بسم الله الرحمن الرحیم شرح حکمتها ۴۰۳/۱/۲۵ . ۴شوال
💢 حکمت۱۳۴ 💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام): امام علی علیهالسلام میفرمایند:
💠 لَا یَکُونُ الصَّدِیقُ صَدِیقاً حَتَّى یَحْفَظَ أَخَاهُ فِی ثَلَاثٍ: دوست، دوست نیست مگر آن که حقوق برادرش را در سه جایگاه نگهبان باشد:
💠فِی نَکْبَتِهِ وقتی دنیا به او پشت میکند. وَ غَیْبَتِهِ وقتی در جمعی حاضر نیست وَ وَفَاتِهِ در هنگام مرگ و پس از وفات او.
✅امیربیان علی علیه السلام فرمود صدیق یعنی دوست واقعی و دوست راستین (دوست دوست نمیشود) مگر اینکه حفظ کند برادرش را در سه موضع و سه جایگاه و از برادرش در سه جایگاه دفاع کند و او را حفظ کند: 1⃣در گرفتاریها
2⃣در آنجایی که آن دوست حضور ندارد.
3⃣ بعد از مرگ دوست باید هوای او را داشته باشد . این جمله ،جمله ی مهمی است از آن جهت اهمیت داره که وظایف دوستان رو مشخص میکند،امیرالمؤمنان علی علیه اسلام فرمود دوستی واقعی آنوقت معنا پیدا میکند که سه موقعیت و در سه جایگاه این دوستی خودش را نشان دهد . این دوستی ظهور و بروز بیرونی داشته باشد.
❇️«نکبت» در اصل به معناى انحراف از مسیر است. 🔺همان گونه که در قرآن مجید آمده: "**وَإِنَّ الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ بِالاْخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاکِبُونَ**" امّا کسانى که به آخرت ایمان ندارند از این راه منحرف مى شوند ازاین رو هنگامى که دنیا به کسى پشت کند از آن تعبیر به نکبت دنیا مى کنند و از آنجا که بروز مشکلات، مصائب و بلاها مصداق نکبت است بسیارى از ارباب لغت نکبت را به معناى بلا و مصیبت تفسیر کرده اند. کسانی که دوست واقعی انسان هستند در نکبات در انحرافات پس در لغوی به معنای انحرافات هست ولی از جهات اصطلاحی به معنای پشت کردن دنیا به انسان است گویا عالم و هستی از انسان منحرف میشود اوضاع به کام نیست در چنین اوضاعی دوست خوب باید هوای آدم را داشته باشد وقتی که در مجلسی نیست باید هوای انسان رو داشته باشه وقتی که انسان از دنیا رفت ولی گرفتاریهایی دارد دوست خوب باید از او دفاع کند و از او حفاظت کند بطور کلی انسان موجودیست که نیازمند دوست ودوستی است اصلا انسان را انسان میگویند چون اهل انس است اهل ارتباط برقرار کردن با دیگران است . وقتی میگن انسان این انس دوستی و رفاقت در ذات انسان نهفته است خوب انسان باید دوست داشته باشد این لاجرم زندگی اجتماعی انسان است . ولی چه دوستی داشتن مهم است ویژگی دوست خوب مهم است این دوست باید کمال دوستی را رعایت کند . اهمیت کار اینجاست اینکه دوست تو چه کسی است و چه ویژگی داشته باشد مهم است و میتواند کمال دوستی را در برابر تو رعایت کند مهم است .
✳️اصل دوستی و دوستیابی از ضروریات زندگی انسان است. انسان موجودی است اهل انس و داشتن دوستان برای او بسیار مهم و راهگشاست. ولی نکته مهم در بحث دوستی پیدا کردن دوستان قابل و ارزشمند است، دوستانی که کمال دوستی و رفاقت را به جا بیاورند و از دوستی صرفا نام آن را یدک نکشند.
🔺 مرحوم خوئی رضوان الله علیه در شرح منهاج البراعه میفرماید: الصداقه ما اکثر مدعیها و اقل الوفی فیها دوستی و رفاقت چه بسیار مدعی دارد و چه کم وفادار .
❇️حضرت در این حکمت نهج البلاغه به سه ویژگی دوست خوب اشاره میکند.اگر کسی میخواهد دوست خوب در تراز امیرالمؤمنین و تراز نهج البلاغه داشته باشد باید این سه ویژگی را در دوستانش ایجاد کند و خودش هم این سه ویژگی را داشته باشد خوب بالاخره دوستانی داریم و برای عده ای دوست هستیم اگر انتظار داریم دیگران نسبت به ما چنین باشند خودمون هم باید نسبت به دوستان و برادرانمان چنین ویژگی هایی داشته باشیم :
1⃣حفظ در گرفتاری ها: اول فرمود در نکبات ،در جاهایی که دنیا پشت به انسان میکند دوست باید کنار تو باشد تو را در آغوش بگیرد و نگذارد سختی های دنیا تو را از پای درآورد بالاخره عده ای از دوستان ،دوستان ظاهری اند. این دغل دوستانی که میبینی مگسانند دور شیرینی این دوستان تا سودی برایشان دارند وقتی میبینند میتوان انسان را یک نردبانی قرار دهند و از انسان بالا روند و خودشان را به مدارج بالا برسانند دور و بر انسان اند و با انسان حشر و نشر دارد وقتی از تو سودی به آنها نرسید دیگه دور و بر تو نیستند دوست خوب و دوست در تراز نهج البلاغه کسی است که اگر در روز های عادی هم پیداش نبود ولی روزهای سخت خودش رو برساند و در روزهای سخت از تو دفاع کند گرفتاری تو را گرفتاری خودش بداند اینطور نباشد که وقتی سختی آمد نباشد اتفاقا سختی تو را سختی خودش بداند همان مقداری که برای برطرف کردن مشکلات خودش دست و پا میزند برای برطرف کردن مشکلات دوستانش هم دست و پا بزند .
🔻بسیار افراد فقط دنبال استفاده از پول و موقعیت انسان هستند و هدفشان از دوستی بهره برداری است. میخواهند روی شانه انسان پا بگذارند و خودشان را بالا بکشند این گونه دوستان تا وقتی به انسان نیاز دارند همراه انسان خواهند بود ولی اگر احتیاجشان از بین رفت یا دیگر سودی به آنها نمی رساندیم بلافاصله از ما دور میشوند. ولی نشانه دوست طراز نهج البلاغه آن است که اگر در روزهای عادی پیدایش نبود، ولی حتما در روزهای سخت و خودش را می رساند و دستگیری میکند.
2⃣حفظ در نبودن: امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند: الصدیق من صدق فی غیبته.
✳️ دوست خوب کسی است که آبروی انسان را حفظ کند، اگر شخص در جمعی حاضر نبود و عده ای خواستند پشت سرش حرف بزنند یا او را تخریب کنند یا آبرویش را خدشه دار کنند، او هم رشته کلام را به دست نمی گیرد و چند مطلب که دیگران نمی دانند را برملا کند و بیشتر آبرویش را ببرد، بلکه سینه سپر میکند و از دوستش دفاع میکند.
3⃣حفظ پس از مرگ: دوست خوب کسی است که دنیا و آخرت انسان را آباد کند دوستی واقعی دوستی کسی است که تا پس از مرگ ادامه دارد اینکه حضرت فرمود تا پس از مرگ در واقع ما را اشاره میدهد به اینکه دوستانی انتخاب کنید که آخرت ما را هم آباد کنند . در دنیا اهل آبادانی اهل دینداری باشند و حتی پس از مرگ هم بتوانند دست تو را بگیرند و نجات تان بدهند چون قرآن در مورد دوستان آیه تکان دهنده ای دارد
🔺عدهای از جهنمیان میگویند : یَا وَیْلَتَىٰ لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا ای کاش من فلانی را به عنوان رفیق خودم انتخاب نمیکردم این در دنیا با ما بود با ما حشر و نشر داشت ولی این باعث جهنمی شدن ما شد . ولی خوشبحال کسانی که دوستانشان بعد از مرگ زندگی و حیات آنها را آبادانی میکنند باعث میشوند آنها بهشتی شوند . نه تنها دوستانشان را جهنمی نمیکنند بلکه اگر نقص و ضعفی هم در کارشان بوده دست به دست هم میدهند و مشکل این رفیق را حل میکنند حالا این جمله ای که حضرت فرمود دوست خوب بعد از مرگ هم باید دوست خوبی باشد ۲ تا مصداق مهمی دارد .
❇️وظیفه دوست نسبت به دوست بعد از مرگ او دو چیز است:
👈اول دعا و استغار برای او، پیگیری حقوق واجبی که به عهده ی اوست و طلب حلالیت برای او مثل خواندن نماز لیلة الدفن اگر نماز و روزه وحج واجبی برگردن دارد آنها را تسویه میکند اگر بدهی داشته باشد میرود از دیگران طلب رضایت میکند دعا کند استغفار کند نماز بخواند
👈دوم رسیدگی و توجه به بازماندگان او و رفع احتیاجات مالی و عاطفی و فکری آنان.مراقبت و کمک و نیاز به مشورت از پدر و مادر و همسرو فرزندان یتیم را به عهده میگیرد حتی نیاز است برای تربیت تشری بزند دوست خوب کسی هست که وقتی رفیقش از دنیا رفت بچه های و پدر و مادر رو رها نمیکند و سر میزند واگر جایی مشکل و گرفتاری داشته باشند در حد وسع و توان مشکل او را برطرف میکند . .
✅احادیثی در مورد دوستان طراز امیرالمومنین: 👈سه عامل خالص کردن دوستی ها از زبان مبارک پیامبر صلوات الله علیه: ثَلاثَةٌ تُخلِصُ المَوَدَّة َ: إِهداءُ العَیبِ ، وَ حِفظُ الغَیبِ ، و َالمَعونَةُ فِى الشِّدَّةِ سه چیز دوستى را یکرنگ مى سازد : هدیه کردن عیب هاى یکدیگر ، پاسداری در غیاب و بدگویى نکردن و یارى رساندن در سختى.
۱. اینکه هر کسی عیب دوستش را به او هدیه بده نه اینکه آبرو ریزی کند نه اینکه او را در جمع خفیف کند بلکه هدیه بده به دوستت اون مشکلی را که دارد همانطوری که بعضی وقت ها برای رفیقمون جشن میگیریم و کادویی میگیریم در گوشی با احترام و با نصیحت به او بگوییم مثلا فلانی فلان حرفت در اونجا جالب نبود و فلان حرکتی که میکنی متناسب با شان تو نیست . ۲.اگر در جمعی حاضر نبود از او دفاع کند. ۳. در وقتی که او سختی و گرفتاری دارد تو کمک او باش و دست یاری او باش تا از این مرحله سخت زندگی بگذره .
👈ویژگی های دوستان صادق در کلام امام علی علیهالسلام در غرر الحکم: اَلصَّدیقُ الصَّدُوقُ مَنْ نَصَحَکَ فی عَیْبِکَ وَحَفَظَکَ فی غَیْبِکَ وَآثَرَکَ عَلى نَفْسِهِ دوست راستگو کسى است که عیوب تو را براى تو بگوید و اندرز دهد و در غیبتت مراتب دوستى را حفظ کند و تو را بر خود در حل مشکلات مقدم شمرد
👈دوست را در سختی ها امتحان کن: 🔺امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند: ثلاثه لا یُعرفون الا فی ثلاث: لا یُعرَفُ الشجاعَ الا فی الحرب، و لا الحلیم الا عندَ الغضب، و لا الصدیق الا عند الحاجه. ادعای دوستی زیاد است و میگویند ما بهترین دوست هستیم ولی دوست در سختی و ابتلا شناخته میشوند دوست خوب خود را در این گرفتاریها بشناسید سه گروه هستند که شناخته نمیشوند مگر در سه موقعیت سخت
⏪در روز صلح که همه شیر هستند و همه ادعای قوی بودن دارند به تعبیر خود امیرالمؤمنین در مورد عمر و عاص در همین نهج البلاغه فرمود که زمانی که صلح برقرار بود عمرو عاص در میدان اینطرف و آنطرف میرفت دستور میداد چه حرفهایی میزد و همین که آتش جنگ شعله ور تر میشد که دیگه اورت مکشوف میکرد و هیچ چاره ای نداشت یه عده اینگونه اند در زمان صلح ادعا دارند ولی در زمان خوددر روزهای سختی و در روزهای جنگ شجاعتی در آنها نمیبینی حضرت فرمود در میدان جنگ شجاعان را بسنجید کسانی در زمان هایی که رو در رو سینه در سینه ی استکبار ایستادند بدون لکنت و بدون ترس حرف میزنند موشک میزنند و از مظلوم دفاع میکنند شجاع واقعی این ها هستند وگرنه در فضای مجازی بخوان هی رجز بخوانند از اینها زیاد است در عروسی ها همه خوشحالند در موقعیت غضب بسنجید و امتحان کنید صبر افراد را آنوقت که عصبانیت بر او غالب شده است آنوقت عیار علم افراد مشخص میشود اگر خواستید دوستانتان را بسنجید و معیار داسته باشید که در موقعیت احتیاج شما چقدر کمکتان میکند ؟؟ دوستانتان را امتحان کنید آنجایی که احتیاج دارید آیا همراه شما هستند یا فرار میکنند میگذارند و میروند ؟؟
👈دوستی که این صفات را ندارد اصلا دوست نیست: 🔺امام صادق علیهالسلام میفرماید: الصَّدَاقَةُ مَحْدُودَةٌ فَمَنْ لَمْ تَکُنْ فِیهِ تِلْکَ الْحُدُودُ فَلَا تَنْسُبْهُ إِلَى کَمَالِ الصَّدَاقَةِ دوستی را شرایطی است، کسی که همه این شرایط در او نیست او را دوست کامل حساب نکن وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ فِیهِ شَیْءٌ مِنْ تِلْکَ الْحُدُودِ فَلَا تَنْسُبْهُ إِلَى شَیْءٍ مِنَ الصَّدَاقَةِ و کسی که هیچ یک از این شرایط در او نیست او را به هیچ مرتبه از دوستی نسبت نده أَوَّلُهَا أَنْ تَکُونَ سَرِیرَتُهُ وَ عَلَانِیَتُهُ لَکَ وَاحِدَةً شرط اول آنکه پنهان و آشکارش برای تو یکی باشد وَ الثَّانِیَةُ أَنْ یَرَى زَیْنَکَ زَیْنَهُ وَ شَیْنَکَ شَیْنَهُ دوم آنکه آراستگی تو را آراستگی خود بداند و سرافکندگی تو را سرافکندگی خودش وَ الثَّالِثَةُ لَا یُغَیِّرُهُ عَنْکَ مَالٌ وَ لَا وَلَایَةٌ سوم آنکه ثروت و مقام روحیه او را تغییر ندهد وَ الرَّابِعَةُ أَنْ لَا یَمْنَعَکَ شَیْئاً مِمَّا تَصِلُ إِلَیْهِ مَقْدُرَتُهُ چهارم آنکه از آنچه در دسترس توانایی او است از تو دریغ ندارد وَ الْخَامِسَةُ لَا یُسْلِمُکَ عِنْدَ النَّکَبَاتِ و پنجم آنکه در سختیهای روزگار تو را رها نکند. .
👈از دوستان حیوان صفت دوری کنید: 🔺امام صادق علیهالسلام در روایتی میفرمایند : إِنَّ الَّذِینَ تَرَاهُمْ لَکَ أَصْدِقَاءَ إِذَا بَلَوْتَهُمْ وَجَدْتَهُمْ عَلَى طَبَقَاتٍ شَتَّى کسانى را که دوستان خود مى بینى ، اگر آنان را بیازمایى، آنان را گونه هاى متفاوتى خواهى یافت. فَمِنْهُمْ کَالْأَسَدِ فِی عِظَمِ الْأَکْلِ وَ شِدَّةِ الصَّوْلَةِ برخى در پرخورى و پرخاشگرى و سلطنت بر انسان ، همچون شیر درنده هستند وَ مِنْهُمْ کَالذِّئْبِ فِی الْمَضَرَّةِ برخى در زیان زدن ، چون گرگ هستند وَ مِنْهُمْ کَالْکَلْبِ فِی الْبَصْبَصَةِ برخى در چاپلوسى چون سگ هستند وَ مِنْهُمْ کَالثَّعْلَبِ فِی الرَوَغَانِ وَ السَّرِقَةِ برخى در نیرنگبازى و دزدى ، چون روباه هستند صُوَرُهُمْ مُخْتَلِفَةٌ وَ الْحِرْفَةُ وَاحِدَةٌ چهره هایشان گوناگون است ؛ امّا پیشه یکى است مَا تَصْنَعُ غَداً إِذَا تُرِکْتَ فَرْداً وَحِیداً لَا أَهْلَ لَکَ وَ لَا وَلَدَ إِلَّا اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِین فردا که تنها و بى خانواده و فرزند ، رها خواهى شد و جز پروردگار عالمیان را نخواهى داشت ، چه خواهى کرد ؟
⏪امام صادق میفرمایند خیلی از دوستان حیوان صفت هستند اینا دنبال این هستند که یه ضربه ای به انسان بزنند اینا مثل کفتار ها منتظرند که تو زمین بخوری اینها بریزند و گوشت تو را بخورند. مواظب باشید مخصوصا جوانها هر کسی که لبخند زد به تو این دوست تو نیستا کفتارها رور تا دور انسان را میگیرند نه برای دوستی نه برای محبت اینها منتظرند تو نفست بند بیاد و توان حرکت نداشته باشی زنده زنده پیکر انسان را میدرند هرکسی دور تو جمع شد خیلی از این کسایی که ادعای دوستی در فضای مجازی میکنند اینها وابسته به گروه های انحرافی هستند در این گروه و در اون جریان هی میچرخند و میچرخند و جوانها رو پیدا میکنند اینها ابتدای امر طرح دوستی و رفاقت میریزند ولی آرام آرام جوان ها رو به مسی های انحرافی به فرقه های انحرافی میکشانند مواظب باشید . امام صادق میفرماید اینایی که ادعای دوستی میکنند وقتی اینها رو بسنجی و آزمایش کنی اینها رو در گروه های مختلفی مییابی یه عده از اینها مثل شیر هستند اینها فقط دلشان میخواد بر تک حکومت کنند اینها دلشون میخواد بدرند و از تو و داشته های تو بخورند و از تو چپاول کنند دوستان شیر صفت گروهی هم هستند که اینها مثل گرگ اند گرگ وقتی به گله ای زد نمیگه من گرسنه هستم حالا یه گوسفندی برای من بیارید بلکه همه را میدرد بعضی ها گرگ اند و می آیند به سوی انسان تمام داشته های انسان را بخورند خلق و خوی و کمالات انسان را از بین ببرند . یه عدهای هم هستند مثل کلب اند و دم تکان میدهند برای انسان ولی از همه ی اینها چاپلوسی است و میخواهد تو رو گیر بندازه یه عده روباه صفتواند و یواشکی جلو می آیند و میخواهند انسان را از داشته هایی که داشته و معنویات انسان را خالی کنند و بدزدند اینها گروه های مختلفی هستند و در ظاهر همه ادعای دوستی میکنند ولی هر کدام را بنگری برای ضربه زدن آمدند حضرت فرمود اینها قابلیت دوستی ندارند و شأنیت دوستی ندارند شما چه میخواهی بونی و چه خاکی بر سر میخواهی بکنی تویی که یه عمر با اینها دوستی کردی و لحظه آخر تو را تنها گذاشتند و تو ماندی و اعمال فراوان که باید به محضر خدا عرضه کنی اما دست خالی برو دوستانی انتخاب کن که آبرو مند به درگاه خدا باشند و اگر یه وقتی تو صفت حیوانی داشته باشی آن را از تو بگیرند و تو را به انسانیت برسانند نه اینکه تو با یه عده حیوان صفت محشور بشی اگر هم خوبی در اخلاق تو باشه آن را را از تو بگیرند و تو را حیوان صفت کنند ک فردا در مقابل خدا خالی باشی .
👈دوست خوب رزق است. 🔺پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله وسلم می فرماید: مَن اَرادَ اللّه بِهِ خَیرا رَزَقَهُ اللّه خَلیلاً صالحِا هر کس که خداوند براى او خیر بخواهد، دوستى شایسته نصیب وى خواهد نمود.
⏪دوست خوب یک نعمت و یک رزق است قدر دوستی های قدیمی را بدانید. در روایتی از امام علی علیهالسلام در غررالحکم آمده: خَیْرُ کُلِّ شَیْءٍ جَدِیدُهُ، وَ خَیْرُ الْإِخْوَانِ أَقْدَمُهُمْ هر چیزی جدیدش بهتر است دوست قدیمی اش. یه ضرب المثل فارسی هست که میگه هر چیزی تازه اش خوبه الا دوست که هرچه کهنه تر باشه بهتره در نهج البلاغه امیرالمومنین فرمود عاجز کسی است که نمیتواند دوست انتخاب کند و عاجز تر از اون کسانی که دوستان خوبی دارد ولی نمیتواند آنها رو حفظ کند و آنها را از دست میدهد ما باید سعی کنیم دوست خوبی باشیم و دوستان خوبی پیدا کنیم و دوستان خوبمان را انشاءالله حفظ کنیم . .
👈از چنین دوستانی دوری کن: 🔺امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند: احذَرْ مِمَّن إذا حَدَّثتَهُ مَلَّکَ بپرهیز از کسى که هر گاه با او سخن مى گویى، تو را ملول گرداند، و إذا حَدَّثَکَ غَمَّکَ و هرگاه او با تو سخن مى گوید، غمگینت کند، و إن سَرَرتَهُ أو ضَرَرتَهُ سَلَکَ فیهِ مَعکَ سَبیلَکَ و هرگاه به او شادى یا زیانى برسانى، متقابلاً با تو همان رفتار را کند، و إن فارَقَکَ ساءَکَ مَغِیبُهُ بِذِکرِ سَوأتِکَ و هر گاه از تو جدا شود، جدایى او باعث ناراحتیت میشود چون پشت سرت بد میگوید و إن مانَعتَهُ بَهَتَکَ و افتَرى هر گاه او را ممانعت کنى به تو تهمت و افترا زند و إن وافَقتَهُ حَسَدَکَ و اعتَدى و هرگاه سازگارى با او نشان دهى به تو حسادت ورزد و تعدّى کند وَ إِنْ خَالَفْتَهُ مَقَتَکَ وَ مَارَى و هرگاه ناسازگارى کنى با تو از در دشمنى و جدال بر آید یَعجِزُ عن مُکافَأةِ مَن أحسَنَ إلَیهِ از جبران خوبى دیگران به خود ناتوان است، و یُفرِطُ على مَن بَغى علَیهِ و نسبت به کسى که به او زور گفته است، افراط مى کند.
⏪با همه ی این صفات و ویژگی ها که عرض کردیم بالاخره ما تلاش کردیم دوست خوبی باشیم تلاش کردیم دوستان خوبی هم انتخاب کنیم ولی بعضی وقت ها دیگه نمیشه و با کسی رفاقت میکنی میبینیم آنچیزی که ما خواستیم نبود اینجا باید شجاعت ترک دوستی را داشته باشیم اینطور نباشد که در رودربایستی های عرفی قرار بگیریم و خدای ناکرده انسان جوانی و عمرش را و استعدادش رو میزاره پای یه دوست ناباب نه اینطور نباشد ما برای دوست خوب جانمان را هم میرهیم به تعبیر حضرت دوست خوب کسی است که تورا بر خودش مقدم بدارد ما برای دوستی هایمان اینطوری ارزش قائل هستیم وخودمان را فدا میکنیم تا دوستمان بماند ولی دوست خوب و خدایی و بهترین یار و یاور برای عبادت
👈گاهی برای حفظ خود از انحراف باید دوستی با اشخاصی را قطع کرد.
🔺در کافی روایت شده: کَانَ لِأَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ صَدِیقٌ لاَ یَکَادُ یُفَارِقُهُ إِذَا ذَهَبَ مَکَاناً حضرت صادق علیه السّلام دوستى داشت که آن حضرت را بهر جا که میرفت رها نمیکرد و از او جدا نمیشد فَبَیْنَمَا هُوَ یَمْشِی مَعَهُ فِی اَلْحَذَّاءِینَ وَ مَعَهُ غُلاَمٌ لَهُ سِنْدِیٌّ یَمْشِی خَلْفَهُمَا روزى در بازار کفاشها همراه حضرت میرفت، و دنبالشان غلام او که از اهل سند بود مىآمد إِذَا اِلْتَفَتَ اَلرَّجُلُ یُرِیدُ غُلاَمَهُ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ فَلَمْ یَرَهُ فَلَمَّا نَظَرَ فِی اَلرَّابِعَةِ قَالَ یَا اِبْنَ اَلْفَاعِلَةِ أَیْنَ کُنْتَ ناگاه آن مرد به پشت سر خود متوجه شده و غلام را خواست و او را ندید و تا سه مرتبه بدنبال برگشت و او را ندید، بار چهارم که او را دید گفت: اى زنا زاده کجا بودى؟ فَرَفَعَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ یَدَهُ فَصَکَّ بِهَا جَبْهَةَ نَفْسِهِ ثُمَّ قَالَ سُبْحَانَ اَللَّهِ تَقْذِفُ أُمَّهُ قَدْ کُنْتُ أَرَى أَنَّ لَکَ وَرَعاً فَإِذَا لَیْسَ لَکَ وَرَعٌ حضرت صادق علیه السّلام دست خود را بلند کرده و به پیشانى خود زد و فرمود: سبحان اللّٰه مادرش را بزنا متهم کنى؟ من خیال میکردم تو خوددار و پارسائى، و اکنون مىبینم که ورع و پارسائى ندارى؟ فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ أُمَّهُ سِنْدِیَّةٌ مُشْرِکَةٌ عرض کرد: قربانت گردم مادرش زنى است از اهل سند و مشرک است؟ *فَقَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِکُلِّ أُمَّةٍ نِکَاحاً تَنَحَّ عَنِّی قَالَ فَمَا رَأَیْتُهُ یَمْشِی مَعَهُ حَتَّى فَرَّقَ اَلْمَوْتُ بَیْنَهُمَا فرمود: مگر نمیدانی که هر ملتى براى خود ازدواجى دارند، از من دور شو .
غفرالله لی و لکم
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیانثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
علی جان!
یک حاجی در طواف داری به دهان/ یک حیدر در مصاف داری به دهان/ یک تیغ دو دم به دست داری آقا/ یک تیغ دو دم غلاف داری به دهان/
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۳/۱/۲۵ . ۴شوال
💢 حکمت۱۳۴ 💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام):
امام علی علیهالسلام میفرمایند:
💠 لَا یَکُونُ الصَّدِیقُ صَدِیقاً حَتَّى یَحْفَظَ أَخَاهُ فِی ثَلَاثٍ:
دوست، دوست نیست مگر آن که حقوق برادرش را در سه جایگاه نگهبان باشد:
💠فِی نَکْبَتِهِ
وقتی دنیا به او پشت میکند.
وَ غَیْبَتِهِ
وقتی در جمعی حاضر نیست
وَ وَفَاتِهِ
در هنگام مرگ و پس از وفات او.
✅امیربیان علی علیه السلام فرمود صدیق یعنی دوست واقعی و دوست راستین (دوست دوست نمیشود) مگر اینکه حفظ کند برادرش را در سه موضع و سه جایگاه و از برادرش در سه جایگاه دفاع کند و او را حفظ کند:
1⃣در گرفتاریها
2⃣در آنجایی که آن دوست حضور ندارد.
3⃣ بعد از مرگ دوست باید هوای او را داشته باشد .
این جمله ،جمله ی مهمی است
از آن جهت اهمیت داره که وظایف دوستان رو مشخص میکند،امیرالمؤمنان علی علیه اسلام فرمود
دوستی واقعی آنوقت معنا پیدا میکند که سه موقعیت و در سه جایگاه این دوستی خودش را نشان دهد .
این دوستی ظهور و بروز بیرونی داشته باشد.
❇️«نکبت» در اصل به معناى انحراف از مسیر است.
🔺همان گونه که در قرآن مجید آمده:
"**وَإِنَّ الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ بِالاْخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاکِبُونَ**"
امّا کسانى که به آخرت ایمان ندارند از این راه منحرف مى شوند
ازاین رو هنگامى که دنیا به کسى پشت کند از آن تعبیر به نکبت دنیا مى کنند و از آنجا که بروز مشکلات، مصائب و بلاها مصداق نکبت است بسیارى از ارباب لغت نکبت را به معناى بلا و مصیبت تفسیر کرده اند.
کسانی که دوست واقعی انسان هستند در نکبات در انحرافات پس در لغوی به معنای انحرافات هست ولی از جهات اصطلاحی به معنای پشت کردن دنیا به انسان است گویا عالم و هستی از انسان منحرف میشود اوضاع به کام نیست در چنین اوضاعی دوست خوب باید هوای آدم را داشته باشد
وقتی که در مجلسی نیست باید هوای انسان رو داشته باشه
وقتی که انسان از دنیا رفت ولی گرفتاریهایی دارد دوست خوب باید از او دفاع کند و از او حفاظت کند
بطور کلی انسان موجودیست که نیازمند دوست ودوستی است
اصلا انسان را انسان میگویند چون اهل انس است اهل ارتباط برقرار کردن با دیگران است .
وقتی میگن انسان این انس دوستی و رفاقت در ذات انسان نهفته است
خوب انسان باید دوست داشته باشد این لاجرم زندگی اجتماعی انسان است .
ولی چه دوستی داشتن مهم است
ویژگی دوست خوب مهم است
این دوست باید کمال دوستی را رعایت کند .
اهمیت کار اینجاست
اینکه دوست تو چه کسی است و چه ویژگی داشته باشد مهم است
و میتواند کمال دوستی را در برابر تو رعایت کند مهم است .
✳️اصل دوستی و دوستیابی از ضروریات زندگی انسان است.
انسان موجودی است اهل انس و داشتن دوستان برای او بسیار مهم و راهگشاست.
ولی نکته مهم در بحث دوستی پیدا کردن دوستان قابل و ارزشمند است، دوستانی که کمال دوستی و رفاقت را به جا بیاورند و از دوستی صرفا نام آن را یدک نکشند.
🔺 مرحوم خوئی رضوان الله علیه در شرح منهاج البراعه میفرماید: الصداقه ما اکثر مدعیها و اقل الوفی فیها
دوستی و رفاقت چه بسیار مدعی دارد و چه کم وفادار
.
❇️حضرت در این حکمت نهج البلاغه به سه ویژگی دوست خوب اشاره میکند.اگر کسی میخواهد دوست خوب در تراز امیرالمؤمنین و تراز نهج البلاغه داشته باشد باید این سه ویژگی را در دوستانش ایجاد کند و خودش هم این سه ویژگی را داشته باشد خوب بالاخره دوستانی داریم و برای عده ای دوست هستیم اگر انتظار داریم دیگران نسبت به ما چنین باشند خودمون هم باید نسبت به دوستان و برادرانمان چنین ویژگی هایی داشته باشیم :
1⃣حفظ در گرفتاری ها:
اول فرمود در نکبات ،در جاهایی که دنیا پشت به انسان میکند دوست باید کنار تو باشد تو را در آغوش بگیرد و نگذارد سختی های دنیا تو را از پای درآورد
بالاخره عده ای از دوستان ،دوستان ظاهری اند.
این دغل دوستانی که میبینی
مگسانند دور شیرینی
این دوستان تا سودی برایشان دارند وقتی میبینند میتوان انسان را یک نردبانی قرار دهند و از انسان بالا روند و خودشان را به مدارج بالا برسانند دور و بر انسان اند و با انسان حشر و نشر دارد
وقتی از تو سودی به آنها نرسید دیگه دور و بر تو نیستند
دوست خوب و دوست در تراز نهج البلاغه کسی است که اگر در روز های عادی هم پیداش نبود ولی روزهای سخت خودش رو برساند و در روزهای سخت از تو دفاع کند گرفتاری تو را گرفتاری خودش بداند اینطور نباشد که وقتی سختی آمد نباشد اتفاقا سختی تو را سختی خودش بداند
همان مقداری که برای برطرف کردن مشکلات خودش دست و پا میزند برای برطرف کردن مشکلات دوستانش هم دست و پا بزند .
🔻بسیار افراد فقط دنبال استفاده از پول و موقعیت انسان هستند و هدفشان از دوستی بهره برداری است. میخواهند روی شانه انسان پا بگذارند و خودشان را بالا بکشند این گونه دوستان تا وقتی به انسان نیاز دارند همراه انسان خواهند بود ولی اگر احتیاجشان از بین رفت یا دیگر سودی به آنها نمی رساندیم بلافاصله از ما دور میشوند.
ولی نشانه دوست طراز نهج البلاغه آن است که اگر در روزهای عادی پیدایش نبود، ولی حتما در روزهای سخت و خودش را می رساند و دستگیری میکند.
2⃣حفظ در نبودن:
امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند:
الصدیق من صدق فی غیبته.
✳️ دوست خوب کسی است که آبروی انسان را حفظ کند، اگر شخص در جمعی حاضر نبود و عده ای خواستند پشت سرش حرف بزنند یا او را تخریب کنند یا آبرویش را خدشه دار کنند، او هم رشته کلام را به دست نمی گیرد و چند مطلب که دیگران نمی دانند را برملا کند و بیشتر آبرویش را ببرد، بلکه سینه سپر میکند و از دوستش دفاع میکند.
3⃣حفظ پس از مرگ:
دوست خوب کسی است که دنیا و آخرت انسان را آباد کند
دوستی واقعی دوستی کسی است که تا پس از مرگ ادامه دارد
اینکه حضرت فرمود تا پس از مرگ در واقع ما را اشاره میدهد به اینکه دوستانی انتخاب کنید که آخرت ما را هم آباد کنند .
در دنیا اهل آبادانی اهل دینداری باشند و حتی پس از مرگ هم بتوانند دست تو را بگیرند و نجات تان بدهند
چون قرآن در مورد دوستان آیه تکان دهنده ای دارد
🔺عدهای از جهنمیان میگویند :
یَا وَیْلَتَىٰ لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا
ای کاش من فلانی را به عنوان رفیق خودم انتخاب نمیکردم این در دنیا با ما بود با ما حشر و نشر داشت ولی این باعث جهنمی شدن ما شد .
ولی خوشبحال کسانی که دوستانشان بعد از مرگ زندگی و حیات آنها را آبادانی میکنند باعث میشوند آنها بهشتی شوند .
نه تنها دوستانشان را جهنمی نمیکنند بلکه اگر نقص و ضعفی هم در کارشان بوده دست به دست هم میدهند و مشکل این رفیق را حل میکنند
حالا این جمله ای که حضرت فرمود دوست خوب بعد از مرگ هم باید دوست خوبی باشد ۲ تا مصداق مهمی دارد .
❇️وظیفه دوست نسبت به دوست بعد از مرگ او دو چیز است:
👈اول دعا و استغار برای او، پیگیری حقوق واجبی که به عهده ی اوست و طلب حلالیت برای او مثل خواندن نماز لیلة الدفن اگر نماز و روزه وحج واجبی برگردن دارد آنها را تسویه میکند اگر بدهی داشته باشد میرود از دیگران طلب رضایت میکند دعا کند استغفار کند نماز بخواند
👈دوم رسیدگی و توجه به بازماندگان او و رفع احتیاجات مالی و عاطفی و فکری آنان.مراقبت و کمک و نیاز به مشورت از پدر و مادر و همسرو فرزندان یتیم را به عهده میگیرد حتی نیاز است برای تربیت تشری بزند دوست خوب کسی هست که وقتی رفیقش از دنیا رفت بچه های و پدر و مادر رو رها نمیکند و سر میزند واگر جایی مشکل و گرفتاری داشته باشند در حد وسع و توان مشکل او را برطرف میکند .
.
✅احادیثی در مورد دوستان طراز امیرالمومنین:
👈سه عامل خالص کردن دوستی ها از زبان مبارک
پیامبر صلوات الله علیه:
ثَلاثَةٌ تُخلِصُ المَوَدَّة َ: إِهداءُ العَیبِ ، وَ حِفظُ الغَیبِ ، و َالمَعونَةُ فِى الشِّدَّةِ سه چیز دوستى را یکرنگ مى سازد : هدیه کردن عیب هاى یکدیگر ، پاسداری در غیاب و بدگویى نکردن و یارى رساندن در سختى.
۱. اینکه هر کسی عیب دوستش را به او هدیه بده نه اینکه آبرو ریزی کند نه اینکه او را در جمع خفیف کند بلکه هدیه بده به دوستت اون مشکلی را که دارد همانطوری که بعضی وقت ها برای رفیقمون جشن میگیریم و کادویی میگیریم در گوشی با احترام و با نصیحت به او بگوییم مثلا فلانی فلان حرفت در اونجا جالب نبود و فلان حرکتی که میکنی متناسب با شان تو نیست .
۲.اگر در جمعی حاضر نبود از او دفاع کند.
۳. در وقتی که او سختی و گرفتاری دارد تو کمک او باش و دست یاری او باش تا از این مرحله سخت زندگی بگذره .
👈ویژگی های دوستان صادق در کلام امام علی علیهالسلام در غرر الحکم:
اَلصَّدیقُ الصَّدُوقُ مَنْ نَصَحَکَ فی عَیْبِکَ وَحَفَظَکَ فی غَیْبِکَ وَآثَرَکَ عَلى نَفْسِهِ
دوست راستگو کسى است که عیوب تو را براى تو بگوید و اندرز دهد و در غیبتت مراتب دوستى را حفظ کند و تو را بر خود در حل مشکلات مقدم شمرد
👈دوست را در سختی ها امتحان کن:
🔺امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند:
ثلاثه لا یُعرفون الا فی ثلاث: لا یُعرَفُ الشجاعَ الا فی الحرب، و لا الحلیم الا عندَ الغضب، و لا الصدیق الا عند الحاجه.
ادعای دوستی زیاد است و میگویند ما بهترین دوست هستیم ولی دوست در سختی و ابتلا شناخته میشوند
دوست خوب خود را در این گرفتاریها بشناسید سه گروه هستند که شناخته نمیشوند مگر در سه موقعیت سخت
⏪در روز صلح که همه شیر هستند و همه ادعای قوی بودن دارند به تعبیر خود امیرالمؤمنین در مورد عمر و عاص در همین نهج البلاغه فرمود که زمانی که صلح برقرار بود عمرو عاص در میدان اینطرف و آنطرف میرفت دستور میداد چه حرفهایی میزد و همین که آتش جنگ شعله ور تر میشد که دیگه اورت مکشوف میکرد و هیچ چاره ای نداشت یه عده اینگونه اند در زمان صلح ادعا دارند ولی در زمان خوددر روزهای سختی و در روزهای جنگ شجاعتی در آنها نمیبینی
حضرت فرمود در میدان جنگ شجاعان را بسنجید کسانی در زمان هایی که رو در رو سینه در سینه ی استکبار ایستادند بدون لکنت و بدون ترس حرف میزنند موشک میزنند و از مظلوم دفاع میکنند شجاع واقعی این ها هستند وگرنه در فضای مجازی بخوان هی رجز بخوانند از اینها زیاد است
در عروسی ها همه خوشحالند در موقعیت غضب بسنجید و امتحان کنید صبر افراد را آنوقت که عصبانیت بر او غالب شده است آنوقت عیار علم افراد مشخص میشود
اگر خواستید دوستانتان را بسنجید و معیار داسته باشید که در موقعیت احتیاج شما چقدر کمکتان میکند ؟؟ دوستانتان را امتحان کنید آنجایی که احتیاج دارید آیا همراه شما هستند یا فرار میکنند میگذارند و میروند ؟؟
👈دوستی که این صفات را ندارد اصلا دوست نیست:
🔺امام صادق علیهالسلام میفرماید:
الصَّدَاقَةُ مَحْدُودَةٌ فَمَنْ لَمْ تَکُنْ فِیهِ تِلْکَ الْحُدُودُ فَلَا تَنْسُبْهُ إِلَى کَمَالِ الصَّدَاقَةِ
دوستی را شرایطی است، کسی که همه این شرایط در او نیست او را دوست کامل حساب نکن
وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ فِیهِ شَیْءٌ مِنْ تِلْکَ الْحُدُودِ فَلَا تَنْسُبْهُ إِلَى شَیْءٍ مِنَ الصَّدَاقَةِ
و کسی که هیچ یک از این شرایط در او نیست او را به هیچ مرتبه از دوستی نسبت نده
أَوَّلُهَا أَنْ تَکُونَ سَرِیرَتُهُ وَ عَلَانِیَتُهُ لَکَ وَاحِدَةً
شرط اول آنکه پنهان و آشکارش برای تو یکی باشد
وَ الثَّانِیَةُ أَنْ یَرَى زَیْنَکَ زَیْنَهُ وَ شَیْنَکَ شَیْنَهُ
دوم آنکه آراستگی تو را آراستگی خود بداند و سرافکندگی تو را سرافکندگی خودش
وَ الثَّالِثَةُ لَا یُغَیِّرُهُ عَنْکَ مَالٌ وَ لَا وَلَایَةٌ
سوم آنکه ثروت و مقام روحیه او را تغییر ندهد
وَ الرَّابِعَةُ أَنْ لَا یَمْنَعَکَ شَیْئاً مِمَّا تَصِلُ إِلَیْهِ مَقْدُرَتُهُ
چهارم آنکه از آنچه در دسترس توانایی او است از تو دریغ ندارد
وَ الْخَامِسَةُ لَا یُسْلِمُکَ عِنْدَ النَّکَبَاتِ
و پنجم آنکه در سختیهای روزگار تو را رها نکند.
.
👈از دوستان حیوان صفت دوری کنید:
🔺امام صادق علیهالسلام در روایتی میفرمایند :
إِنَّ الَّذِینَ تَرَاهُمْ لَکَ أَصْدِقَاءَ إِذَا بَلَوْتَهُمْ وَجَدْتَهُمْ عَلَى طَبَقَاتٍ شَتَّى کسانى را که دوستان خود مى بینى ، اگر آنان را بیازمایى، آنان را گونه هاى متفاوتى خواهى یافت.
فَمِنْهُمْ کَالْأَسَدِ فِی عِظَمِ الْأَکْلِ وَ شِدَّةِ الصَّوْلَةِ
برخى در پرخورى و پرخاشگرى و سلطنت بر انسان ، همچون شیر درنده هستند
وَ مِنْهُمْ کَالذِّئْبِ فِی الْمَضَرَّةِ
برخى در زیان زدن ، چون گرگ هستند
وَ مِنْهُمْ کَالْکَلْبِ فِی الْبَصْبَصَةِ
برخى در چاپلوسى چون سگ هستند
وَ مِنْهُمْ کَالثَّعْلَبِ فِی الرَوَغَانِ وَ السَّرِقَةِ
برخى در نیرنگبازى و دزدى ، چون روباه هستند
صُوَرُهُمْ مُخْتَلِفَةٌ وَ الْحِرْفَةُ وَاحِدَةٌ
چهره هایشان گوناگون است ؛ امّا پیشه یکى است
مَا تَصْنَعُ غَداً إِذَا تُرِکْتَ فَرْداً وَحِیداً لَا أَهْلَ لَکَ وَ لَا وَلَدَ إِلَّا اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِین
فردا که تنها و بى خانواده و فرزند ، رها خواهى شد و جز پروردگار عالمیان را نخواهى داشت ، چه خواهى کرد ؟
⏪امام صادق میفرمایند خیلی از دوستان حیوان صفت هستند اینا دنبال این هستند که یه ضربه ای به انسان بزنند اینا مثل کفتار ها منتظرند که تو زمین بخوری اینها بریزند و گوشت تو را بخورند. مواظب باشید مخصوصا جوانها هر کسی که لبخند زد به تو این دوست تو نیستا کفتارها رور تا دور انسان را میگیرند نه برای دوستی نه برای محبت اینها منتظرند تو نفست بند بیاد و توان حرکت نداشته باشی زنده زنده پیکر انسان را میدرند هرکسی دور تو جمع شد خیلی از این کسایی که ادعای دوستی در فضای مجازی میکنند اینها وابسته به گروه های انحرافی هستند در این گروه و در اون جریان هی میچرخند و میچرخند و جوانها رو پیدا میکنند اینها ابتدای امر طرح دوستی و رفاقت میریزند ولی آرام آرام جوان ها رو به مسی های انحرافی به فرقه های انحرافی میکشانند مواظب باشید .
امام صادق میفرماید اینایی که ادعای دوستی میکنند وقتی اینها رو بسنجی و آزمایش کنی اینها رو در گروه های مختلفی مییابی یه عده از اینها مثل شیر هستند اینها فقط دلشان میخواد بر تک حکومت کنند اینها دلشون میخواد بدرند و از تو و داشته های تو بخورند و از تو چپاول کنند دوستان شیر صفت
گروهی هم هستند که اینها مثل گرگ اند گرگ وقتی به گله ای زد نمیگه من گرسنه هستم حالا یه گوسفندی برای من بیارید بلکه همه را میدرد بعضی ها گرگ اند و می آیند به سوی انسان تمام داشته های انسان را بخورند خلق و خوی و کمالات انسان را از بین ببرند .
یه عدهای هم هستند مثل کلب اند و دم تکان میدهند برای انسان ولی از همه ی اینها چاپلوسی است و میخواهد تو رو گیر بندازه
یه عده روباه صفتواند و یواشکی جلو می آیند و میخواهند انسان را از داشته هایی که داشته و معنویات انسان را خالی کنند و بدزدند
اینها گروه های مختلفی هستند و در ظاهر همه ادعای دوستی میکنند ولی هر کدام را بنگری برای ضربه زدن آمدند
حضرت فرمود اینها قابلیت دوستی ندارند و شأنیت دوستی ندارند شما چه میخواهی بونی و چه خاکی بر سر میخواهی بکنی تویی که یه عمر با اینها دوستی کردی و لحظه آخر تو را تنها گذاشتند و تو ماندی و اعمال فراوان که باید به محضر خدا عرضه کنی اما دست خالی برو دوستانی انتخاب کن که آبرو مند به درگاه خدا باشند و اگر یه وقتی تو صفت حیوانی داشته باشی آن را از تو بگیرند و تو را به انسانیت برسانند نه اینکه تو با یه عده حیوان صفت محشور بشی اگر هم خوبی در اخلاق تو باشه آن را را از تو بگیرند و تو را حیوان صفت کنند ک فردا در مقابل خدا خالی باشی .
👈دوست خوب رزق است.
🔺پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله وسلم می فرماید:
مَن اَرادَ اللّه بِهِ خَیرا رَزَقَهُ اللّه خَلیلاً صالحِا
هر کس که خداوند براى او خیر بخواهد، دوستى شایسته نصیب وى خواهد نمود.
⏪دوست خوب یک نعمت و یک رزق است قدر دوستی های قدیمی را بدانید.
در روایتی از امام علی علیهالسلام در غررالحکم آمده:
خَیْرُ کُلِّ شَیْءٍ جَدِیدُهُ، وَ خَیْرُ الْإِخْوَانِ أَقْدَمُهُمْ
هر چیزی جدیدش بهتر است دوست قدیمی اش.
یه ضرب المثل فارسی هست که میگه هر چیزی تازه اش خوبه الا دوست که هرچه کهنه تر باشه بهتره
در نهج البلاغه امیرالمومنین فرمود عاجز کسی است که نمیتواند دوست انتخاب کند و عاجز تر از اون کسانی که دوستان خوبی دارد ولی نمیتواند آنها رو حفظ کند و آنها را از دست میدهد
ما باید سعی کنیم دوست خوبی باشیم و دوستان خوبی پیدا کنیم و دوستان خوبمان را انشاءالله حفظ کنیم .
.
👈از چنین دوستانی دوری کن:
🔺امیرالمومنین علی علیهالسلام میفرمایند:
احذَرْ مِمَّن إذا حَدَّثتَهُ مَلَّکَ
بپرهیز از کسى که هر گاه با او سخن مى گویى، تو را ملول گرداند،
و إذا حَدَّثَکَ غَمَّکَ
و هرگاه او با تو سخن مى گوید، غمگینت کند،
و إن سَرَرتَهُ أو ضَرَرتَهُ سَلَکَ فیهِ مَعکَ سَبیلَکَ
و هرگاه به او شادى یا زیانى برسانى، متقابلاً با تو همان رفتار را کند،
و إن فارَقَکَ ساءَکَ مَغِیبُهُ بِذِکرِ سَوأتِکَ
و هر گاه از تو جدا شود، جدایى او باعث ناراحتیت میشود چون پشت سرت بد میگوید
و إن مانَعتَهُ بَهَتَکَ و افتَرى
هر گاه او را ممانعت کنى به تو تهمت و افترا زند
و إن وافَقتَهُ حَسَدَکَ و اعتَدى
و هرگاه سازگارى با او نشان دهى به تو حسادت ورزد و تعدّى کند
وَ إِنْ خَالَفْتَهُ مَقَتَکَ وَ مَارَى
و هرگاه ناسازگارى کنى با تو از در دشمنى و جدال بر آید
یَعجِزُ عن مُکافَأةِ مَن أحسَنَ إلَیهِ
از جبران خوبى دیگران به خود ناتوان است،
و یُفرِطُ على مَن بَغى علَیهِ
و نسبت به کسى که به او زور گفته است، افراط مى کند.
⏪با همه ی این صفات و ویژگی ها که عرض کردیم بالاخره ما تلاش کردیم دوست خوبی باشیم تلاش کردیم دوستان خوبی هم انتخاب کنیم
ولی بعضی وقت ها دیگه نمیشه و با کسی رفاقت میکنی میبینیم آنچیزی که ما خواستیم نبود اینجا باید شجاعت ترک دوستی را داشته باشیم اینطور نباشد که در رودربایستی های عرفی قرار بگیریم و خدای ناکرده انسان جوانی و عمرش را و استعدادش رو میزاره پای یه دوست ناباب نه اینطور نباشد ما برای دوست خوب جانمان را هم میرهیم به تعبیر حضرت دوست خوب کسی است که تورا بر خودش مقدم بدارد ما برای دوستی هایمان اینطوری ارزش قائل هستیم وخودمان را فدا میکنیم تا دوستمان بماند ولی دوست خوب و خدایی و بهترین یار و یاور برای عبادت
👈گاهی برای حفظ خود از انحراف باید دوستی با اشخاصی را قطع کرد.
🔺در کافی روایت شده:
کَانَ لِأَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ صَدِیقٌ لاَ یَکَادُ یُفَارِقُهُ إِذَا ذَهَبَ مَکَاناً
حضرت صادق علیه السّلام دوستى داشت که آن حضرت را بهر جا که میرفت رها نمیکرد و از او جدا نمیشد
فَبَیْنَمَا هُوَ یَمْشِی مَعَهُ فِی اَلْحَذَّاءِینَ وَ مَعَهُ غُلاَمٌ لَهُ سِنْدِیٌّ یَمْشِی خَلْفَهُمَا
روزى در بازار کفاشها همراه حضرت میرفت، و دنبالشان غلام او که از اهل سند بود مىآمد
إِذَا اِلْتَفَتَ اَلرَّجُلُ یُرِیدُ غُلاَمَهُ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ فَلَمْ یَرَهُ فَلَمَّا نَظَرَ فِی اَلرَّابِعَةِ قَالَ یَا اِبْنَ اَلْفَاعِلَةِ أَیْنَ کُنْتَ
ناگاه آن مرد به پشت سر خود متوجه شده و غلام را خواست و او را ندید و تا سه مرتبه بدنبال برگشت و او را ندید، بار چهارم که او را دید گفت: اى زنا زاده کجا بودى؟
فَرَفَعَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ یَدَهُ فَصَکَّ بِهَا جَبْهَةَ نَفْسِهِ ثُمَّ قَالَ سُبْحَانَ اَللَّهِ تَقْذِفُ أُمَّهُ قَدْ کُنْتُ أَرَى أَنَّ لَکَ وَرَعاً فَإِذَا لَیْسَ لَکَ وَرَعٌ
حضرت صادق علیه السّلام دست خود را بلند کرده و به پیشانى خود زد و فرمود: سبحان اللّٰه مادرش را بزنا متهم کنى؟ من خیال میکردم تو خوددار و پارسائى، و اکنون مىبینم که ورع و پارسائى ندارى؟
فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّ أُمَّهُ سِنْدِیَّةٌ مُشْرِکَةٌ
عرض کرد: قربانت گردم مادرش زنى است از اهل سند و مشرک است؟ *فَقَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ لِکُلِّ أُمَّةٍ نِکَاحاً تَنَحَّ عَنِّی قَالَ فَمَا رَأَیْتُهُ یَمْشِی مَعَهُ حَتَّى فَرَّقَ اَلْمَوْتُ بَیْنَهُمَا
فرمود: مگر نمیدانی که هر ملتى براى خود ازدواجى دارند، از من دور شو .
غفرالله لی و لکم