علی جان!
یک حاجی در طواف داری به دهان/
یک حیدر در مصاف داری به دهان/
یک تیغ دو دم به دست داری آقا/
یک تیغ دو دم غلاف داری به دهان/
طبقه بندی موضوعی
-
شرح خطب نهج البلاغه
(۳۰۷) -
سخنرانی
(۳۵) -
شعر
(۲) -
سخنرانی امام زمانی
(۱۱) -
صحیفه سجادیه
(۹) -
شرح نامه های نهج البلاغه
(۱۵۶) -
شرح حکمت های نهج البلاغه
(۳۴۷) -
پیامبر در نهج البلاغه
(۱) -
عکسنوشته نهج البلاغه
(۴) -
پادکست صوتی
(۴)
خلاصه آمار
بایگانی
- شهریور ۱۴۰۳(۱۷)
- مرداد ۱۴۰۳(۱۰)
- تیر ۱۴۰۳(۱۵)
- خرداد ۱۴۰۳(۳۰)
- ارديبهشت ۱۴۰۳(۱۹)
- فروردين ۱۴۰۳(۱۴)
- اسفند ۱۴۰۲(۲۱)
- بهمن ۱۴۰۲(۳۴)
- دی ۱۴۰۲(۳۵)
- آذر ۱۴۰۲(۳۳)
- آبان ۱۴۰۲(۲۲)
- مهر ۱۴۰۲(۳)
- شهریور ۱۴۰۲(۱۰)
- مرداد ۱۴۰۲(۱۲)
- خرداد ۱۴۰۲(۱۵)
- ارديبهشت ۱۴۰۲(۲۸)
- فروردين ۱۴۰۲(۱۳)
- اسفند ۱۴۰۱(۱۸)
- بهمن ۱۴۰۱(۷)
- دی ۱۴۰۱(۸)
- آذر ۱۴۰۱(۱۹)
- آبان ۱۴۰۱(۱۹)
- مهر ۱۴۰۱(۲۵)
- شهریور ۱۴۰۱(۲۰)
- مرداد ۱۴۰۱(۱۹)
- تیر ۱۴۰۱(۱۰)
- خرداد ۱۴۰۱(۳۷)
- ارديبهشت ۱۴۰۱(۳۶)
- فروردين ۱۴۰۱(۶)
- اسفند ۱۴۰۰(۲۸)
- بهمن ۱۴۰۰(۱۸)
- دی ۱۴۰۰(۲۲)
- آذر ۱۴۰۰(۲۰)
- آبان ۱۴۰۰(۱۶)
- مهر ۱۴۰۰(۳۴)
- شهریور ۱۴۰۰(۲۲)
- مرداد ۱۴۰۰(۱۶)
- تیر ۱۴۰۰(۳۶)
- خرداد ۱۴۰۰(۲۵)
- ارديبهشت ۱۴۰۰(۲۳)
- فروردين ۱۴۰۰(۱۰)
- اسفند ۱۳۹۹(۱۱)
- بهمن ۱۳۹۹(۲۲)
- دی ۱۳۹۹(۳۷)
آخرین مطلب
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 228 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 227 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 226 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 225 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 224 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 223 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 222 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 221 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 220 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۱۹شرح حکمت 219 نهج البلاغه
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۲/۱۱/۱۸ . ۲۶رجب
💢 حکمت ۹۰ 💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام): الْفَقِیهُ کُلُّ الْفَقِیهِ مَنْ لَمْ یُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ
فقیه به معنی واقعی کسی است که سه کار انجام دهد.
۱.مردم را از رحمت خدا ناامید نکند.
💠وَ لَمْ یُؤْیِسْهُمْ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ
۲. و آنها را از لطف و رحمت خدا مایوس نکند.
💠وَ لَمْ یُؤْمِنْهُمْ مِنْ مَکْرِ اللَّهِ
۳. آنها را از عذاب و مجازات خدا ایمن نگرداند.
================
✅️فقیه:به معنی انسان فهیم است، کسی که مطلبی را عمیق بداند.
دین شناس واقعی و کامل کسی است که مردم را بین خوف و رجا نگه دارد.
نه آنها را چنان امیدوار کند که هر گناهی مرتکب شوند، نه چنان مایوس کند که به خاطر گناه، به یاس از رحمت خدا مبتلا شوند.
❇️دین واقعی این است که باید دین شناسان به آن برسند. ولی اگر بنا باشد اسلام رحمانی را ترویج کنیم دیگر دین اسلام نیست بکه دین من درآوردی است.
♻️فقیه در این حکمت هم میتواند به مطلق دینداران و دین شناسان برگردد، هم به عالمان دینی و فقهای اصطلاحی.
یعنی فقیه حسابی کسی است که بتواند خطا و اشتباه افرادی که دچار رجاء افراطی شده اند را درمان کند، هم یاس و ناامیدی افراد ناامید را .
فقیه مانند پزشک ماهری است که هر کسی در هر مرحله از بیماری باشد او را پذیرش میکند و مداوایش را شروع میکند.
❎استنادات قرآنی کلام امیرالمومنین:
لَمْ یُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ
مردم را از رحمت خدا ناامید نکند.
خداوند درقرآن می فرماید:
《قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ؛ زمر - ۵۳ 》
اى بندگانى که راه اسراف به خود را درپیش گرفته اید و مرتکب گناهان شده اید از رحمت خداوند مأیوس نشوید، چرا که او همه گناهان (توبه کنندگان) را می بخشد، به یقین او آمرزنده مهربان است.
♻️ در معجزات امام صادق داریم زمانی اتفاقی افتاد که حضرت خیلی ناراحت شدند و از غضب حضرت یکدفعه هوا و فضا به هم ریخت، باد تندی شروع شد آنچنان که "کَادَتْ تَقْلَعُ الْمَدِینَة" نزدیک بود مدینه از جا کنده شود.
امام صادق آرام شدند و این طوفان نیز آرام گرفت بعد حضرت فرمود: اگر اراده میکردم این طوفان شهر را به هم میریخت .
وَ لَکِنْ رَحْمَةُ اللَّهِ وَسِعَتْ کُلَّ شَیْء،
ولی رحمت خدا همه چیز را گرفته است.
💠وَ لَمْ یُؤْیِسْهُمْ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ
و آنها را از لطف خدا مایوس نکند.
در قرآن آمده است:
《اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَأَخیهِ وَلا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکافِرُونَ ؛ یوسف -۸۷ 》
در جستجوى یوسف و برادرش باشید و از رحمت الهى مأیوس نشوید چون از رحمت الهى جز قوم کافر مأیوس نمى شوند.
.
💠 وَ لَمْ یُؤْمِنْهُمْ مِنْ مَکْرِ اللَّهِ
و آنها را از عذاب و مجازات خدا ایمن نگرداند.
(مکر، در اینجا عذاب دفعی است)
《أَفَأَمِنُوا مَکْرَ اللّهِ فَلا یَأْمَنُ مَکْرَ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْخاسِرُونَ؛ اعراف - ۹۹》
آیا آنها از مجازات و عذاب ناگهانی الهى خود را در امان دیدند ؟ تنها زیانکاران خود را از عذاب الهى در امان مى دانند.
《قُلْ إِنِّی أَخافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذابَ یَوْمٍ عَظیمٍ؛ انعام - ۱۵》
ای پیامبر بگو من نیز اگر نافرمانى پروردگارم کنم، از مجازات روز بزرگ قیامت مى‌ترسم.
◀️امید واهی یا ترس افراطی دو لبه تیز قیچی هستند که یا به کفر می انجامد یا به خسران ختم میشود.
آیت الله مکارم می فرماید: خوف ورجا مانند ترمز و گاز ماشین است.
نیرویی جهت حرکت و نیرویی جهت توقف. امید باعث حرکت میشود و خوف باعث ترک معصیت و ایستادگی در مقابل گناه می گردد.
✳️پیامبرخاتم فرمود:
لَوْ تَعْلَمُونَ قَدْرَ رَحْمَةَ اللهِ لاتَّکِلْتُمْ عَلَیْها وَما عَمِلْتُمْ إلاّ قَلیلاً
اگر اندازه رحمت الهى را مى دانستید چنان بر آن تکیه مى کردید که هیچ عمل خوبى جز به مقدار کم انجام نمى دادید
وَ لَوْ تَعْلَمُونَ قَدْرَ غَضَبِ اللّهِ لَظَنَنْتُمْ بِأنْ لا تَنْجُوا
و اگر اندازه غضب الهى را مى دانستید گمان مى کردید که هرگز راه نجاتى براى شما نیست.
📚مرحوم کلینی در کافی شریف بابی داردبه نام بَابُ الْخَوْفِ وَ الرَّجَاء،احادیثی که در باره خوف ورجاء است را اورده است.
باید مقدار خوف و رجا یکی باشد.
♻️ راوی میگوید از امام صادق پرسیدم:
قُلْتُ لَهُ مَا کَانَ فِی وَصِیَّةِ لُقْمَانَ
به امام صادق عرض کردم، آن حرفهایی که لقمان به فرزندش زد چه بود؟
قَالَ کَانَ فِیهَا الْأَعَاجِیبُ
امام فرمود: خیلی حرفهای عجیبی لقمان دارد.
وَ کَانَ أَعْجَبَ مَا کَانَ فِیهَا أَنْ قَالَ لِابْنِهِ
اما عجیب ترین حرف لقمان، به فرزندش اینست گفت:
خَفِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خِیفَةً لَوْ جِئْتَهُ بِبِرِّ الثَّقَلَیْنِ لَعَذَّبَکَ
آنچنان از خدا بترس که اگر عبادت جن وانس را هم داشته باشی بگویی این بدرد من نمی خو رد ، خدا مرا عذاب میکند.
وَ ارْجُ اللَّهَ رَجَاءً لَوْ جِئْتَهُ بِذُنُوبِ الثَّقَلَیْنِ لَرَحِمَکَ.
از طرفی خدا اگر گناهان جن وانس به دوش من باشد، خدا مرا می بخشد. بین خوف ورجاء باشد.
ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع کَانَ أَبِی یَقُولُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ عَبْدٍ مُؤْمِنٍ إِلَّا فِی قَلْبِهِ نُورَانِ
بعد امام صادق فرمود: پدرم امام باقر هم می فرمود: هیچ بنده مؤمنى نیست مگر این که در قلب او دو نور است:
نُورُ خِیفَةٍ وَ نُورُ رَجَاءٍ
یک نور خوف و بعدی نور رجا
لَوْ وُزِنَ هَذَا لَمْ یَزِدْ عَلَى هَذَا وَ لَوْ وُزِنَ هَذَا لَمْ یَزِدْ عَلَى هَذَا
اگر این را وزن کنند چیزى فزون بر آن ندارد و اگر آن را وزن کنند چیزى فزون بر این ندارد.
✅️ خوف از خدا نور است.
خوف و رجاء باید توازنش حفظ شود. از خدایی که ناظر اعمال است بترس.
❇️ امام صادق به اسحاق بن عمارفرمود:
یَا إِسْحَاقُ خَفِ اللَّهَ کَأَنَّکَ تَرَاهُ وَ إِنْ کُنْتَ لَا تَرَاهُ فَإِنَّهُ یَرَاکَ
اى اسحاق! چنان از خدا بترس که گویا ترا می بیند، و اگر تو او را نبینى، او ترا میبیند.
فَإِنْ کُنْتَ تَرَى أَنَّهُ لَا یَرَاکَ فَقَدْ کَفَرْتَ
و اگر معتقد باشى او ترا نمى‌بیند،کافر شدى.
وَ إِنْ کُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّهُ یَرَاکَ ثُمَّ بَرَزْتَ لَهُ بِالْمَعْصِیَةِ فَقَدْ جَعَلْتَهُ مِنْ أَهْوَنِ النَّاظِرِینَ عَلَیْک
و اگر بدانى او ترا میبیند و سپس نافرمانى او آشکارا میکنى او را پست ترین بینندگان خود دانسته اى
زیرا هیچ بنده ای در برابر چشم آقاى خویش چنین نافرمانى نکند.
◀️از خدا بترس تا ابهت وعزت پیدا کنی
سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ: مَنْ خَافَ اللَّهَ أَخَافَ اللَّهُ مِنْهُ کُلَّ شَیْءٍ
امام صادق فرمود: اگر کسی از خدا ترسید، خدا همه چیز رااز او می ترساند.
وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ أَخَافَهُ اللَّهُ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ.
کسی هم‌که خدا ترس نبود از همه چیز می ترسد.
✅️خوف از خدا انسان را به عصمت و آرامش می رساند.
اگر چه ما در عمل باید بین خوف و رجاء باشیم ولی در روایات برخی افراد را به سبب اعمالشان مایوس از رحمت خدا معرفی کرده اند:
____________
♻️ضرر زدن به مومن:
1⃣ امام صادق فرمود:
مَنْ أَعَانَ عَلَى مُؤْمِنٍ بِشَطْرِ کَلِمَةٍ لَقِیَ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ بَیْنَ عَیْنَیْهِ مَکْتُوبٌ آیِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اَللَّهِ
هر کس به ضرر مؤمنى با نصف کلمه کمک کند خدا عز و جل را ملاقات کند و بر پیشانى او نوشته است که نومید است از رحمت خدا.
2️⃣️عمل نکردن به وصیت میت: پیامبر فرمود:
مَنْ ضَمِنَ وَصِیَّةَ الْمَیِّتِ مِنْ أَمْرِ الْحَجِّ فَلَا یَعْجِزَنَّ فِیهَا فَإِنَّ عُقُوبَتَهَا شَدِیدَةٌ وَ نَدَامَتَهَا طَوِیلَةٌ
کسی که متولی انجام وصیت میتی است در انجام حج، نباید در آن کوتاهی کند که عقوبت شدید و پشیمانی طولانی مدتی دارد.
لَا یَعْجِزُ عَنْ وَصِیَّةِ الْمَیِّتِ إِلَّا شَقِیٌّ وَ لَا یَقُومُ بِهَا إِلَّا سَعِیدٌ
وصیت میت را رها نمیکند مگر انسان بد بخت و وصیت میت را انجام نمی دهد مگر سعادتمند.
فَمَنْ قَامَ بِهَا سَرِیعاً حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ وَ أَدْخَلَهُ الْجَنَّةَ مَعَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ أَکْرَمَهُ کَرَامَةَ سَبْعِینَ شَهِیداً پس هر که بسرعت وصیت میت را انجام دهد، خدا حرام میکند بدن او را بر دوزخ و او را بهشتی میکند با صدیقان و شهیدان و به او میدهد کرامت هفتاد شهید را.
وَ کَتَبَ لَهُ مَا دَامَ حَیّاً کُلَّ یَوْمٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ
و نوشته میشود براى اوتا وقتی که زنده است هر روز هزار حسنه و رفعت پیدا میکند هر روز هزار درجه.
الْوَیْلُ لِمَنْ عَجَزَ عَنْهَا کُتِبَ عَلَیْهِ کُلَّ یَوْمٍ أَلْفُ خَطِیئَةٍ وَ یُبْنَى لَهُ بِکُلِّ قَدَمٍ بَیْتٌ فِی النَّارِ
وای بر آن که تقصیر کند از وصیت و نوشته شود بر وى هر روز هزار گناه و بنا شود از براى او بهر قدمى خانه ای در دوزخ.
وَ لَا یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِ حَیّاً وَ لَا مَیِّتاً فَإِنْ مَاتَ عَلَى حَالِهِ قَامَ مِنْ قَبْرِهِ مَکْتُوبٌ بَیْنَ عَیْنَیْهِ آیِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ
و نظر نکند خداى تعالى نه در حال زندگى او و نه در مرگ او پس اگر بمیرد بر آن حال برخیزد از قبر خود، نوشته باشد در در میان دو چشم که او ناامید است از رحمت خداى تعالى.
3️⃣دشمنی با اهل بیت
روایتی از پیامبر اکرم در شان امیر المومنین:
مَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ ص جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَکْتُوبٌ بَیْنَ عَیْنَیْهِ هَذَا آیِسٌ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ
کسی که با بغض آل محمد از دنیا برود، روز قیامت مایوس است و هیچ لطفی از خدا شامل حالش نمی شود.
اللهم لا تسلّط علی من لا یرحمُنا
╯
.