شرح حکمت 69نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 69نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۲/۱۱/۰۲

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۰۳ بهمن ۰۲ ، ۰۸:۱۵

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم

شرح حکمتها

۴۰۲/۱۰/۲ . ۱۰رجب

💢 حکمت ۶۹ 💢

♦️وَ قَالَ (علیه السلام): إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

اگرآنچه می خواست به دست نیاورد ، از آنچه الان هستی نگران نباش و اهمیت نده. [فَلَاتُبَلْ]

🔴 بنا نیست انسان همیشه به خواسته هایش برسد و پیروز باشد

ما کلُّ ما یَتَمَنَّى‏ المَرءُ یُدرِکُهُ‏ تَجرِى الرّیاحُ بِما لا تَشتَهِی السُّفُنُ

بنا نیست انسان همیشه به خواسته هایش برسد، گاهی باد بر خلاف حرکت کشتی میوزد.در پایان نامه ۳۱ فرمود:

لَیْسَ کُلُّ مَنْ رَمَى أَصَاب‏

بنا نیست هر کسی تیری انداخت، به هدف بخورد.

🟠 شکست و ناکامی جزئی از فرایند حیات و کمال انسان است و عمده بحث آن است که ما چگونه با این اتفاقات مواجه شویم!!!!

🟤 برای کلام حضرت معانی مختلفی ذکر شده است:

♦️إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ

اگر به آنچه می خواست به دست نیامد، فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

از آنچه الان هستی نگران مباش.

1⃣ معنای اول از جمله حکمت: به خاطر آنچه از دست داده ای غصه نخور، قرآن کریم میفرماید:

《لِکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَکُمْ؛ حدید - ۲۲》

هنگامى که به مقصد نرسیدى غمگین مباش، چرا که اگر مقصود مادى است دنیاى مادى بقایى ندارد و اگر مقصود معنوى است خداوند براى تلاشى که کردى به تو اجر و پاداش مى دهد.امام کاظم:

کَثرَهُ الهَمِّ تُورِثُ الهِرَمَ

اندوه بسیار، پیری می آورد.

حکمت ۱۴۳:

الْهَمُّ نِصْفُ الْهَرَم‏

غصه خوردن به خاطر شکست تنها سودی که دارد باز ماندن از ادامه مسیر است. خمودگی و پژمردگی است.

🟡 حضرت در غررالحکم فرمود:

لَا تُشْعِرْ قَلْبَکَ الْهَمَّ عَلَى مَا فَاتَ فَیَشْغَلَکَ عَنِ الِاسْتِعْدَادِ لِمَا هُوَ آتٍ

خود را بر اندوه آنچه از دست رفته و گذشته است مشغول نساز تا تو را از آنچه خواهد آمد، غافل نسازد و باز ندارد.

_لاَ تَأْسَ عَلَى مَا فَاتَ

بر آنچه از دست رفته غصه نخور.

🔻نکته:

بی تفاوت بودن و اهمیت ندادن به شکست به شرط انجام وظیفه است. اگر کسی وظیفه اش را انجام داد ولی به نتیجه دلخواه نرسید نباید ناراحت باشد، ولی اگر کسی بی مبالاتی کرد و در انجام وظیفه کم گذاشت جای تاسف دارد.

♦️ إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

اگر به آنچه می خواست به دست نیامد، از آنچه الان هستی نگران مباش.

2⃣ معنای دوم از حکمت ، از حرف نیش و کنایه دیگران مایوس نشو. محمد عبده: اگر به مقصود نرسیدى دست از تلاش و کوشش بر ندار و به سخنان این و آن اعتنا مکن.

در خطبه ۱۹۲ بعد از جریان معجزه درخت حضرت فرمود : مشرکین به من نیش و کنایه میزدند ولی:

وَ هَلْ یُصَدِّقُکَ فِی أَمْرِکَ إِلَّا مِثْلُ هَذَا یَعْنُونَنِی

قوم قریش تصدیق که نکردند هیچ، مرا اشاره کردندو گفتند (ای محمد) اگر کسی تو را قبول کند یکی مثل این جوان ( علی) شاید تو را قبول کند .

و اِنی لِمَن قومِِ لا تاخُذُهم فی اللهِ لومهُ لائِم

من از گروهی هستم که هیچ سرزنشی نمی تواند از راه خدا دور کند.

🟢 در نامه ۳۱ با امام مجتبی فرمود:

وَ لَا تَأْخُذْکَ فِی اللَّهِ‏ لَوْمَةُ لَائِمٍ

سرزنش ملامت گران تو را از راه حق باز ندارد.محکم در میدان بایست.

وخُضِ الغمَرات للحقِ حیثُ کانَ

برای رسیدن به حق مشکلات وجود دارد .

به دریای مشکلات وارد شو ،

حکمت ۱۵۲ فرمود :

لَا یَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ، وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ‏.

شخص صبور و با استقامت پیروزى را از دست نخواهد داد هرچند زمانى طولانى بگذرد.

🟤 در خطبه ۹۱ حضرت میفرماید:

مردم مَعَادِنِ الْخَیْبَة هستند، انها دنبال ناامید کردن تو اند، دست به زانو بگیر، از حرف دیگران ناامید نشو و از نو شروع کن.

♦️إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

اگر به آنچه می خواست به دست نیامد، از آنچه الان هستی نگران مباش.

3⃣ سومین معنای این حکمت :

از شکست ها برای پیروزی درس بگیر.

در نهج البلاغه راهکارهایی برای پیروزی بیان شده است:

۱. استفاده از مشاور قوی:

لَا ظَهِیرَ کَالْمُشَاوَرَة

هیچ پشتیبانی مانند مشورت نیست.

۲. استمرار در کار:

قَلِیلٌ مَدُومٌ عَلَیْهِ خَیْرٌ مِنْ کَثِیرٍ مَمْلُولٍ مِنْه‏

کار اندکى که دوام داشته باشد بهتر است از کار بسیار که خستگى بیاورد.

۳. خواب منظم:

مَا أَنْقَضَ النَّوْمَ لِعَزَائِمِ الْیَوْم‏

چه شکننده است خواب براى تصمیم هایى که (انسان) در روز مى گیرد.

۴. تخصص و توانایی:

قِیمَةُ کُلِّ امْرِئٍ مَا یُحْسِنُه‏

قیمت و ارزش هر کس به اندازه کارى است که مى تواند آن را به خوبى انجام دهد اشاره به این که حسب و نسب، مقام و مال و پست هاى اجتماعى و رسمى هیچ کدام دلیل بر ارزش انسان نیست.

۵. دور اندیشی:

الظَّفَرُ بِالْحَزْمِ

یک شخص بسته و ساکن، جامد است. باید جولان بدهید، فکر بدهید؛ فکر بسته هرگز به کمربند دسترسی پیدا نمی‌کند.

۶. نترسیدن از شکست:

إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

اگر کسی از شکست بترسد،هیچگاه اقدام نمی کند، ولی اگر کسی با علم به شکست وارد میدان شد و این شجاعت و جسارت را داشت، شاید چندبار شکست بخورد ولی بالاخره پیروز و موفق میشود.

🔴این معنا شبیه حکمت ۱۷۵ است:

إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِیهِ، فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّیهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنه

هنگامى که از چیزى مى ترسى، خود را در آن بیفکن، زیرا گاهى ترسیدن از چیزى، از خود آن سخت تر است.

♦️إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

اگر به آنچه می خواستی به دست نیامد، از آنچه الان هستی نگران مباش.

4⃣ چهارمبن معنای حکمت:

از خودت ناامید نشو.

إِذَا لَمْ یَکُنْ مَا تُرِیدُ فَلَا تُبَلْ مَا کُنْتَ

اگر به آنچه می خواست به دست نیامد، فَاز آنچه الان هستی نگران نباش.

اگر لفظ "کانَ" را تامه بدانیم نه ناقصه، یعنی وقتی به هدف نرسیدی از بودن خودت، از شخصیت خودت ناامید نباش .

_فکر نکن کسانی که پیروز میشوند یک تافته جدا بافته اند،

_یک شخصیت خاص دارند،

_از فضا آمده اند،

_ ژن خوب دارند و...

_تو با همین شخصیتی که الان داری اگر قصد کنی، همت کنی، برنامه ریزی کنی

_ تو هم میتوانی به اهدافت برسی.

النَّاسُ مَعَادِنُ کَمَعَادِنِ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّة

معادن را وقتی نگاه کنیم ظاهری مانند بقیه جاها دارند، خاک و زمین اند ولی وقتی کشف شوند و در دل آنها حفاری شود، طلای ناب، عقیق و زبرجد از آن استخراج میشود.

🟠قرآن کریم در جایی میفرماید:

《لا یُکَلِّف‌ُ اللّه‌ُ نَفساً إِلاّ وُسعَها 》

و در جای دیگر میفرماید:

《 لا نُکَلِّفُ نَفْساً إِلاّ وُسْعَها》

وسع انسان خیلی زیاد است باید ناامید نشود و مسیر را از ابتدا شروع کرد

انسان یک دریای وسیعی از استعدادها است اگر این عظمت را بشناسد هیچ مانعی نمی تواند او را از رسیدن به اهدافش منصرف کند.

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی