه‌ حرف گوش کن دارد
یعنی اینکه گوش دارد؟ همه بچه‌ها گوش دارند صحبت از شنیدن نیست صحبت از ترتیب اثر دادن است.

🔻حرف شنو بودن مهم است.
《 فَبَشِّرْ عِبَادِ * لَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚ أُولَٰئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللَّهُ ۖ وَأُولَٰئِکَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ 》
همان کسانی که سخنان را می‌شنوند و از نیکوترین آنها پیروی می‌کنند؛ آنان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، و آنها خردمندانند
باید طور دیگری شنید اینکه می‌گوید چشم‌ها را باید شست درسته است.
چطور ببینیم آنطوری که خدا می‌خواهد هر چیزی که می‌بینیم به باطنش برسیم هر چیزی که می‌بینیم هدایت نهفته در او را هم ببینیم
《وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِى أَصْحَابِ السَّعِیرِ 》
و مى گویند: اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقّل مى کردیم، در میان دوزخیان نبودیم.

⭕️برای سعادت گوش و چشم دیگریی میخواهیم: پیامبر:
لَیْسَ الاْعْمى مَنْ یَعْمی بَصَرُهُ إنَّمَا الاْعْمى مَنْ تَعْمی بَصیرَتُهُ
نابینا کسى نیست که چشم خود را از دست داده باشد. نابینا کسى است که بصیرت ندارد.
شاید کسی چشمانش مثل عقاب خوب ببیند اما حقایق را نمی‌تواند ببیند ساز مخالف می‌زند غرب گرایی دارد تفکر باطل و شیطان پرستی دارد عالم را یک عالم مادی می‌داند روح را نمی‌بیند حقایق را نمی‌بیند این آدم کور است .
خطبه ۸۸ نهج البلاغه فرمود:
مَا کُلُّ ذِی قَلْب بِلَبِیب وَلاَ کُلُّ ذِی سَمْع بِسَمِیع وَلاَ کُلُّ نَاظِر بِبَصِیر
نه هر کس که دل دارد خردمند و نه هر کس که گوش دارد شنواست و نه هر کس که چشم دارد بیناست .

🔻نکته:
انسان اگر چشم باز کرد و حرف شنو شد و در مسیر هدایت افتاد، پس از مدتی مسائل نادیدنی را هم خواهد دید و خواهد شنید:
مرتبه اول آن است که همین ظاهر را خوب ببینیم
هر چیزی را که می‌بینیم بُعد الهی و بعد معرفتی آن راهم ببینیم
اگر کسی می‌خواهد چیزی ببیند بصیرت داشته باشد را در آن ببیند هدایت را در آن ببیند بهشت و جهنم را در آن ببیند ظاهر زیبای این غذا را نبیند بوی خوب خوش این طعام تو را مدهوش نکند، این غذا حرام است.
استفاده نکنید این مقام برای تو می آورد اگر کسی دید و شنید و در مسیر هدایت قرار گرفت بعد این به جایی می‌رسد که نادیدنی‌هایی می‌بیند آنچه را که بقیه نمی‌بینند می‌بیند و متوجه می‌شود.

📕در خطبه ۱۹۲ فرمود:
أَرَى نُورَ الْوَحْیِ وَ الرِّسَالَةِ وَ أَشُمُّ رِیحَ النُّبُوَّةِ وَ لَقَدْ سَمِعْتُ رَنَّةَ الشَّیْطَانِ حِینَ نَزَلَ الْوَحْیُ عَلَیْهِ
آن لحظه‌ای که پیغمبر مبعوث شد من دیدم نور وحی را .
پس چرا بقیه ی مردم ندیدند؟
فَقُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا هَذِهِ الرَّنَّةُ فَقَالَ هَذَا الشَّیْطَانُ قَدْ أَیِسَ مِنْ عِبَادَتِهِ
وقتی وحی بر پیغمبر نازل می‌شد.
صدای فریاد شیطان را می‌شنیدم.
پیغمبر در جمعی نشسته بود بعد از لحظاتی می‌فرمود برادرم جبرئیل آمد و فلان آیه را آورد و فلان حدیث قدسی را آورد.
إِنَّکَ تَسْمَعُ مَا أَسْمَعُ وَ تَرَى مَا أَرَى إِلَّا أَنَّکَ لَسْتَ بِنَبِیٍّ وَ لَکِنَّکَ لَوَزِیرٌ
وحی نور دارد، نبوت بوی خوش دارد، ناله شیطان را میشود شنید.
در روایت از امام صادق فرمودند شب قدر چه شبی است فرمود :
آن شبی که شب بوی خوشی داشته باشد اینکه در فصل بهار باشیم اون شب قدر بوی خوشی دارد مگر شب که زمان است بو دارد بله برای کسی که ببیند نبوت یک مقام است ولی بوی خوشی دارد وحی نور دارد . فرمود چشم شما باز شد اگر شمه شما باز شد شما شب قدر را بو می‌کشید می‌فهمید که امشب چه بوی خوشی در عالم پیچیده بوی ملائکه را حس می‌کنید امشب شب قدر.
ما اگر نمی‌بینیم نگوییم نیست، بلکه ما نمی‌بینیم.

💮پیغمبر فرمود ای علی جان آنچه را که من می‌بینم تو هم می‌بینی هر چه را که من می‌شنوم تو هم می‌شنوی
فقط تو پیغمبر نیستی خاتم انبیا پیغمبر است ولی تو وزیر وجانشین منی .
اگر امیرالمومنین این چیزها را می‌بیند یعنی هستند پیامبر فرمود:
غُضُّوا أَبْصَارَکُمْ تَرَوْنَ الْعَجَائِبَ
چشم فرو بندید عجائب را می بینید.

⭕️ در غررالحکم :
تَکَادُ ضَمَائِرُ الْقُلُوبِ تَطَّلِعُ عَلَى سَرَائِرِ الْغُیوب
شدنی است که باطن دل ها بر ناپیدای جهان آگاه گردد.
{در برخی نسخه ها به جای غیوب، عیوب آمده است یعنی انسان میتواند به عیوب نهانی خودش اطلاع پیدا کند)
نزدیک است که دل‌ها یک نادیدنی‌هایی را ببیند. یک نادیدنی‌های اشراف پیدا کنند انسان می‌تواند.

💮امام صادق فرمود چشم ببندید تا عظمت خدا را ببینید.
ما اعتَصَمَ أحَدٌ بمِثلِ ما اعتَصَمَ بِغَضِّ البَصَرِ ؛ فإنّ البَصَرَ لا یَغُضُّ عَن مَحارِمِ اللّه ِ إلاّ و قد سَبَقَ إلى قَلبِهِ مُشاهَدَةُ العَظَمَةِ و الجَلالِ
هیچ کس با چیزى چون بستن چشم از نا محرم و گناه خود را حفظ نکرد؛ زیرا چشمْ خود را از نگاه به حرام هاى خدا باز نمى دارد مگر اینکه قبلاً عظمت و جلال خداوند را در دل خویش مشاهده کند.
چشم را کنترل کنید تا حفظ شوید
در درون انسان
بعضی‌ چقدر متواضع‌اند اصلاً خود را نمی‌بیند اصلاً اعمال خود را به حساب نمی‌آورد چرا که عظمت خدا را دیده و فهمیده که خداچه عظمتی دارد
ما اگر بتوانیم نگاهمان را از گناه حفظ کنیم مزه هایی را به ما می چشانند .پیامبر:
لَوْ لَا أَنَّ الشَّیَاطِینَ یَحُومُونَ عَلَى قُلُوبِ بَنِی آدَمَ لَنَظَرُوا إِلَى مَلَکُوتِ السَّمَاوَاتِ
اگر شیطان ها اطراف دل هاى بشر را فرا نمى گرفتند ، آنان به عالم ملکوت نظاره مى کردند.

⛔️میشود نادیدنی ها را دید و صدای آنها را شنید
عِمْرَانَ بْنِ حُصَیْن‏ به رسول خدا صلی الله علیه و آله گفت :
یا رسول الله مدتها بود که مردانی خوشبو و با معنویت نزد من می آمدند. زیباتر و طیب‌تر از آنها ندیده بودم .مدتی است از انها خبری نیست. حضرت سؤال فرمود قبلاً جراحتی در جنگها بر تو وارد شده بود به کسی عنوان نکرده بودی ؟
مرد گفت: بله.
حضرت فرمود سپس آن را عنوان نمودی؟ مرد گفت: بله
قالَ : أما لَو أقَمتَ عَلى کِتمانِهِ
اگر آن سرّی که داشتی تا ابد کتمان می کردی.
لَزارَتکَ المَلائِکَةُ إلى أن تَموتَ
آن ملائکه به دیدار تو همچنان می آمدند تا از دنیا بروی.
انسان می‌تواند برسد به جایی که همنشین ملائک شود.

📕مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی صاحب المراقبات که استاد مرحوم شاه آبادی و استاد استاد امام خمینی بوده است در کتاب المراقبات حدیثی از پیامبر نقل میکند:
پیامبر اکرم‏صلی الله علیه وآله فرمود: هیچ یک از مردم نمی‏خوابد مگر این که فرشته‏ای بر او نگهبان است و هر شب دو بار او را از خواب بیدار می‏کند و می‏گوید: ای بنده خدا! برخیز برای یاد خدا و مناجات و نماز شب.
مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، ذیل این روایت می‏نویسد:
لا تَکُنَّ کَافِراً بِهَذِهِ اَلْأَخْبَارِ
این روایات را بپذیر و انکار نکن ،
وَ أَنَّى أشهدالله أَنَّى أَعْرَفُ مِنَ الْ مُتَهَجِّدِینَ مَنْ کَانَ یُسْمِعُ مَنْ یُوقِظُهُ وَ یُنَادِیهِ وَقْتَ تَهَجُّدِهِ
خدا را شاهد مى گیرم که من از متهجدین و شب زنده داران کسى را مى شناسم که به هنگام سحر صداى فرشته -اى که او را بیدار مى کند- را مى شنود،
وَ یُنَادِیهِ وَقْتَ تَهَجُّدِهِ فى أَوَائِلِ أَمْرِهِ بِلَفظه آقا، فیقوم لورده !
فرشته بالفظ آقا به او خطاب مى کند و آن شخص با این سخن بیدار مى شود و به نماز شب مى ایستد.

🔺 تصوّر مى شود این شخص که با صداى فرشته براى اقامه نماز شب در سحرگاهان از خواب برمى خیزد، خود میرزا جواد آقاست که براى پرهیز از توهم خودستایى ، این حقیقت را بدین عبارت بیان کرده است .
امیرالمومنین می‌فرماید در میان خاندان بنی هاشم کسانی هستند که اگر شهید بشوند می‌شوند سیدالشهدا.
اگر جانباز شوند می‌شوند جعفر طیار.
و کسان دیگری هم هستند که اگر بخواهند می‌توانند در فضائل خودشان حرف‌ها بزنند ولی نمی‌زنند .
نمی‌گوید من این گونه‌ام .
می‌گوید اشخاص دیگری هستند.

اللهم الرزقنا شهاده فی سبیلک

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی