شرح حکمت 126نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 126نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۳/۰۱/۱۸

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۲۰ فروردين ۰۳ ، ۰۸:۳۵

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمت‌ها
۴۰۳/۱/۶ .۱۴رمضان

💢 حکمت۱۲۶ 💢

⭕️دراین حکمت امیرالمومنین به شش رذیله اخلاقی اشاره میکند و در زمان بیان این رذیله راه درمان آن را نیز به طور اجمالی بیان میکند.
امیرالمومنین این شش آفت را با عنوان "تعجب میکنم" بیان میکند؛
یعنی انسان عاقل هرگز دچار این آلودگی‌ها نمی شود و حالا که شخص به این آفات و امراض روحی دچار شده است باید از او و نادانی او تعجب کرد.

⁉️علت تعجب حضرت آن است که این امور کاملا بدیهی هستند و به صرف توجه مردم به آنها، تصدیق حاصل میشود ولی با این حال مردم به آنها توجه نمی کنند و جای تعجب دارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

💠وَ قَالَ (علیه السلام): عَجِبْتُ لِلْبَخِیلِ یَسْتَعْجِلُ الْفَقْرَ الَّذِی مِنْهُ هَرَبَ
امام علی علیه‌السلام می‌فرمایند:
تعجب میکنم از بخیل که به سرعت به سمت فقری میرود که از آن فراری است.

💠وَ یَفُوتُهُ الْغِنَى الَّذِی إِیَّاهُ طَلَبَ
و بی نیازی از دست او میرود در حالی که دنبال بی نیازی میگردد،

💠 فَیَعِیشُ فِی الدُّنْیَا عَیْشَ الْفُقَرَاءِ
بخیل در دنیا مانند فقرا زندگی میکند،

💠 وَ یُحَاسَبُ فِی الْآخِرَةِ حِسَابَ الْأَغْنِیَاءِ
در حالی که در آخرت باید مانند ثروتمندان حساب پس بدهد،

✅ افراد بخیل درجات متفاوتی از بخل دارند و هر چه این بخل ماندگارتر بشود، شدیدتر میشود. در اوایل بخیل نسبت به غیر خانواده بخل دارد، اندکی بعد به خانواده نیز بخل پیدا میکند و سرانجام به جایی میرسد که حتی حاضر نیست برای خودش نیز خرج کند و نسبت به خودش هم بخل می‌ورزد.

❇️حضرت میفرماید انسان بخیل یک عمر جمع میکند، نمی خورد و نمی‌پوشد از ترس اینکه در آینده فقیر نشود در حالی که او هم اینک فقیر و مستمند است.
بخیل یک عمر تلاش میکند ثروتمند شود که دغدغه نداشته باشد در حالی که هم اینک ثروتمند و بی نیاز است ولی در اوج نداری و گدایی گذران عمر میکند.
ثروتمندی است که طعم دارایی را نمی چشد و فراری از فقر است در حالی که تا گلو در فقر فرو رفته است.

❌بدترین جای ماجرا آن است که در قیامت به او نمی‌گویند حالا که مثل فقرا زندگی کردی، پس مثل فقرا هم حساب پس بده. به او میگوند تو دارا بودی، بخیل بودی و رذیله اخلاقی داشتی هم جواب بده چرا از نعمت های الهی استفاده نکردی و شکر نعمت را به جا نیاوردی، هم جواب بده که چرا سرمایه ات را در راه خیر استفاده نکردی و ناشکری کردی!!

🔺پیغمبر اکرم صلی‌الله علیه و آله وسلم میفرمایند:
الْبَخِیلُ بَعِیدٌ مِنَ اللَّهِ بَعِیدٌ مِنَ النَّاسِ بَعِیدٌ مِنَ الْجَنَّةِ وَ قَرِیبٌ مِنَ النَّار
انسان بخیل از خدا دور است ،از مردم دور است،از بهشت دور است،و به جهنم نزدیک است.

🔺در کتاب فقه الرضا علیه‌السلام آمده است:
إیّاکُمْ وَالْبُخْلُ فَإِنَّهُ عاهَةٌ لا یَکُونُ فى حُرّ وَ لا مُؤمِن إنَّهُ خِلافُ الاْیمانِ
از بخل بپرهیزید که نوعى آفت است که نه در افراد آزاده و نه در صاحبان ایمان است زیرا بخل مخالف ایمان است. شخص بخیل ایمان محکمى به جود و سخا و عطاى خداوند ندارد.

❌گاهی در خبرها میشنویم که شخصی فقیر و گدا میمیرد بعد در خانه او مقدار زیادی پول می‌یابند ،اینها به علت همین بخل صورت میگیرد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

💠وَ عَجِبْتُ لِلْمُتَکَبِّرِ الَّذِی کَانَ بِالْأَمْسِ نُطْفَةً وَ یَکُونُ غَداً جِیفَةً
و در شگفتم از متکبّرى که دیروز نطفه اى بى ارزش، و فردا مردارى گندیده خواهد بود،

✅ انسان متکبر، فقط نگاهش به حال خودش هست. با پست و مقام و ثروت و زیبایی که هم اینک دارد فریفته میشود و دچار خود برتر بینی میشود. در حالی که اگر این شخص سر از لاک "الان" بیرون بیاورد و به گذشته یا آینده اش توجه کند به طور کلی از فضای تکبر جدا شده و این تخیلات واهی از بین میروند.

✳️انسان اگر به ضعف و ناتوانی خودش در گذشته نگاه کند. به اینکه نطفه ی نجسی بوده و در رحم مادر پرورش پیدا کرده است، غذای او خون بوده است. وقتی به دنیا آمد در اوج ناتوانی بود به نحوی که نمی توانست پشه ای را از خودش دور کند. انسانی با چنین گذشته ای چرا مغرور شود؟

❇️انسان اگر به آینده نگاه کند،پیری و شکستگی ،از بین رفتن جمال ظاهری، احتیاج به دیگران، و سرانجام مرگی که او را از پا در می آورد و همه تلاش میکنند زودتر او را دفن کنند تا بوی تعفن او آنها را اذیت نکند. انسان با آینده ای اینچنینی آیا باید اهل غرور باشد؟
.

🔺حضرت در حکمت ۴۵۴ نهج‌البلاغه می‌فرماید:
مَا لِابْنِ آدَمَ وَ الْفَخْرِ؟! أَوَّلُهُ نُطْفَةٌ وَ آخِرُهُ جِیفَةٌ، وَ لَا یَرْزُقُ نَفْسَهُ وَ لَا یَدْفَعُ حَتْفَهُ.
انسان را چه به فخر فروشی و تکبر؟ آغازش نطفه ای بیش نبوده و در آخر مرداری بدبو است، نه به خودش روزی میدهد نه جلوی مرگ خود را میگیرد.

✅امیرالمومنین در ضمن که تعجب خود را از غرور بیان میکند، راه درمان آن را نیز بیان میکند. کسی که اندکی از حال فاصله بگیرد و گذشته و آینده را ببیند، به قبرستان و خانه سالمندان سر بزند، دیگر دچار کبر و غرور نمی شود.

🔺 رسول خدا صلی‌الله علیه و آله وسلم می‌فرمایند:
إیّاکُمْ وَالْکِبْرَ فإنَّ إبْلیسَ حَمَلَهُ الْکِبْرُ عَلى أنْ لا یَسْجُدَ لاِدَمَ
از تکبر بپرهیزید که تکبر ابلیس را وادار به سرپیچی از فرمان خدا نسبت به سجده براى آدم کرد.

🔺خطبه «قاصعه» (خطبه ۱۹۲) می‌فرمایند:
فَاعْتَبِرُوا بِما کانَ مِنْ فِعْلِ اللهِ بِإبْلیسَ إذ أهْبَطَ عَمَلَهُ الطَّویلَ، وَجَهْدَهُ الْجَهیدَ ... عَنْ کِبْرِ ساعَة واحِدَة
از کارى که خداوند با ابلیس انجام داد عبرت بگیرید آن گاه که خداوند عبادات طولانى و تلاش فوق العاده او را (در عبادت) هبط و نابود کرد به علت ساعتى تکبر
فَمَنْ ذا بَعْدَ إبْلیسَ یَسْلَمُ عَلَى اللهِ بِمِثْلِ مَعْصِیَتِهِ
بنابراین چه کسى بعد از ابلیس به سبب معصیتى همانند او مى تواند سالم بماند؟

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💠وَ عَجِبْتُ لِمَنْ شَکَّ فِی اللَّهِ وَ هُوَ یَرَى خَلْقَ اللَّهِ؛
چگونه کسی در مورد خدا شک داشته باشد در حالی که او دارد به صورت محسوس و ملموس مخلوقات الهی را میبیند.

✅ برهان صنع:
👈مقدمه اول: عالم مصنوع است.
👈مقدمه دوم: مصنوع نیازمند صانع است .
⏪نتیجه: عالَم صانع و خالق دارد.

_چگونه میتوان اینقدر مصنوعات دقیق و عمیق را دید ولی اعتقاد داشت اینها بدون خالق و صانع به وجود آمده اند؟!
✅این برهان خداشناسی که از مخلوق به خالق برسیم ضعیف ترین برهان های خدا شناسی است.

🔺پیامبر به پیر زنی که چرخی داشت و پشم را نخ میکرد فرمود خدا را چگونه شناختی؟ گفت تا من این چرخ را نچرخانم این چرخ حرکت نمی کند، تا خدا هم نباشد عالمی در کار نیست. حضرت فرمود:
عَلَیْکُمْ بِدِینِ الْعَجَائِز
بر شما باد همچون این پیرمرد دیندار باشید.

✳️نکته ی عجیب آنکه امروزه افراد میخواهند از روی دستخط، ازروی کیفیت صدا، از روی کیفیت رانندگی و ... به روحیات شخص دست پیدا کنند، ولی حاضر نیستند از این همه نقش و نگاری که خدا در عالم خلق کرده به خدا برسند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💠وَ عَجِبْتُ لِمَنْ نَسِیَ الْمَوْتَ وَ هُوَ یَرَى الْمَوْتَى؛
و در شگفتم از آن کس که مردگان را مى بیند و مرگ را از یاد برده است،

✅جای تعجب است که انسان از مرگ غفلت کند در حالی که هر روز به چشم خودش مرگ دوستان و عزیزانش را میبیند و میشنود. انسان باید از مرگ دیگران موعظه و عبرت بگیرد و خودش را آماده مرگ کند.
هر لحظه ممکن است هر شخصی به انتهای مسیرش برسد،چرا که پایان مسیر برای ما مشخص نشده

🔺حضرت در خطبه ۱۸۸ می‌فرمایند:
وَ أُوصِیکُمْ بِذِکْرِ الْمَوْتِ وَ إِقْلَالِ الْغَفْلَةِ عَنْهُ،
مردم شما را به یاد آورى مرگ، سفارش مى کنم، از مرگ کمتر غفلت کنید،
وَ کَیْفَ غَفْلَتُکُمْ عَمَّا لَیْسَ یُغْفِلُکُمْ
چگونه مرگ را فراموش مى کنید در حالى که او شما را فراموش نمى کند
وَ طَمَعُکُمْ فِیمَنْ لَیْسَ یُمْهِلُکُمْ؛
چگونه طمع مى ورزید در حالى که به شما مهلت نمى دهد.
فَکَفَى وَاعِظاً بِمَوْتَى عَایَنْتُمُوهُمْ،
و مرگ گذشتگان براى عبرت شما کافى است،
حُمِلُوا إِلَى قُبُورِهِمْ غَیْرَ رَاکِبینَ وَ أُنْزِلُوا فِیهَا غَیْرَ نَازِلِینَ
آنها را به گورشان حمل مى کردند، بى آن که بر مرکبى سوار باشند، آنان را در قبر فرود آوردند بى آن که خود فرود آیند.

🔺پیامبر اکرم صل الله علیه و آله وسلم می‌فرمایند:
یا أیُّهَا النّاسُ إنَّ أکْیَسَکُمْ أکْثَرُکُمْ ذِکْراً لِلْمَوْتِ
اى مردم باهوش ترین شما کسى است که بیش از همه به یاد مرگ و پایان زندگى باشد.

⏪مرگ یقین مطلق است ولی مردم آن را شک مطلق میدانند.
.

💠وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَنْکَرَ النَّشْأَةَ الْأُخْرَى وَ هُوَ یَرَى النَّشْأَةَ الْأُولَى ؛
و در شگفتم از آن کس که پیدایش دوباره(قیامت) را انکار مى کند در حالى که پیدایش آغازین(دنیا) را مى نگرد،

✅انسان زنده شدن بعد از مرگ را بعید میشمارد و برای او استبعاد قائل است در حالی که بارها خودش این زنده شدن مردگان را دیده است.
👈دانه‌ی خشک گندم که با دندان نمیتوان آن را شکست وقتی در دل خاک قرار می‌گیرد و این دانه خشک جوانه میزند و تبدیل به خوشه گندم میشود.

👈زمستان همه ی طبیعت به خواب میرود و با آمدن بهار، همه چیز زنده میشود.
🔺قرآن کریم میفرماید: وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الاُْولَى فَلَوْلاَ تَذکَّرُونَ
شما عالَم نخستین را دانستید، پس چرا متذکّر نمى شوید که جهانى بعد از آن است؟

_اگر بگویند چگونه میشود این اجساد پوسیده ی پراکنده جمع شوند و دوباره زنده شوند میگوییم خلق از عدم سخت تر است یا جمع پراکنده ها؟ خدا از عدم ما را خلق کرد و برای او نه سخت بود نه بعید، حال چگونه جمع کردن ما و زنده کردن ما برای او سخت باشد؟

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💠وَ عَجِبْتُ لِعَامِرٍ دَارَ الْفَنَاءِ
تعجب میکنم از کسی که دنیا را آباد میکند
💠 وَ تَارِکٍ دَارَ الْبَقَاءِ
و سرای آخرت را رها کرده و از آن ویرانه ای ساخته است

✅انسان اگر اهل حساب و کتاب دنیایی هم باشد باید برای جایی کار کند که ابدی است و همیشگی است.

❇️قاعده ی کلی ای که باید در اولویت بندی امور به آن توجه کنیم، بحث فانی بودن و باقی بودن است.
حضرت ابراهیم میفرماید:
لَا أُحِبُّ الْآفِلِینَ
چیزی که فانی شدنی باشد، سزاوار دوست داشتن نیست.
دنیا فانی شدنی است، نباید به او عشق ورزید و آن را آباد کرد ولی آخرت باقی و ابدی است؛ باید به او عشق ورزید و در راه اصلاح و آبادانی او زحمت کشید.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در پایان از امیرالمومنین علیه‌السلام در کتاب کافی نقل شده:
عَجِبتُ لأقوامٍ یَحتَمُونَ الطَّعامَ مَخافَةَ الأذى کیفَ لا یَحتَمُونَ الذُّنوبَ مَخافةَ النّارِ ؟!
در شگفتم از مردمى که از ترس اذیت شدن، از غذا پرهیز مى کنند چگونه از ترس آتش ، از گناهان پرهیز نمى کنند؟!

✅از ترس بیماری و عفونت از برخی غذاها می‌پرهیزد در حالی که از گناه که باعث گرفتاری در قیامت است صرف نظر نمی‌کند،ایندر حالی است که بیماری در این دنیا موقت است ولی در آخرت همیشگی است.

اللهم افتح لنا ابواب رحمتک
.

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی