هر کسی امیرالمومنین را از بندگی بالاتر ببرد جزء کسانی است که مغضوب و ضال اند .در حالی که در سوره حمد میخوانیم ما را به راه راست هدایت کند و از مغضوبین و ضالین قرار نده .
اى کامل! براى ما پروردگارى باقى بگذار که به سوى او رجوع کنیم. آن گاه هر چه خواستید، درباره ما بگویید.
❌غلو در مورد پیامبر، هم در زمان حیات پیامبر و هم بعد از ممات پیامبر بود. دو نفر خدمت پیامبر آمدند و عرض کردند: ابو رافع قرطبى و رئیس قافله نجران به حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله گفتند
هر کس هم بگوید مرده با این شمشیر گردنش را می زنم . مردم عوام هم طبعاً این حرف ها را دوست دارند. اما ابوبکر آمد، برایش خواند:
إِنَّکَ مَیِّت ٌ وَإِنَّهُم مَّیِّتُون (زمر: ۳۰)
ای پیامبر! تو می میری و آنها هم می میرند. عمر گفت : عجب ! این آیه در قرآن است؟
❌وقتی پیامبر وفات کردند، اولاً عمر فوت پیامبر را انکار کرد و منتظر بود تا ابوبکر بیاید. ابوبکر آن شب در مدینه نبود. عمر دید به تنهایی نمی تواند کاری بکند. لذا، داد و فریاد زد که پیامبر نمرده ،
اگر چه او اعتقادی به این حرف نداشت و صرفا میخواست وقت بخرد تا ابوبکر خودش را به مدینه برساند و بتوانند سقیفه را بنا کنند. ولی در هر صورت این غلو را در مورد پیامبر روا داشت.
✴️غلو در مورد امیرالمومنین هم وجود داشت، طوری که ابن ابی الحدید در جلد ۵ شرح نهج البلاغه بحثی در مورد غُلات دارد و میگوید:
بعد از شهادت حضرت سخنان قبلی خود را دوباره آشکار کردو فرقه ای هم دنباله رو او را تبعیت کردند.
❌ افراط و تفریط در یک مجلس؛
غالی و مبغض در یک مجلس
امیرالمومنین در منبر فرمودند اگر من بخواهم میتوانم بین ادیان مختلف، متناسب با دین و آئین خودشان قضاوت کنم، یهودی ها بر طبق دین خودشان، مسیحی ها را با دین خودشان و...
بلکه آن قدرت ملکوتی و نفس منوّر به نور الهی مرا به این کار واداشت.
❌در تاریخ دارد که عده ای از غُلات به امیرالمومنین برخوردند و حضرت را خدا خطاب کردند.
حضرت آنها را از این عمل نهی کرد ولی آنها اصرار کردند بر این عقیده باطل. امیرالمومنین در چاهی آتشی روشن کرد و انها را در چاه های مجاورقرار داد تا دود به آنها برسد و دست از این عقیده اشتباه بردارند ولی آنها یکصدا میگفتند:
چون این عم تو او که فرستاده خداست فرمود: عذاب به اتش نمی کند مگر خدای نار.
3⃣ عامل سوم از غلو گویی، بهره برداری مالی از مردم به سبب غلو است.
راوی میگوید در منطقه ما دو نفر غالی منحرف وجود داشتند. امام عسکری ابتدا به ساکن برای من نامه نوشت و فرمود: کَتَبَ إِلَیَّ الْعَسْکَرِیُّ ع ابْتِدَاءً مِنْهُ: أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنَ الْفِهْرِیِّ وَ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّد فَابْرَأْ مِنْهُمَا
من به پیشگاه خداوند، از محمد بن نصیر فهری و حسن بن محمّد بیزاری می جویم و از هر دو بیزارم.
البته در عمان و اطراف آن چنین افرادی هستند که فکرشان مانند خوارج است و از حضرت اعلام برائت میکنند.
وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنْهُمَا
و من از همه آنها اعلام بیزاری میکنم.
❌ هیچ کسی نمی تواند از خوبی ها، از صفات حمیده، از شجاعت و ایثار و تقوا و احسان و... اعلام برائت کند. مگر اینکه شیطان صفت شده باشد یا بخواهد با اعلام برائت به یک پول یا پست و مقامی برسد
علت توضیح دادن حضرت از بخش اول ، یعنی غالیان این بود، آفتی که امروز در جامعه مذهبی و دینی بیشتر خودنمایی میکند بحث غلو است ولی در بین دوستان اهل بیت بحث بغض وجود ندارد و کمتر توضیح دادیم.
🔻نکته۲ :
در ذیل حکمت ۸۳ مطالبی در مورد غلو بیان شده است.
اللهم اجعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمومنین
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیانثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
علی جان!
یک حاجی در طواف داری به دهان/ یک حیدر در مصاف داری به دهان/ یک تیغ دو دم به دست داری آقا/ یک تیغ دو دم غلاف داری به دهان/
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۲/۱۲/۱۹ . ۲۸شعبان
💢 حکمت ۱۱۷ 💢
🔶وَ قَالَ (علیه السلام): هَلَکَ فِیَّ رَجُلَانِ، مُحِبٌّ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ.
امام علی علیه السلام می فرمایند:
دو تن به خاطر من به هلاکت رسیدند: دوست افراط کننده، و دشمن دشنام دهنده.
((قال یَقلی: شدت در چیزی (مبغض قال: کسی که شدیدا نسبت به من دشمن است))
و از ویژگی های افراد پر کینه و پر خشم آن است که هر سخن ناروایی را نسبت میدهند.
📔در خطبه ۱۲۷ هم فرمود:
وَ سَیَهْلِکُ فِیَّ صِنْفَانِ
بزودى دو گروه به سبب من هلاک شوند.
مُحِبٌّ مُفْرِطٌ یَذْهَبُ بِهِ الْحُبُّ إِلَى غَیْرِ الْحَقِّ
یکى، دوستى که در دوستى من افراط کند و این دوستى او را از راه حق دور سازد.
وَ مُبْغِضٌ مُفْرِطٌ یَذْهَبُ بِهِ الْبُغْضُ إِلَى غَیْرِ الْحَقِّ
و دیگر، دشمنى که در دشمنى من افراط کند و دشمنى با من او را از راه حق دور سازد.
وَ خَیْرُ النَّاسِ فِیَّ حَالًا النَّمَطُ الْأَوْسَطُ فَالْزَمُوه
بهترین مردم کسانى هستند که راه میانه را برگزیدند، پس همراه آنان باشید،
📙درحکمت ۴۶۹ هم فرمود:
یَهْلِکُ فِیَّ رَجُلَانِ
دو کس در مورد من هلاک خواهند شد:
مُحِبٌّ مُفْرِطٌ
دوستى که در حق من افراط و غلو مى کند.
وَ بَاهِتٌ مُفْتَر
و دشمنى که بهتان مى زند و افترا مى بندد.
❌اغراق در مدح و مذمت نشانه حماقت است. اصولا صفر و صدی دیدن هر کس اشتباه است.در غررالحکم فرمود :
أَکْبَرُ الْحُمْقِ الْإِغْرَاقُ فِی الْمَدْحِ وَ الذَّمِّ
حتی در مورد افراد عادی هم نباید افراط و تفریطی کرد، نباید صفر و صدی بود.
یا تایید صد درصدی یا تخریب صد درصدی.
❌به طریق اولی این قاعده باید نسبت به اولیای الهی نیز جاری و ساری شود.
نه حب افراطی که سر از غلو در بیاورد، نه بغض افراطی که سر از کفر در بیاورد.
حب افراطی باعث میشود انسان، امام را خدا بداند و این شرک است. بغض به آل الله هم باعث خشم الهی میشود و کفر است.
🚫 ما نباید اهل بیت را با همه مقام و منزلت، از آنچه که هستند بالاتر ببریم
راوی میگوید :
بَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ ص ذَاتَ یَوْمٍ جَالِساً إِذْ أَقْبَلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله
در محضر پیامبر نشسته بودیم که امیرالمومنین وارد شد و پیامبر فرمود:
إِنَّ فِیکَ شَبَهاً مِنْ عِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ
یا علی تو چقدر شبیه هستی به حضرت عیسی.
وَ لَوْ لَا أَنْ تَقُولَ فِیکَ طَوَائِفُ مِنْ أُمَّتِی مَا قَالَتِ النَّصَارَى فِی عِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ لَقُلْتُ فِیکَ قَوْلًا
و اگر ترس از این نداشتم که این مردم هم تو را مانند عیسی بن مریم به عنوان خدا معرفی کنند،
لَا تَمُرُّ بِمَلَإٍ مِنَ النَّاسِ إِلَّا أَخَذُوا التُّرَابَ مِنْ تَحْتِ قَدَمَیْکَ یَلْتَمِسُونَ بِذَلِکَ الْبَرَکَة
که در هر جایی گذر میردی مردم خاک پای تو را به عنوان تبرک میبردند.
📙 امام درغررالحکم درحدیثی فرمودند : إِیَّاکُمْ وَ الْغُلُوَّ فِینَا، قُولُوا إِنَّا مَرْبُوبُونَ وَ اعْتَقِدُوا فِی فَضْلِنَا مَا شِئْتُمْ
از غلو کردن درباره ما بپرهیزید و ما را بندگان خدا بدانید، نه رب. آن گاه هر چه خواستید در فضیلت ما بگویید.
📒 الاحتجاج طبرسی از امام رضا نقل میکند که:
إِنَّ مَنْ تَجَاوَزَ بِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ ع الْعُبُودِیَّةَ فَهُوَ مِنَ "الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ مِنَ الضَّالِّینَ"
هر کسی امیرالمومنین را از بندگی بالاتر ببرد جزء کسانی است که مغضوب و ضال اند .در حالی که در سوره حمد میخوانیم ما را به راه راست هدایت کند و از مغضوبین و ضالین قرار نده .
وَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع: لَا تَتَجَاوَزُوا بِنَا الْعُبُودِیَّةَ ثُمَّ قُولُوا فِینَا مَا شِئْتُمْ وَ لَنْ تَبْلُغُوا
ما را از مقام خدایی پایین بیاورید و هر چه میخواهیددر مدح ما بگویید و هرگز به مقام ما نمیرسید.
وَ إِیَّاکُمْ وَ الْغُلُوَّ کَغُلُوِّ النَّصَارَى فَإِنِّی بَرِیءٌ مِنَ الْغَالِینَ-
همانند مسیحیان که (درباره عیسى بن مریم) غلوّ کردند، بدرستیکه من از کسانى که غلوّ کنند بیزارم.
❌راوی میگوید من نسبت به امام صادق اعتقادات غلو آمیزی داشتم و حضرت را خالق و رازق میدانستم، حضرت به من فرمود:
لَا تَرْفَعُوا الْبِنَاءَ فَوْقَ طَاقَتِهِ فَیَهْدِمَ
ساختمان را بلندتر از مقداری که توان دارد بالا نبر، که منهدم می شود.
اجْعَلُونَا عَبِیداً مَخْلُوقِینَ وَ قُولُوا فِینَا مَا شِئْتُمْ إِلَّا النُّبُوَّةَ.
ما را مخلوق قرار دهید آنگاه هر چه مایلید در فضل ما بگویید و هرگز نخواهید رسید.
✴️ شخصی است به نام کامل خرمافروش، میگوید امام صادق به من فرمود:
یَا کَامِلُ اجْعَلُوا لَنَا رَبّاً نَئُوبُ إِلَیْهِ، وَ قُولُوا فِینَا مَا شِئْتُمْ
اى کامل! براى ما پروردگارى باقى بگذار که به سوى او رجوع کنیم. آن گاه هر چه خواستید، درباره ما بگویید.
❌غلو در مورد پیامبر، هم در زمان حیات پیامبر و هم بعد از ممات پیامبر بود. دو نفر خدمت پیامبر آمدند و عرض کردند: ابو رافع قرطبى و رئیس قافله نجران به حضرت محمد صلّى اللّه علیه و آله گفتند
یَا مُحَمَّدُ أَ تُرِیدُ أَنْ نَعْبُدَکَ أَوْ نَتَّخِذَکَ إِلَهاً
تو تصمیم دارى که ما تو را بپرستیم و خدا قرارت دهیم.
قَالَ مَعَاذَ اَللَّهِ أَنْ أَعْبُدَ غَیْرَ اَللَّهِ أَوْ آمُرَ بِعِبَادَةِ غَیْرِ اَللَّهِ
فرمود به خدا پناه مىبرم که غیر خدا را بپرستم و یا دستور پرستش غیر خدا بدهم.
مَا بِذَلِکَ بَعَثَنِی وَ لاَ بِذَلِکَ أَمَرَنِی
نه براى چنین کارى مبعوث شدهام و مرا چنین دستورى دادهاند.
🚫بعد از رحلت پیامبر هم غلو بود.
ابن ابی الحدید میگوید:
رَوَى جَمِیعُ أَرْبَابِ السِّیرَةِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لَمَّا تُوُفِّیَ ...قَامَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ
گروهی که بهنگام وفات پیامبر حاضر بودند بعد از وفات عمر برخاست و گفت :
فَقَالَ: مَا مَاتَ رَسُولُ اللَّهِ وَ لَا یَمُوتُ
رسول الله نمرده و پیامبر نمی میرد . بیان نکنید که رسولخدا مرده.
حَتَّى یَظْهَرَ دِینُهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ،
پیامبر نمی میرد تا دین او بر همه ادیان ظاهر شود.
وَ لَا أَسْمَعُ رَجُلًا یَقُولُ: مَاتَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) إِلَّا ضَرَبْتُهُ بِسَیْفِی
هر کس هم بگوید مرده با این شمشیر گردنش را می زنم . مردم عوام هم طبعاً این حرف ها را دوست دارند. اما ابوبکر آمد، برایش خواند:
إِنَّکَ مَیِّت ٌ وَإِنَّهُم مَّیِّتُون (زمر: ۳۰)
ای پیامبر! تو می میری و آنها هم می میرند. عمر گفت : عجب ! این آیه در قرآن است؟
❌وقتی پیامبر وفات کردند، اولاً عمر فوت پیامبر را انکار کرد و منتظر بود تا ابوبکر بیاید. ابوبکر آن شب در مدینه نبود. عمر دید به تنهایی نمی تواند کاری بکند. لذا، داد و فریاد زد که پیامبر نمرده ،
اگر چه او اعتقادی به این حرف نداشت و صرفا میخواست وقت بخرد تا ابوبکر خودش را به مدینه برساند و بتوانند سقیفه را بنا کنند. ولی در هر صورت این غلو را در مورد پیامبر روا داشت.
✴️غلو در مورد امیرالمومنین هم وجود داشت، طوری که ابن ابی الحدید در جلد ۵ شرح نهج البلاغه بحثی در مورد غُلات دارد و میگوید:
وَ أَوَّلُ مَنْ جَهَرَ بِالْغُلُوِّ فِی أَیَّامِهِ عَبْدِ اللَّهِ بْنَ سَبَإٍ
اولین کسی که در مورد امیرالمومنین غلو کرد عبدلله سبا بود.
قَامَ إِلَیْهِ وَ هُوَ یَخْطُبُ فَقَالَ لَهُ أَنْتَ أَنْتَ امیرالمومنین در حال سخنرانی بود که عبدالله بن سبا برخاست و گفت: تو تو هستی.
وَ جَعَلَ یُکَرِّرُهَا
و این جمله را تکرار کرد.
فَقَالَ لَهُ وَیْلَکَ مَنْ أَنَا
حضرت فرمود وای بر تو، منظورت چیست؟ من چه کسی هستم؟
فَقَالَ أَنْتَ اللَّهِ.
گفت : تو همان خدا هستی.
فَأَمَرَ بِأَخْذِهِ وَ أَخَذَ قَوْمٍ کانُوا مَعَهُ عَلى رَأْیَهُ .
امر کرد اورا و هر کس که افکار او را داردو این پرچم را با او همراهی میکنند.دستگیر کنند.
إِنَّ جَمَاعَةً مِنْ أَصْحَابِ عَلِیٍّ مِنْهُمْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبَّاسٍ شَفَعُوا فِی عَبْدِ اللَّهِ بْنَ سَبَإٍ خَاصَّةً
جماعتی از اصحاب حضرت مثل عبدالله بن عباس شفاعت او را کردند که آزاد شود.
وَ قَالُوا یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنَّهُ قَدْ تَابَ فَاعْفُ عَنْهُ فَأَطْلَقَهُ بَعْدَ أَنْ اشْتَرَطَ عَلَیْهِ أَلَّا یُقِیمُ بِالْکُوفَةِ
گفتند او توبه می کند او را ببخش و آزاد کن ،
فَقَالَ أَیْنَ أَذْهَبَ قَالَ الْمَدَائِنِ فَنَفَاهُ إِلَى الْمَدَائِنِ
حضرت او را آزاد کرد اما او را به مدائن تبعید کرد
فَلَمَّا قُتِلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع أَظْهَرُ مَقَالَتَهُ وَ صَارَتْ لَهُ طَائِفَةً وَ فِرْقَةُ یصدقونه وَ یَتَّبِعُونَهُ
بعد از شهادت حضرت سخنان قبلی خود را دوباره آشکار کردو فرقه ای هم دنباله رو او را تبعیت کردند.
❌ افراط و تفریط در یک مجلس؛
غالی و مبغض در یک مجلس
امیرالمومنین در منبر فرمودند اگر من بخواهم میتوانم بین ادیان مختلف، متناسب با دین و آئین خودشان قضاوت کنم، یهودی ها بر طبق دین خودشان، مسیحی ها را با دین خودشان و...
وَ مَا مِنْ آیَةٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ أَنْزَلْتَ فِی سَهْلٍ أَوْ جَبَلٍ إِلَّا وَ أَنَا عَالِمُ مَتَى أَنْزَلْتَ وَ فِیمَنْ أُنْزِلَتْ
و میدانم هر آیه قرآن در چه شرایطی، در چه منطقه ای در مورد چه کسی نازل شده است.
فَقَالَ رَجُلُ مِنَ الْقُعُودِ تَحْتَ مِنْبَرِهِ یَا لِلَّهِ وَ لِلدَّعْوَى الْکَاذِبَةِ
یک نفر که پای منبر حضرت نشسته بود گفت :الله اکبر از این ادعاهای دروغ.
وَ قَالَ آخَرُ إِلَى جَانِبِهِ أَشْهَدُ أَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِینَ
و یک نفر دیگر در پای منبر گفت من شهادت میدهم که تو خدای مایی.
قَالَ الْمَدَائِنِیِّ فَانْظُرْ إِلَى هَذَا التَّنَاقُضِ وَ التَّبَایُنِ فِیهِ
راوی میگوید ببینید این همه تناقض و تعارض را ،
یک مجلس در مورد یک حرف یک نفر انکار میکند، یک نفر غلو میکند .
⏪علتهای غلو چه میتواند باشد!!متفاوت است، باید ریشه را بررسی کرد.
1⃣محبت اهل بیت:
ابوخالد کابلی میگوید:
سَمِعْتُ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمَا
شنیدم از امام سید الساجدین صلواه الله که فرمود:
یَقُولُ إِنَّ الْیَهُودَ أَحَبُّوا عُزَیْراً حَتَّى قَالُوا فِیهِ مَا قَالُوا
یهودیان به خاطر دوست داشتن حضرت عزیر مطالبی را گفتند که غلو بود.
فَلَا عُزَیْرٌ مِنْهُمْ وَ لَا هُمْ مِنْ عُزَیْرٍ
و با وجود غلو نه یهودیان از حضرت عزیر بودند، نه عزیر از یهود.
وَ إِنَّ النَّصَارَى أَحَبُّوا عِیسَى حَتَّى قَالُوا فِیهِ مَا قَالُوا
ونصاری عیسی بن مریم را بخاطر دوست داشتن حرفهایی گفتند که غلو بود.
فَلَا عِیسَى مِنْهُمْ وَ لَا هُمْ مِنْ عِیسَى
با وجود غلو نه نصاری ار عیسی بود و نه عیسی بو نصاری بود.
وَ إِنَّا عَلَى سُنَّةٍ مِنْ ذَلِکَ إِنَّ قَوْماً مِنْ شِیعَتِنَا سَیُحِبُّونَّا حَتَّى یَقُولُوا فِینَا مَا قَالَتِ الْیَهُودُ فِی عُزَیْرٍ وَ مَا قَالَتِ النَّصَارَى فِی عِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ
وما هم بر سنت آنها ، گروهی از شیعیان ما بخاطر دوستی بما ، سخنانی میگویند مانند انچه یهود به عزیر و نصاری به عیسی نسبت ناروا زدند.
فَلَا هُمْ مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُمْ
که نه آنها از ما هستند، و نه ما از ایشان هستیم .
2⃣ دومین علت غلو گویی جهل است،
جاهلان میگفتند، رسول الله در مورد خدا فرموده است:
لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ صَدَقَ وَعْدَهُ وَ نَصَرَ عَبْدَهُ وَ هَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَه
هیچ اله یی جز الله نیست، خدا شریکی ندارد، وعده او صادق ،و بندگان را نصرت می دهد و بتنهایی احزاب دشمن را نابود می کند.
پس طبق این جمله رسولخدا (ص) علی بن ابی طالب هم که به تنهایی برخی موارد دشمنان را فراری داده است پس او خداست.
در حالی که خود امیرالمومنین میفرمود: مَا قَلَعْتُ بَابَ خَیْبَرَ بِقُوَّةٍ جَسَدِیَّةٍ وَ لَا بِحَرَکَةٍ غِذَائِیَّةٍ
من درب قلعه خیبر را با نیروی حاصل از اثر غذا و خوراک نکندم؛
لَکِنِّی أُیِّدْتُ بِقُوَّةٍ مَلَکُوتِیَّةٍ وَ نَفْسٍ بِنُورِ رَبِّهَا مُضِیئَةٍ
بلکه آن قدرت ملکوتی و نفس منوّر به نور الهی مرا به این کار واداشت.
❌در تاریخ دارد که عده ای از غُلات به امیرالمومنین برخوردند و حضرت را خدا خطاب کردند.
حضرت آنها را از این عمل نهی کرد ولی آنها اصرار کردند بر این عقیده باطل. امیرالمومنین در چاهی آتشی روشن کرد و انها را در چاه های مجاورقرار داد تا دود به آنها برسد و دست از این عقیده اشتباه بردارند ولی آنها یکصدا میگفتند:
الْآنَ ظَهَرَ لَنَا ظهورا بَیَّنَّا أَنَّکَ أَنْتَ الْإِلَهُ
اکنون برای ما آشکار شد که تو خدای ما هستی.
لِأَنَّ ابْنُ عَمِّکَ الَّذِی أَرْسَلْتُهُ قَالَ لَا یُعَذِّبُ بِالنَّارِ إِلَّا رَبَّ النَّارِ .
چون این عم تو او که فرستاده خداست فرمود: عذاب به اتش نمی کند مگر خدای نار.
3⃣ عامل سوم از غلو گویی، بهره برداری مالی از مردم به سبب غلو است.
راوی میگوید در منطقه ما دو نفر غالی منحرف وجود داشتند. امام عسکری ابتدا به ساکن برای من نامه نوشت و فرمود: کَتَبَ إِلَیَّ الْعَسْکَرِیُّ ع ابْتِدَاءً مِنْهُ: أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنَ الْفِهْرِیِّ وَ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّد فَابْرَأْ مِنْهُمَا
من به پیشگاه خداوند، از محمد بن نصیر فهری و حسن بن محمّد بیزاری می جویم و از هر دو بیزارم.
فَإِنِّی مُحَذِّرُکَ وَ جَمِیعَ مَوَالِیَّ وَ إِنِّی أَلْعَنُهُمَا عَلَیْهِمَا
من، تو و تمام دوستان خود را از آن دو بر برحذر میدارم و هر دو را لعنت میکنم،
لَعْنَةُ اللَّهِ مُسْتَأْکِلَیْنِ یَأْکُلَانِ بِنَا النَّاسَ ...
لعنت خدا بر آن دو باد! با نام ما، نان مردم را میخورند.
امام یکی از عوامل غلو را، کسب جایگاهی برای خود و تصرف مال مردم ساده بیان میکند.
✴️در ادامه همین روایت آمده است که امام عسکری فرمود:
یَا مُحَمَّدُ إِنْ قَدَرْتَ أَنْ تَخدَشَ رَأْسَهُ بِحَجَرٍ فَافْعَلْ
ای محمّد! اگر توانستی که سر او را با سنگی بشکنی، این کار را بکن!
فَإِنَّهُ قَدْ آذَانِی آذَاهُ اللَّهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ
او مرا آزار داده، خدا در دنیا و آخرت آزارش دهد!
❌اتفاقا یکی از عوامل دروغ بستن به اهل بیت و آنها را از مقام حقیقی شان پایین آوردن همین دنیا طلبی است.
مرحوم کشی در رجال نقل میکند که شخصی گفت:
إِنَّ أَقْوَاماً یَزْعُمُونَ أَنَّ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ ضَعِیفُ الْحَدِیثِ
بعضی ها فکر می کنند جعفر بن محمّد ضعیف الحدیث است.
فَقَالَ أُخْبِرُکَ الْقِصَّةَ کَانَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ رَجُلًا صَالِحاً مُسْلِماً وَرِعاً فَاکْتَنَفَهُ قَوْمٌ جُهَّالٌ
گفت: من قضیه را برایت میگویم؛ جعفر بن محمّد مردی صالح و مسلمان و پرهیزکار بود که گروهی از نادانها اطرافش را گرفته بودند،
یَدْخُلُونَ عَلَیْهِ وَ یَخْرُجُونَ مِنْ عِنْدِهِ وَ یَقُولُونَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ
میرفتند و می آمدند و میگفتند: جعفر بن محمّد، برای ما چنین حدیثی گفت.
وَ یُحَدِّثُونَ بِأَحَادِیثَ کُلُّهَا مُنْکَرَاتٌ کَذِبٌ مَوْضُوعَةٌ عَلَى جَعْفَرٍ لَیَسْتَأْکِلُونَ النَّاسَ بِذَلِکَ
احادیثی که تمام آنها، نادرست و دروغ و ساختگی بود را نقل میکردند تا از این راه به نان و نوایی برسند.
وَ یَأْخُذُونَ مِنْهُمُ الدَّرَاهِمَ کَانُوا یَأْتُونَ مِنْ ذَلِکَ بِکُلِّ مُنْکَرٍ
و از مردم پول بگیرند و با آن پول هر کار زشتی را بکنند.
فَسَمِعَتِ الْعَوَامُّ بِذَلِکَ مِنْهُمْ فَمِنْهُمْ مَنْ هَلَکَ وَ مِنْهُمْ مَنْ أَنْکَرَ
مردم عوام این حرف ها را از آنها می شنیدند، بعضی هلاک می شدند و بعضی نمی پذیرفتند.
✴️هیچ انسان عاقلی نمی تواند از علی علیه السلام اعلام برائت کند.
ابن ابی الحدید میگوید :
فَأَمَّا الْمُبْغَضُ القالی فَقَدْ رَأَیْنَا مَنْ یُبْغِضْهُ ما در زمان خود کسانی را دیده ایم که بغض حضرت را دارند.
وَ لَکِنْ مَا رَأَیْنَا مَنْ یَلْعَنُهُ وَ یُصَرَّحْ بِالْبَرَاءَةِ مِنْهُ
ولی کسانی که صراحتا حضرت را لعن کنند و از او ابراز برائت کنند ندیده ایم.
وَ یُقَالُ إِنَّ فِی عمان وَ مَا وَالَاهَا مِنْ صحار وَ مَا یَجْرِی مَجْرَاهَا قَوْماً یَعْتَقِدُونَ فِیهِ مَا کَانَتِ الْخَوَارِجِ تعتقده فِیهِ
البته در عمان و اطراف آن چنین افرادی هستند که فکرشان مانند خوارج است و از حضرت اعلام برائت میکنند.
وَ أَنَا أَبْرَأُ إِلَى اللَّهِ مِنْهُمَا
و من از همه آنها اعلام بیزاری میکنم.
❌ هیچ کسی نمی تواند از خوبی ها، از صفات حمیده، از شجاعت و ایثار و تقوا و احسان و... اعلام برائت کند. مگر اینکه شیطان صفت شده باشد یا بخواهد با اعلام برائت به یک پول یا پست و مقامی برسد
🔶 وَ قَالَ (علیه السلام): هَلَکَ فِیَّ رَجُلَانِ، مُحِبٌّ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ.
دو گروه هلاکند،
🔻 نکته ۱:
علت توضیح دادن حضرت از بخش اول ، یعنی غالیان این بود، آفتی که امروز در جامعه مذهبی و دینی بیشتر خودنمایی میکند بحث غلو است ولی در بین دوستان اهل بیت بحث بغض وجود ندارد و کمتر توضیح دادیم.
🔻نکته۲ :
در ذیل حکمت ۸۳ مطالبی در مورد غلو بیان شده است.
اللهم اجعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمومنین