بسم الله الرحمن الرحیم شرح حکمت ها ۴۰۳/۱/۹ .۱۷رمضان
💢 حکمت ۱۲۸ 💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام): تَوَقَّوُا الْبَرْدَ فِی أَوَّلِهِ خود را در ابتدای سرما (اوایل پاییز)محافظت کنید
💠 وَ تَلَقَّوْهُ فِی آخِرِهِ و در آخر سرما به استقبال سرما(اوایل بهار ) بروید .
💠 فَإِنَّهُ یَفْعَلُ فِی الْأَبْدَانِ کَفِعْلِهِ فِی الْأَشْجَارِ به درستی که سرما ،همان کاری را که با درختان می کند با بدن ها همان کار را میکند
💠أَوَّلُهُ یُحْرِقُ در اوایلش سرما،درختان را میسوزاند
💠 وَ آخِرُهُ یُورِقُ و در آخرش ،سرما درختان را میرویاند
🔹در نهج البلاغه مطالب و معارف مختلف و متعددی نقل شده است، برخی مربوط به مسائل اخلاقی و تاریخی و تجربه و عبرت است، برخی مربوط به آداب حکومت داری است و... البته در نهج البلاغه موارد دیگری هم داریم که موضوعات خاصی حساب میشوند از جمله مسائل طبی و پزشکی.
✳️مانند حکمت 27 که فرمود: إمْشِ بِدَائِکَ، مَا مَشَى بِک. تا وقتی که درد با تو سازگاری دارد تو هم با او راه بیا.
در حکمت 128 نیز حضرت به بحث پزشکی زیبا و جامعی توجه میدهند.
🔹در فصل پاییز، هوا با دو ویژگی روبرور میشود، یکی سردی و یکی خشکی. سردی و خشکی از عواملی است که بدن انسان را شکننده میکند و باعث بیماری و آسیب به بدن انسان میشود. ولی در آخر زمستان و ابتدای بهار دو اتفاق جدید می افتد، یکی افزایش رطوبت هوا، یکی گرما. و هوای گرم و مرطوب باعث حال خوش و صحت و سلامت انسان میشود. همانگونه که در مورد درختان و طبیعت نیز اول پاییز که هوا سرد و خشک است، درختان به خواب و مرگ مقطعی میروند و اول بهار که هوا گرم و تر است، درختان جوانه میزنند و زنده میشوند.
✳️قرآن کریم در آیه ۵ سوره حج میفرماید: «وَتَرَى الاْرضَ هَامِدَةً فَإِذَآ أَنزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَآءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ کُلِّ زَوْج بَهِیج» « و همچنین زمین را در فصل زمستان خشک و مرده مى بینى و هنگامى که آب باران بر آن فرو مى فرستیم، به جنبش در مى آید و رویش مى کند و از هر نوع گیاهان بهجت انگیز مى رویاند .»
🔹 از همینجا به این نتیجه میرسیم که اصل "طب سنتی" و تشخیص طبایع امری درست است ولی مهم آن است که شخص ماهر و کاردانی بتواند طبع انسان را به درستی تشخیص بدهد و مطابق آن، طبع خودش را به تعادل در بیارد. در غرر الحکم هم حضرت امیر علیه السلام بحث مزاج را مطرح نموده اند
✳️مانند این روایت را از پیامبر نیز داریم پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله : اِغْتَنِمُوا بَرْدَ الرَّبیعَ فَإنَّهُ یَفْعَلُ بِأبْدانِکُمْ ما یَفْعَلُ بِأشْجارِکُمْ سرماى بهار را غنیمت بشمرید که با بدن هاى شما همان کاری که با درختان مى کند را انجام می دهد
وَاجْتَنِبُوا بَرْدَ الْخَریفِ فَإنَّهُ یَفْعَلُ بِأبْدانِکُمْ ما یَفْعَلُ بِأشْجارِکُمْ
و از سرماى پاییز بپرهیزید که با بدن هاى شما همان کار را انجام مى دهد که با درختان انجام مى دهد. .
✅نکته 1: از جمله ی حضرت که فرمود " یَفْعَلُ فِی الْأَبْدَانِ کَفِعْلِهِ فِی الْأَشْجَارِ"، معلوم میشود که نظام عالم یک نظام واحد است. هر کسی خودش را در مسیر نظام طبیعت که جمیع آفریدگان در حال حرکت هستند ، قرار دهد به سلامتی و پایبندی خودش کمک کرده است، و هر کسی بخواهد در مقابل نظام خلقت قرار بگیرد، به سمت نابودی خودش حرکت کرده است. نظام عالم نظام اعتدال است، اگر انسان در خوراک حالت اعتدال را رعایت کند، چون در مسیر طبیعت است سلامت بیشتری دارد. ولی اگر کسی پر خوری و بد خوری را در دستور کار قرار دهد به ضرر خودش کار کرده است.
_نظام خلقت نظام خواب شب هنگام است، کسی که در این مسیر قرار بگیرد و خواب درستی داشته باشد، به سلامتی و پویایی خودش کمک کرده است، ولی کسی که بد خوابی و بی خوابی را در پیش بگیرد،قطعا به ضرر خودش کار کرده است و باعث مشکلات روحی و جسمی میشود.
✳️در خطبه آخر حضرت فرمود: خواب بی حساب کتاب، خواب بی موقع ،باعث از بین رفتن تصمیمات میشود
_نظام خلقت به گونه ای است که در زمستان چون رطوبت هوا بیشتر است، نیاز انسان به خواب بیشتر است. و در تابستان چون رطوبت کمتر است، نیاز انسان به خواب کمتر است. کسی که خودش را در مسیر طبیعت قرار دهد به سود خودش کار کرده است.
✅نکته 2: اگر چه انبیاء و اولیاء برای هدایت و رشد معنوی انسان مبعوث شده اند ولی جسم و روح انسان ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. و چه بسا بیماری های جسم بر روی روح نیز تاثیر میگذارند و او را از انجام اعمال عبادی باز میدارند. به همین دلیل است که اهل بیت در عین ارجاع دادن مردم به اطباء و متخصصین در رشته ها پزشکی؛ در صورت نیاز توصیه های پزشکی نیز به دوستانشان داشته اند.
روح انسان بعضی وقت خوشحال و بعضی وقت ناراحت است، وقتی حال دارید به نوافل مشغول شوید وقتی حالت دارید به انجام واجبات اکتفا کنید
🔹البته از این نکته نیز نباید غافل شد که اهل بیت پزشکی هستند بله اهل بیت این مقام را دارند ولی گرچه در مواردی طبابت کرده اند ولی در عمل نیامده اند طبابت کنند ،مکتب طبی نداشتند آنها توصیه پزشکی،توصیه های پیشگیرانه داشته اند.
✅نکته 3: کلام حضرت یک معنای وسیع و گسترده ی دیگری هم دارد
✳️همانطور که مولوی میگوید :
گفت پیغمبر به اصحاب کبار /تن مپوشانید از باد بهار ز آنکه با جانِ شما آن می کند / کان بهاران با درختان می کند راویان ، این را به ظاهر بُرده اند / هم بر آن صورت ، قناعت کرده اند
۱)کلام حضرت یک جنبه طب عمومی دارد _پیشگیری : از سرمای پائیز خود را بپوشانید و در معرض سرمای بهار قرار دهید.
۲)جنبه طب تخصصی کلام حضرت: _ یکی از درمان ها، جغرافیا درمانی است. یعنی اشخاص را با طبایع مختلفی که دارند، برای مدت معینی به نقاط جغرافیایی دیگری بفرستیم تا مزاج و طبیعت آنها به یک حالت اعتدال در بیاید.
۳)جنبه اجتماعی کلام حضرت
_ افراد روحیات و طبایع مختلفی دارند، در ازدواج و رفاقت باید به این نکات توجه کرد مثلا شخصی که طبع سرد و خشک دارد و نوعا منزوی و گوشه گیر است و درون گراست، نمی تواند با شخص گرم و تر ازدواج کند چرا که او حالت اجتماعی دارد، برون گراست و... زندگی این دو نفر یا با ذبح شدن و کوتاه آمدن یکی از این دو ادامه میاید، یا به جدایی و درگیری ختم میشود.
۴)جنبه اخلاقی کلام حضرت: _ با افراد مختلف متناسب با روحیاتشان باید حشر و نشر داشت، میزان این حشر و نشر ، صحبت کردن با افراد مختلف، میزان محبت کردن به افراد مختلف، متفاوت است، میزان کوتاه آمدن و کرنش در مقابل افراد مختلف متفاوت است. باید ظرفیت دیگران را در نظر گرفت
✳️حکمت 451: زُهْدُکَ فِی رَاغِبٍ فِیکَ نُقْصَانُ حَظٍّ اگر تو سرد مزاج باشی، دوستی اطرافیان تو ،برایت بهره ای ندارد ونمی توانی از شخص گرم مزاج خوب بهره ی دوستی ببری
وَ رَغْبَتُکَ فِی زَاهِدٍ فِیکَ ذُلُّ نَفْس اگر رفیق تو سرد مزاج باشد، باعث میشود تو را نپذیرد و ذلت نفس حاصل شود اگر کسی جنبه های روحی و عاطفی او با تو سازگار نیست، هر چه تو به او ابراز علاقه و ارادت کنی، او نسبت به تو بی علاقه تر میشود و باعث ذلت نفس انسان میشود
۵)جنبه سیاسی و حکومتی کلام حضرت:
_ مسولینی که بامردم سرد و خشک رفتار میکنند، انتظار نداشته باشند این جامعه شکوفاو گرم شود. یا مردم هم مثل آنها سرد و خشک میشوند و جامعه به زمستان بی روح تبدیل میشود، یا اینکه افرادی که توانایی شکوفایی و رشد دارند خودشان را از ارتباط با مسئولین دور نگه میدارند که سردی مسئولین در عزم و اراده آنها خللی ایجاد نکند و در این صورت هم شاید معدود افرادی سالم بمانند ولی فضای کلی جامعه دچار خسارت میشود.
غفرالله لی و لکم الحمدلله رب العالمین .
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیانثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
علی جان!
یک حاجی در طواف داری به دهان/ یک حیدر در مصاف داری به دهان/ یک تیغ دو دم به دست داری آقا/ یک تیغ دو دم غلاف داری به دهان/
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمت ها
۴۰۳/۱/۹ .۱۷رمضان
💢 حکمت ۱۲۸ 💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام): تَوَقَّوُا الْبَرْدَ فِی أَوَّلِهِ
خود را در ابتدای سرما (اوایل پاییز)محافظت کنید
💠 وَ تَلَقَّوْهُ فِی آخِرِهِ
و در آخر سرما به استقبال سرما(اوایل بهار ) بروید .
💠 فَإِنَّهُ یَفْعَلُ فِی الْأَبْدَانِ کَفِعْلِهِ فِی الْأَشْجَارِ
به درستی که سرما ،همان کاری را که با درختان می کند با بدن ها همان کار را میکند
💠أَوَّلُهُ یُحْرِقُ
در اوایلش سرما،درختان را میسوزاند
💠 وَ آخِرُهُ یُورِقُ
و در آخرش ،سرما درختان را میرویاند
🔹در نهج البلاغه مطالب و معارف مختلف و متعددی نقل شده است، برخی مربوط به مسائل اخلاقی و تاریخی و تجربه و عبرت است، برخی مربوط به آداب حکومت داری است و... البته در نهج البلاغه موارد دیگری هم داریم که موضوعات خاصی حساب میشوند از جمله مسائل طبی و پزشکی.
✳️مانند حکمت 27 که فرمود:
إمْشِ بِدَائِکَ، مَا مَشَى بِک.
تا وقتی که درد با تو سازگاری دارد تو هم با او راه بیا.
در حکمت 128 نیز حضرت به بحث پزشکی زیبا و جامعی توجه میدهند.
🔹در فصل پاییز، هوا با دو ویژگی روبرور میشود، یکی سردی و یکی خشکی.
سردی و خشکی از عواملی است که بدن انسان را شکننده میکند و باعث بیماری و آسیب به بدن انسان میشود.
ولی در آخر زمستان و ابتدای بهار دو اتفاق جدید می افتد، یکی افزایش رطوبت هوا، یکی گرما. و هوای گرم و مرطوب باعث حال خوش و صحت و سلامت انسان میشود.
همانگونه که در مورد درختان و طبیعت نیز اول پاییز که هوا سرد و خشک است، درختان به خواب و مرگ مقطعی میروند و اول بهار که هوا گرم و تر است، درختان جوانه میزنند و زنده میشوند.
✳️قرآن کریم در آیه ۵ سوره حج میفرماید:
«وَتَرَى الاْرضَ هَامِدَةً فَإِذَآ أَنزَلْنَا عَلَیْهَا الْمَآءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ کُلِّ زَوْج بَهِیج»
« و همچنین زمین را در فصل زمستان خشک و مرده مى بینى و هنگامى که آب باران بر آن فرو مى فرستیم، به جنبش در مى آید و رویش مى کند و از هر نوع گیاهان بهجت انگیز مى رویاند .»
🔹 از همینجا به این نتیجه میرسیم که اصل "طب سنتی" و تشخیص طبایع امری درست است ولی مهم آن است که شخص ماهر و کاردانی بتواند طبع انسان را به درستی تشخیص بدهد و مطابق آن، طبع خودش را به تعادل در بیارد. در غرر الحکم هم حضرت امیر علیه السلام بحث مزاج را مطرح نموده اند
✳️مانند این روایت را از پیامبر نیز داریم
پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله :
اِغْتَنِمُوا بَرْدَ الرَّبیعَ فَإنَّهُ یَفْعَلُ بِأبْدانِکُمْ ما یَفْعَلُ بِأشْجارِکُمْ
سرماى بهار را غنیمت بشمرید که با بدن هاى شما همان کاری که با درختان مى کند را انجام می دهد
وَاجْتَنِبُوا بَرْدَ الْخَریفِ فَإنَّهُ یَفْعَلُ بِأبْدانِکُمْ ما یَفْعَلُ بِأشْجارِکُمْ
و از سرماى پاییز بپرهیزید که با بدن هاى شما همان کار را انجام مى دهد که با درختان انجام مى دهد.
.
✅نکته 1:
از جمله ی حضرت که فرمود " یَفْعَلُ فِی الْأَبْدَانِ کَفِعْلِهِ فِی الْأَشْجَارِ"، معلوم میشود که نظام عالم یک نظام واحد است. هر کسی خودش را در مسیر نظام طبیعت که جمیع آفریدگان در حال حرکت هستند ، قرار دهد به سلامتی و پایبندی خودش کمک کرده است، و هر کسی بخواهد در مقابل نظام خلقت قرار بگیرد، به سمت نابودی خودش حرکت کرده است.
نظام عالم نظام اعتدال است، اگر انسان در خوراک حالت اعتدال را رعایت کند، چون در مسیر طبیعت است سلامت بیشتری دارد.
ولی اگر کسی پر خوری و بد خوری را در دستور کار قرار دهد به ضرر خودش کار کرده است.
_نظام خلقت نظام خواب شب هنگام است، کسی که در این مسیر قرار بگیرد و خواب درستی داشته باشد، به سلامتی و پویایی خودش کمک کرده است، ولی کسی که بد خوابی و بی خوابی را در پیش بگیرد،قطعا به ضرر خودش کار کرده است و باعث مشکلات روحی و جسمی میشود.
✳️در خطبه آخر حضرت فرمود:
خواب بی حساب کتاب، خواب بی موقع ،باعث از بین رفتن تصمیمات میشود
_نظام خلقت به گونه ای است که در زمستان چون رطوبت هوا بیشتر است، نیاز انسان به خواب بیشتر است. و در تابستان چون رطوبت کمتر است، نیاز انسان به خواب کمتر است.
کسی که خودش را در مسیر طبیعت قرار دهد به سود خودش کار کرده است.
✅نکته 2:
اگر چه انبیاء و اولیاء برای هدایت و رشد معنوی انسان مبعوث شده اند ولی جسم و روح انسان ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. و چه بسا بیماری های جسم بر روی روح نیز تاثیر میگذارند و او را از انجام اعمال عبادی باز میدارند.
به همین دلیل است که اهل بیت در عین ارجاع دادن مردم به اطباء و متخصصین در رشته ها پزشکی؛ در صورت نیاز توصیه های پزشکی نیز به دوستانشان داشته اند.
🔹تاثیر بیماری جسم بر افت معنویت:
✳️حکمت 312:
إِنَّ لِلْقُلُوبِ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً؛ فَإِذَا أَقْبَلَتْ فَاحْمِلُوهَا عَلَى النَّوَافِلِ، وَ إِذَا أَدْبَرَتْ فَاقْتَصِرُوا بِهَا عَلَى الْفَرَائِضِ.
روح انسان بعضی وقت خوشحال و بعضی وقت ناراحت است، وقتی حال دارید به نوافل مشغول شوید وقتی حالت دارید به انجام واجبات اکتفا کنید
🔹البته از این نکته نیز نباید غافل شد که اهل بیت پزشکی هستند بله اهل بیت این مقام را دارند ولی گرچه در مواردی طبابت کرده اند ولی در عمل نیامده اند طبابت کنند ،مکتب طبی نداشتند آنها توصیه پزشکی،توصیه های پیشگیرانه داشته اند.
✅نکته 3:
کلام حضرت یک معنای وسیع و گسترده ی دیگری هم دارد
✳️همانطور که مولوی میگوید :
گفت پیغمبر به اصحاب کبار /تن مپوشانید از باد بهار
ز آنکه با جانِ شما آن می کند / کان بهاران با درختان می کند
راویان ، این را به ظاهر بُرده اند / هم بر آن صورت ، قناعت کرده اند
۱)کلام حضرت یک جنبه طب عمومی دارد
_پیشگیری :
از سرمای پائیز خود را بپوشانید و در معرض سرمای بهار قرار دهید.
۲)جنبه طب تخصصی کلام حضرت:
_ یکی از درمان ها، جغرافیا درمانی است. یعنی اشخاص را با طبایع مختلفی که دارند، برای مدت معینی به نقاط جغرافیایی دیگری بفرستیم تا مزاج و طبیعت آنها به یک حالت اعتدال در بیاید.
۳)جنبه اجتماعی کلام حضرت
_ افراد روحیات و طبایع مختلفی دارند، در ازدواج و رفاقت باید به این نکات توجه کرد مثلا شخصی که طبع سرد و خشک دارد و نوعا منزوی و گوشه گیر است و درون گراست، نمی تواند با شخص گرم و تر ازدواج کند چرا که او حالت اجتماعی دارد، برون گراست و...
زندگی این دو نفر یا با ذبح شدن و کوتاه آمدن یکی از این دو ادامه میاید، یا به جدایی و درگیری ختم میشود.
۴)جنبه اخلاقی کلام حضرت:
_ با افراد مختلف متناسب با روحیاتشان باید حشر و نشر داشت، میزان این حشر و نشر ، صحبت کردن با افراد مختلف، میزان محبت کردن به افراد مختلف، متفاوت است، میزان کوتاه آمدن و کرنش در مقابل افراد مختلف متفاوت است. باید ظرفیت دیگران را در نظر گرفت
✳️حکمت 451:
زُهْدُکَ فِی رَاغِبٍ فِیکَ نُقْصَانُ حَظٍّ
اگر تو سرد مزاج باشی، دوستی اطرافیان تو ،برایت بهره ای ندارد ونمی توانی از شخص گرم مزاج خوب بهره ی دوستی ببری
وَ رَغْبَتُکَ فِی زَاهِدٍ فِیکَ ذُلُّ نَفْس
اگر رفیق تو سرد مزاج باشد، باعث میشود تو را نپذیرد و ذلت نفس حاصل شود
اگر کسی جنبه های روحی و عاطفی او با تو سازگار نیست، هر چه تو به او ابراز علاقه و ارادت کنی، او نسبت به تو بی علاقه تر میشود و باعث ذلت نفس انسان میشود
۵)جنبه سیاسی و حکومتی کلام حضرت:
_ مسولینی که بامردم سرد و خشک رفتار میکنند، انتظار نداشته باشند این جامعه شکوفاو گرم شود.
یا مردم هم مثل آنها سرد و خشک میشوند و جامعه به زمستان بی روح تبدیل میشود،
یا اینکه افرادی که توانایی شکوفایی و رشد دارند خودشان را از ارتباط با مسئولین دور نگه میدارند که سردی مسئولین در عزم و اراده آنها خللی ایجاد نکند و در این صورت هم شاید معدود افرادی سالم بمانند ولی فضای کلی جامعه دچار خسارت میشود.
غفرالله لی و لکم الحمدلله رب العالمین
.