شرح حکمت 118نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 118نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۲/۱۲/۲۱

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۲۲ اسفند ۰۲ ، ۱۰:۳۶

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۲/۱۲/۲۱ . ۳۰شعبان

💢 حکمت ۱۱۸ 💢

💠وَ قَالَ (علیه السلام): إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ، غُصَّةٌ.
از دست دادن فرصت موجب غم و ناراحتی است
(غصه در لغت به معنای گلوگیر شدن چیزی است. از دست دادن فرصت ها خیلی زود مانند بغضی گلوی انسان را میگیرد و انسان را آزار میدهد.

⚛ غنیمت دانستن وقت انچنان مهم و در نگاه حضرت از اهمیت برخوردار است که حضرت در قسمتهای مختلف توصیه داشتند. درنامه ۳۱ هم فرمود:
بادِرِ الْفُرْصَةَ قَبْلَ أنْ تَکُونَ غُصَّةٌ
امام على علیه السلام : فرصت را دریاب ، پیش از آن که از دست رفتنش موجب اندوه گردد.
ودرحکمت ۲۱ هم آمده :
الفُرْصَةُ تَمُرَّ مَرَّ السَّحابِ فَانْتَهُزُوا فُرَصَ الْخَیْرِ
فرصت ها همچون ابربه سرعت در حرکت است، بنابراین فرصت هاى نیک را غنیمت بشمارید.

✳️ فرصت به معناى فراهم شدن اسباب انجام کارى است. هنگامى که بر اثر پیش آمدهایى، اسباب آن کار فراهم گردد باید هرچه زودتر از آنها استفاده کرد و به مقصد رسید.
چون فرصت از دست رفته هرگز باز نمى گردد. جوانىِ انسان، فراغت، نشاط کار، صحت و سلامت همه از فرصت هایى است که به سرعت مى گذرد و گاه به آسانى یا هرگز باز نمى گردد.
در خطبه ۱۶ بر این موضوع تاکید دارد :
وَ لَقَلَّمَا أَدْبَرَ شَیْءٌ فَأَقْبَلَ
کمتر اتّفاق مى‌افتد که امور از دست رفته مجدد باز گردد.

❇️ بعضی امور اگر از دست انسان رفت به سختی و مشقت قابل جبران است، برخی از امور اگر از دست انسان رفت به هیچ وجه قابل جبران نیست.غررالحکم: الفُرصَةُ سَریعَةُ الفَوتِ ، و بَطِیئَةُ العَودِ فرصت، زودگذر است و دیر برمیگردد.
صائب تبریزی :
درحفظ آبرو زگهر باش سختتر/
کاین آب رفته بازنیاید به جوی خویش/

⚛ امیرمؤمنین در تفسیر آیه شریفه
《 وَلاَ تَنسَ نَصِیبَکَ مِنَ الدُّنْیَا؛ قصص - ۷۷ 》نصیبت را از دنیا هرگز فراموش نکن فرمود:
لا تَنْسَ صِحَّتَکَ وَقُوَّتَکَ وَفَراغَکَ وَشَبابَکَ وَنِشاطَتَکَ أنْ تَطْلُبَ بِها الاْخِرَةَ
سلامتى و توانایى و فراغت بال و جوانى و نشاط خود را فراموش نکن و به وسیله آن سعادت آخرت را تحصیل نما.
قدر ندانستن این فرصت ها، دردناک و غصه دار است

✳️در مورد غنیمت شمردن فرصت پیامبر گرامی ص فرمود:
اِنَّ لِرَبِّکُم فی أیّامِ دَهرِکُم نَفَحاتٍ، فَتَعَرَّضُوا لَهُ لَعَلَّهُ أن یُصِیبَکُم نَفحَةٌ مِنها فلا تَشقَونَ بَعدَها أبدا
پروردگار برای شما دردوران زندگانى تان نسیم هاى سعادتى در اختیار شما مى گذارد از آن نسیم ها استفاده کنید و خود را درمعرض آن قرار دهید چه بسا یک نسیم رحمت شما را از شقاوت نجات دهد.پیامبر:
اطْلُبُوا الخَیْرَ دَهْرَکُمْ و تَعَرَّضُوا لِنَفَحَاتِ رَحْمَةِ اللَّه
در تمام عمر خود دنبال خیر و خوبى باشید و خود را در معرض نسیم هاى خداوندى قرار دهید ؛
فإِنَّ للَّه نَفَحَاتٍ من رَحْمَتِه. یُصِیبُ بهَا مَنْ یَشاءُ منْ عِبَادِه‏
زیرا نسیم رحمت خدا گاهی مى وزد و به برخی بندگان اصابت میکند.

❇️ امیرمؤمنین فرمود :
أیُّهَا النّاسُ الاْنَ الاْنَ مِنْ قَبْلِ النُّدَمِ
اى مردم هم اکنون هم اکنون به پ خیزید پیش از آنکه فرصت ها از دست برود و پشیمان شوید.
وَ مِنْ قَبْلِ «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یَا حَسْرَتَا عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِى جَنْبِ اللهِ"
و پیش از آنکه به فرموده قرآن مجید کسى بگوید: افسوس بر من از کوتاهى هایى که در اطاعت از فرمان خدا کردم.
قبل از گفتن این جملات فرصت را از دست ندهید.
.

❌ برخی فرصت هایی که باید قدر آن را دانست،
1⃣انفاق قبل از مرگ که قرآن کریم در این مورد فرمود:
《و َأَنْفِقُوا مِنْ مَا رَزَقْنَاکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ فَیَقُولَ》
و از آنچه روزی شما کردیم در راه خدا انفاق کنید پیش از آنکه مرگ بر یکی از شما فرا رسد و در آن حال به حسرت بگوید:
《رَبِّ لَوْلَا أَخَّرْتَنِی إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِیبٍ فَأَصَّدَّقَ و َأَکُنْ مِنَ الصَّالِحِینَ؛ منافقون - ۱۰ 》
پروردگارا، چرا اجل مرا اندکی تأخیر نینداختی تا صدقه و احسان بسیار کنم و از نکوکاران شوم؟!

2⃣ تجارت اعمال صالح، قبل از قیامت ، در قرآن کریم آمده :
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاکُم مِّن قَبْلِ أَن یَأْتِیَ یَوْمٌ لَّا بَیْعٌ فِیهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ ۗ وَالْکَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ
اى کسانى که ایمان آورده اید! از آنچه به شما روزى داده ایم، انفاق کنید; پیش از آن که روزى فرار رسد که در آن، نه خرید و فروشى هست تا بتوانید نجات را خریدارى کنید، و نه دوستى سودى دارد، و نه شفاعتى شامل حالتان مى شود و کافران، خود ستمکارند.

⚛ روزی ابوذر در مسجد پیامبر را تنها دید و از فرصت استفاده کرد و از پیامبر یک موعظه مخصوص بخود درخواست کرد. پیامبر در یک نصیحت خصوصی به جناب ابوذر فرمود:
یَا أَبَا ذَرٍّ اِغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ
اى ابوذر! پنج چیز را پیش از پنج چیز غنیمت شمار:
شَبَابَکَ قَبْلَ هَرَمِکَ
جوانی را پیش از پیری خود قدر بدان.
وَ صِحَّتَکَ قَبْلَ سُقْمِکَ
و تندرستی را پیش از بیماری،
وَ غِنَاکَ قَبْلَ فَقْرِکَ
و توانگری را پیش از تهى دستی خود،
وَ فَرَاغَکَ قَبْلَ شُغْلِکَ
و آسودگی را پیش از گرفتاری،
وَ حَیَاتَکَ قَبْلَ مَوْتِکَ.
و زندگی را پیش از مردن مغتنم بدار.

❇️ امیرالمومنین درخطبه غراء میفرماید:
عِبَادَ اللَّهِ، أَیْنَ الَّذِینَ عُمِّرُوا فَنَعِمُوا
اى بندگان خدا! کجا هستند کسانى که عمر طولانى به آنها داده شد و در ناز و نعمت به سر مى بردند امّا قدر آن را ندانستند.
وَ عُلِّمُوا فَفَهِمُوا
و آنها که تعلیم داده شدند و فهمیدند ولى هرگز به آن عمل نکردند.
وَ أُنْظِرُوا فَلَهَوْا
و کسانى که به آنان مهلت داده شد تا به اصلاح اعمال خویش بپردازند ولى به بیهوده کارى پرداختند.
وَ سُلِّمُوا فَنَسُوا؟
و آنها که سلامت نصیبشان شد، ولى این نعمت بزرگ را فراموش کردند و هیچ گاه شکر آن را به جا نیاوردند.
أُمْهِلُوا طَوِیلًا وَ مُنِحُوا جَمِیلًا
آرى به آنها براى مدّت طولانى مهلت داده شد و نعمت هاى زیبا در اختیارشان قرار گرفت.
وَ حُذِّرُوا أَلِیماً
آنان را از کیفر گناهانشان بر حذر داشتند تا از آن بپرهیزند.
وَ وُعِدُوا جَسِیماً
و پاداش هاى بزرگ در برابر اطاعت فرمان خدا به آنها وعده داده شد ولى آن را نیز به فراموشى سپردند.
احْذَرُوا الذُّنُوبَ الْمُوَرِّطَةَ وَ الْعُیُوبَ الْمُسْخِطَةَ
بترسید از گناهانى که انسان را به هلاکت مى افکند! و از عیوبى که موجب خشم پروردگار است!
أُولِی الْأَبْصَارِ وَ الْأَسْمَاعِ وَ الْعَافِیَةِ وَ الْمَتَاعِ اى صاحبان چشم و گوش بینا و شنوا، و اى دارندگان عافیت و امکانات و متاع دنیا!
هَلْ مِنْ مَنَاصٍ أَوْ خَلَاصٍ أَوْ مَعَاذٍ أَوْ مَلَاذٍ أَوْ فِرَارٍ أَوْ مَحَارٍ أَمْ لَا؟
آیا هیچ راه گریز یا خلاص و پناهگاه و قلعه محکم، و یا فرار و بازگشتى وجود دارد، یا نه؟
فَأَنَّى تُؤْفَکُونَ، أَمْ أَیْنَ تُصْرَفُونَ، أَمْ بِمَا ذَا تَغْتَرُّونَ؟
حال «چگونه از راه حق منحرف مى شوید!» یا به کجا مى روید! یا به چه چیز مغرور مى شوید؟!
وَ إِنَّمَا حَظُّ أَحَدِکُمْ مِنَ الْأَرْضِ ذَاتِ الطُّوْلِ وَ الْعَرْضِ قِیدُ قَدِّهِ مُتَعَفِّراً عَلَى خَدِّهِ.
این در حالى است که بهره هر یک از شما از زمین، با این طول و عرضش، تنها به اندازه قامت او است، در حالى که گونه اش بر خاک ساییده مى شود!
الْآنَ عِبَادَ اللَّهِ وَ الْخِنَاقُ مُهْمَلٌ
اى بندگان خدا! هم اکنون که ریسمان مرگ بر گلوى شما نیفتاده،
وَ الرُّوحُ مُرْسَلٌ
و روح براى بدست آوردن کمالات آزاد است.
فِی فَیْنَةِ الْإِرْشَادِ وَ رَاحَةِ الْأَجْسَادِ
و بدنها راحت است، و مى توانید با کمک یکدیگر مشکلات را حل کنید ...
وَ قَبْلَ قُدُومِ الْغَائِبِ الْمُنْتَظَرِ وَ إِخْذَةِ الْعَزِیزِ الْمُقْتَدِرِ
و پیش از فرا رسیدن مرگى که در انتظار است و قبل از آنکه دست قدرتِ خداوندِ قوىّ مقتدر، شما را بگیرد از همه اینها، فرصت را مغتنم بشمرید و زاد و توشه برگیرید.

⚛همه ما فرصت های زیادی داریم که باید آنها را دریابیم.
مرحوم شهید اول را به خاطر شیعه بودن، در شام زندانی کردند. مشهور است در مدتی که ایشان در زندان بود یک کتاب فقهی مهم نوشت به نام "اللمعه الدمشقیه" که هنوز هم به عنوان اولین کتاب فقهی طلاب در حوزه علمیه می خوانند،و مورد استفاده و توجه هست.

✳️ امام کاظم علیه السلام فرمود: الْمَغْبُونُ مَنْ غُبِنَ عُمُرَهُ سَاعَة
خسارت دیده و ورشکسته کسی است که عمر خود را هرچند به اندازه یک ساعت هم که شده بیهوده تلف کرده باشد.

❇️مرحوم شیخ میرزا محمد تهرانى با صاحب کتاب مستدرک البحار به خارج شهر مى رفتیم، وى در تمام طول شب مشغول نوشتن مستدرک بود و من هر چه بیدار مى شدم، مى دیدم او مشغول نوشتن است، با اینکه پیر و ناتوان و چشمهایش ضعیف شده بود.

❎در این فرصت کوتاه عمر، از این فرصت کوتاه ماه مبارک برای رشد و ترقی روحی و معنوی استفاده کنیم.

اللهم اکرمنا بنور الایمان

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی