شرح حکمت 132نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 132نهج البلاغه

پخش ودانلود صوت

۰۳/۰۱/۲۱

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۲۷ فروردين ۰۳ ، ۱۹:۵۱

زمانی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمت‌ها
۴۰۳/۱/۲۱ . ۲۹رمضان

💢 حکمت ۱۳۲ 💢

💠وَ قَالَ (علیه السلام):
امام علی علیه السلام فرمود:

💠إِنَّ لِلَّهِ مَلَکاً یُنَادِی فِی کُلِّ یَوْمٍ:
همانا خداوند فرشته‌ای دارد،که هر روز ندا سر میدهد:

💠لِدُوا لِلْمَوْتِ
به دنیا بیاورید برای مردن،

💠 وَ اجْمَعُوا لِلْفَنَاءِ
جمع کنید برای از بین رفتن و فنا،

💠وَ ابْنُوا لِلْخَرَابِ
بسازید برای خراب شدن.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

✅لام در هر سه جمله "للموت"، "للفناء" و "للخراب" لام عاقبت است.

🔺شبیه آیه قرآن که میفرماید:
وَأَوْحَیْنَا إِلَىٰ أُمِّ مُوسَىٰ أَنْ أَرْضِعِیهِ ۖ فَإِذَا خِفْتِ عَلَیْهِ فَأَلْقِیهِ فِی الْیَمِّ
و به مادر موسی وحی کردیم که طفلک را شیر ده و چون (از آسیب فرعونیان) بر او ترسان شوی به دریایش افکن.
وَلَا تَخَافِی وَلَا تَحْزَنِی ۖ إِنَّا رَادُّوهُ إِلَیْکِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِینَ
و دیگر هرگز مترس و محزون مباش که ما او را به تو باز آوریم و هم از پیغمبران مرسلش گردانیم.
فَالْتَقَطَهُ آلُ فِرْعَوْنَ
خاندان فرعون موسی را از آب گرفتند
لِیَکُونَ لَهُمْ عَدُوًّا وَحَزَنًا ۗ إِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا کَانُوا خَاطِئِینَ
که نتیجه این کار آن شد که موسی براى آنان دشمن و مایه اندوه شود.

⏪درست است که فرعونیان نمی خواستند موسی دشمن و باعث ناراحتی آنان شود ولی عاقبت کارشان این بود.

یعنی بزایید که سرانجام این تولد مرگ است.
جمع کنید که سرانجام آن نابود شدن است.
بسازید که سرانجام آن خراب شدن است.
همیشه باید از ابتدا کار سرانجامی را ببینیم تا متناسب با آن سرانجام فعالیتی انجام دهیم.

✳️سه مورد از مهمترین مظاهر دنیا در زندگی انسان یکی فرزند است، یکی مال و ثروت، یکی خانه و بنا.
حضرت میفرماید دل به دنیا نبندید که همه مظاهر آن از بین رفتنی هستند و هر چه استعدادها و توانایی هایتان را در آن مصرف کنید سرانجام هیچ چیزی برای شما باقی نمی ماند.

🔺در تاریخ دارد:
قیل لرجل:لم مات فلان؟ قال:لأنّه وُلد!
به شخصی گفتند:چرا فلانی مرد؟پاسخ داد:چون به دنیا امد.

✅مرگ بر پیشانی فرزندان آدم نوشته شده(سرنوشت قطعی هر انسانی است):
🔺در کتاب کافی راوی میگوید: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ
از امام صادق علیه‌السلام شنیدم که می‌فرمود:
إِنَّ النُّطْفَةَ إِذَا وَقَعَتْ فِی الرَّحِمِ
هرگاه نطفه در رحم قرار مى‌گیرد،
بَعَثَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَلَکاً فَأَخَذَ مِنَ التُّرْبَةِ الَّتِی یُدْفَنُ فِیهَا
خداى متعال فرشته‌اى را مى‌فرستد تا از خاکى که در آن دفن مى‌شود، برگیرد و با آن بیامیزد.
فَمَاثَهَا فِی النُّطْفَةِ
پس آن را در نطفه میامیزد،
فَلَا یَزَالُ قَلْبُهُ یَحِنُّ إِلَیْهَا حَتَّى یُدْفَنَ فِیهَا
از این‌رو، همواره دل او به سوى آن میل دارد و مشتاق آن است تا این‌که در آن دفن شود.

⏪از ابتدا انتها او دیده شده و سرانجام او مشخص است،لذا در نطفه او که سر آغاز شکلگیری اوست بحث مرگ نیز نهفته است.
.

🔺 امیرالمومنین علی علیه‌السلام میفرمایند:
إِنَّ ابْنَ آدَمَ إِذَا کَانَ فِی آخِرِ یَوْمٍ مِنْ أَیَّامِ الدُّنْیَا وَ أَوَّلِ یَوْمٍ مِنْ أَیَّامِ الْآخِرَةِ
در آخرین روز از روزهاى دنیا و نخستین روز از روزهاى جهان آخرت براى بنى آدم،
مُثِّلَ لَهُ مَالُهُ وَ وَلَدُهُ وَ عَمَلُهُ
مال، فرزندان و عملش نمایش داده مى‌شود.
فَیَلْتَفِتُ إِلَى مَالِهِ فَیَقُولُ
پس به مال خود رو مى‌آورد و مى‌گوید:
وَ اللَّهِ إِنِّی کُنْتُ عَلَیْکَ حَرِیصاً شَحِیحاً فَمَا لِی عِنْدَکَ
به خدا سوگند که من دربارۀ تو حریص بودم و بخل مى‌ورزیدم، اکنون تو براى من چه آورده‌اى‌؟
فَیَقُولُ خُذْ مِنِّی کَفَنَکَ
مال مى‌گوید: کفن خود را از من برگیر.
قَالَ فَیَلْتَفِتُ إِلَى وَلَدِهِ فَیَقُولُ
آن‌گاه رو به فرزندان خود مى‌کند و مى‌گوید:
وَ اللَّهِ إِنِّی کُنْتُ لَکُمْ مُحِبّاً وَ إِنِّی کُنْتُ عَلَیْکُمْ مُحَامِیاً فَمَا ذَا لِی عِنْدَکُمْ
به خدا سوگند که من شما را دوست مى‌داشتم و از شما حمایت مى‌کردم، حال چه کارى براى من مى‌توانید انجام دهید؟
فَیَقُولُونَ نُؤَدِّیکَ إِلَى حُفْرَتِکَ نُوَارِیکَ فِیهَا
مى‌گویند: تو را به سوى گورت مى‌بریم و در آن، پنهان مى‌سازیم.
قَالَ فَیَلْتَفِتُ إِلَى عَمَلِهِ فَیَقُولُ
سپس به سوى عملش روى مى‌آورد و مى‌گوید:
وَ اللَّهِ إِنِّی کُنْتُ فِیکَ لَزَاهِداً وَ إِنْ کُنْتَ عَلَیَّ لَثَقِیلًا فَمَا ذَا عِنْدَکَ
به خدا سوگند که من نسبت به تو بى‌رغبت بودم و تو بر من سنگین بودى، تو براى من چه دارى‌؟
فَیَقُولُ أَنَا قَرِینُکَ فِی قَبْرِکَ وَ یَوْمِ نَشْرِکَ حَتَّى أُعْرَضَ أَنَا وَ أَنْتَ‏ عَلَى رَبِّکَ
مى‌گوید: من در قبر و روزى که زنده شوى، همراه تو هستم تا وقتى که من و تو بر پروردگارت عرضه شویم.

⏪همانطور که گفته شد حضرت در حکمت ۱۳۲ دلبستگی‌های دنیا را نام میبرد و ما را از دل بستن به آنها نهی میکند، در خطبه ۴۵ تنها چیزی که ما باید به آن دل ببندیم را دلبستگی به اعمال صالح و گره گشایی کار مومنان معرفی می‌کند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
👈نکته اول: در اینکه آیا ملکی هر روز صدا میزند و این جملات را با زبان قال میگوید یا اینکه این گفتن ها با زبان حال است بین شارحان نهج البلاغه اختلاف است:

1⃣برخی میگویند منظور حضرت این است که روزگار دارد به همه ما این انذار را میدهد که مراقبت کنیم و دنبال جمع آوری بیش از حد مال و ساخت بنا و... نباشیم.
🔺شبیه مطلبی که در خطبه عید فطر امیرالمومنین در خطبه ۴۵ آمده است:
وَ الدُّنْیَا دَارٌ مُنِیَ لَهَا الْفَنَاءُ
دنیا سرایى است که فنا بر پیشانیش نوشته شده
وَ لِأَهْلِهَا مِنْهَا الْجَلَاءُ
و تبعید از وطن براى اهل آن مقدّر گردیده است ...
فَارْتَحِلُوا مِنْهَا بِأَحْسَنِ مَا بِحَضْرَتِکُمْ مِنَ الزَّادِ
سعى کنید با بهترین زاد و توشه اى که در اختیار شماست از آن کوچ نمایید
وَ لَا تَسْأَلُوا فِیهَا فَوْقَ الْکَفَافِ وَ لَا تَطْلُبُوا مِنْهَا أَکْثَرَ مِنَ الْبَلَاغ
و بیش ازنیاز و کفاف از آن نخواهید و زائد بر آنچه حاجت دارید از آن نطلبید.

2⃣ولی امثال علامه شوشتری قائل اند واقعا چنین ملکی وجود دارد که هر روز این صدا را در عالم پخش میکند.
اگر ما نمی شنویم:
اولا اگر چه ما با گوش خود این صدا را نمی شنویم ولی اولیاء الهی و اهل بیت خبر این مطلب را به ما رسانده اند و ما را از آن آگاه کرده اند.

🔺در کتاب کافی در " بَابُ مَا یَنْطِقُ بِهِ مَوْضِعُ الْقَبْر/باب موضع و جایگاه قبر سخن میگوید" آمده است:
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
امام صادق علیه‌السلام میفرماید:
إِنَّ لِلْقَبْرِ کَلَاماً فِی کُلِّ یَوْمٍ
قبر هر روز صدا میزند،
یَقُولُ أَنَا بَیْتُ الْغُرْبَةِ أَنَا بَیْتُ الْوَحْشَةِ أَنَا بَیْتُ الدُّودِ
میگوید من خانه تنهایی و من خانه وحشت و من خانه مار و مور هستم.

⏪این روایت هم روایتی است که هر کسی با گوش هایش نمی‌شنود ولی امام صادق علیه‌السلام آن را برای ما نقل میکند.
.

ثانیا مشکل از ماست که گوشمان را به صوتها ملکوتی عادت نداده ایم و از این صوتها محرومیم:
🔺 عمران بن حصین به رسول خدا صلی الله علیه و آله گفت :
یا رسول الله مدتها بود که مردانی خوشبو و با معنویت نزد من می آمدند.
زیباتر و طیب‌تر از آنها ندیده بودم .
مدتی است از انها خبری نیست.
حضرت سؤال فرمود قبلاً جراحتی در جنگها بر تو وارد شده بود به کسی عنوان نکرده بودی ؟
مرد گفت: بله
حضرت فرمود سپس آن را عنوان نمودی
مرد گفت: بله
قالَ : أما لَو أقَمتَ عَلى کِتمانِهِ
حضرت فرمود :اگر آن سرّی که داشتی تا ابد کتمان می کردی،
لَزارَتکَ المَلائِکَةُ إلى أن تَموتَ
آن ملائکه به دیدار تو همچنان می آمدند تا از دنیا بروی.
⏪در این روایت هم از فرشتگانی سخن به میان آمده که شخص به سبب عمل صالح خود توفیق دیدار با آنها را داشته ولی بعد باز با عمل خود سعادت دیدار با آنها را از دست داده.

🔺حضرت در خطبه ۱۹۷ در مورد رحلت پیامبر صل الله علیه و آله و سلم می‌فرماید:
سر مبارک پیامبر صلوات الله علیه بر سینه من بود که روح از بدن ایشان قبض شد و در ادامه حضرت فرمود:
وَ لَقَدْ وُلِّیتُ غُسْلَهُ ص وَ الْمَلَائِکَةُ أَعْوَانِی‏
منِ علی مسئول غسل دادن ایشان شدم در حالی که ملائکه مرا یاری میدادند.
⏪امیرالمومنین ملائکه را میبینند.

🔺همچنین در جای دیگر می‌فرماید:
أرى نُورَ الوَحیِ و الرِّسالَةِ
من نور وحى و رسالت را مى دیدم.
⏪پس میشود دید و نباید انکار کرد،بلکه اذعان کرد که "این من هستم که نمیبینم." من باید تلاش کنم و خودم را به جایی برسانم که به این جایگاه برسم.

🔺همچنین در حکمت ۴۷۴ فرمود: و مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِیدُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ
آن مجاهدی که در راه خدا شهید شد اجرش بالاتر از آن جوانی نیست که شرایط برای گناه کردنش هست ولی عفت به خرج می‌دهد ،
لَکَادَ الْعَفِیفُ أَنْ یَکُونَ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَة
شخص عفیف نزدیک است یکی از ملائکه شود.
⏪وقتی یکی از ملائکه شدی صدای آنها را خواهی شنید و آنها را میبینی.
اگر انسان به درجه عفت و به ملکه عصمت برسد با ملائکه محشور میشود، همنشین آنها میشود و رفت و آمد آنها را خواهد دید.

نتیجه کلی این شد که به صرف اینکه ظاهر این جملات برای ما نامأنوس است فورا نگوییم این جملات زبان حال است بلکه این ها زبان قال است ولی ما به خاطر مشکلات و حسابهایی که داریم توانایی شنیدن صدای خوبان را نداریم.

👈نکته دوم:
در غرر الحکم علاوه بر حکمت ۱۳۲ یک جمله دیگر هم آمده است:
إِنَّ لِلَّهِ مَلَکاً یُنَادِی فِی کُلِّ یَوْمٍ: لِدُوا لِلْمَوْتِ
به دنیا بیاورید برای مردن
وَ اجْمَعُوا لِلْفَنَاءِ
جمع کنید برای از بین رفتن و فنا
وَ ابْنُوا لِلْخَرَابِ
بسازید برای خراب شدن
➕وَ اجْمَعُوا لِلذَّهَابِ
این جمله به دو صورت معنا شده:
الف)مال و ثروت جمع کنید برای ذهاب و از بین رفتن
ب) یار و فالور و شهرت جمع کنید برای از بین رفتن.
⏪ برخی دلبسته ی اطرافیان و نیروها و دنبال کنندگانشان هستند. حضرت میفرماید همه ی اینها متشتت میشوند و از دور شما پراکنده میشوند. حواستان به خودتان باشد.
آنچه که برای ما میماند اعمال صالح و دلبستگی ما به ائمه اطهار و امیر المؤمنین علیهم‌السلام است.
مال و فرزند و خانه و اطرافیان در هنگام مرگ دردی از کسی دوا نخواهند کرد. ما در آن سرا بر سر سفره اعمالمان مهمانیم پس باید بکوشیم تا زنده‌ایم اعمال بهتری کسب کنیم.

غفرالله لی و لکم

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی