شرح حکمت 68نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 68نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۲/۱۱/۰۱

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۰۳ بهمن ۰۲ ، ۰۸:۱۳

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۲/۱۰/۱ . ۸رجب

💢 حکمت ۶۸ 💢

🔶وَ قَالَ (علیه السلام): الْعَفَافُ زِینَةُ الْفَقْرِ، وَ الشُّکْرُ زِینَةُ الْغِنَى
خویشتن دارى و عفت ، زینت فقر و شکرگزارى زینت غناست.
امیرمؤمنان علی (ع) فرمود: عفاف زینت فقر هست همانگونه که شکر زینت غنا و دولتمندی است .

💮 انسان گاهی فقیر است و گاهی ثروتمند، هر کدام یک از این موقعیت باید یه تاج افتخار روی سر بگذارد تاج افتخار زمان فقر عفت است و تاج زمان غنا این است که انسان باید شکر گذار باشد
این یک معنای کلی از زبان حضرت است و نیاز به توضیح دارد .

⭕️لفظ عفت یک معنای عام و یک معنای خاص دارد
معنای خاص عفاف، عفاف جنسی است انسان شهوت خودش را کنترل کند یعنی انسان عفیف است . در روایات هم داریم در معنای عرفی و مصطلح هم هست .

⭕️ولی عفاف یک معنای خیلی گسترده تر هم دارد
اینکه انسان از هرگونه ی کار ناشایست و کار زشت خودش را نگه دارد یک حالت خودکنترلی داشته باشد و یک ترمز در برابر هر کار ناشایست داشته باشد.
اینکه انسان خودش را نگه دارد این کف نفس را عفاف می‌گویند
معنای واقعی و گسترده عفاف خیلی از امور را شامل می‌شود به تعبیر امیرالمؤمنین عفت راس همه ی خیر هاست درغررالحکم :
مَنْ عَفَّ خَفَّ وِزْرُهُ وَ عَظُمَ عِنْدَاللّهِ قَدْرُهُ
آن کس که عفاف پیشه کند بارگناهش سبک و قدر و مقامش در پیشگاه خدا افزون مى شود.
غرر: الْعِفَّةُ رَأْسُ کُلِّ خَیْر
کسی که عفت به خرج دهد گرفتاری اش کم می‌شود اگر انسان عفیف شد وزر و وبالی برایش نیست و قدر و جایگاهش در نزد خداوند متعال بالا می‌رود.

⛔️معنای عفت زمانی که درست فهمیده میشود متوجه می‌شویم عفاف و خودنگه داری یک زینتی است برای فقر .
فقیر در معرض آفاتی است همه ی ما می‌دانیم فقر اگرچه امتحان و ابتلاست ولی اگر کسی ظرفیت نداشته باشد و مراقبت نکند یک سلسله آفت هایی برای اوست همانطوری که غنا و ثروتمند ِآفات خاص خودرا دارد.
چند مورد از آفات فقر که مشخص شود عفاف در مقابل این آفت ها واقعا زینت است واقعا تاج افتخار است که بر سر انسان گذاشته می‌شود

❌ یکی از آفت های فقر :
فقیر در معرض آفات مختلفى قرار دارد
اظهار عجز و ناتوانی و ذلت در مقابل دیگران است که حریت انسان از بین می‌بود در خطبه ۲۲۵ اظهار حاجت توأم با ذلت را فرموده :
اللَّهُمَّ صُنْ وَجْهِی بِالْیَسَارِ وَ لَا تَبْذُلْ جَاهِیَ بِالْإِقْتَارِ
خدایا آبرویم را با بى نیازى نگهدار، و با تنگدستى شخصیّت مرا لکّه دار مفرما.
خدایا اگر پولدار شدم آبرومند باشم و اگر فقیر شدم ذلیل نشوم و شخصیتم خورد نشود .

❌ پس اگرفرمود عفت داشته باشید؛ یعنی اگر خواستید پیش نا اهل گردن کج کنید، خود را نگه دار تو عزیز هستی با فقر بساز ولی نگذار سر کج کنی در مقابل هر کسی
اگر فقیر آبرومند بودی تاج بر سر گذاشته ای و اگر فقیر بودی که رفتی سراغ ذلت و خواری بدان تاجی بر سر نداری .

❌دست بردن به سوى اموال حرام :
یکی از عوامل دزدی فقر است
اگر چه یکی از عوامل دزدی نیز ثروت است چرا که شخص پول باد آورده میخواهد
مثلا مسئولی که خیانت و اختلاس میکند او که فقیر نیست و دزدی میکند زیرا حریص شده و مزه پولداری و راحت طلبی را چشیده است و می‌ خواهد کار نکرده پول به خانه ببرد و این آقا هم ثروتمند دزد است .
یکی از مسائلی که دزدی را گسترش می‌دهد فقر است و این موضوع آفت است حضرت در اینجا می فرماید عفت داشته باش و دست به مال مردم نزن .

❌ ناسپاسى در برابر خداوند
ازدست دادن اعتقادات (رزاق ندیدن خدا)
انسان نعمت هایی راکه خدا داده نمی‌بیند و دائم غر می‌زند .

❌یکی دیگر از آفت های فقر از دست دادن باور و اعتقادات است و انسان را به مرحله ی کفر می‌کشاند
کَادَ الْفَقْرُ أَنْ یَکُونَ کُفْرا
( در معنای حدیث خیلی حرف است اینکه معنای فقر چیست و معنای کفر چیست )
ولی معنای ظاهری اش این است که چه بسا انسان فقیر بی ظرفیت به مرحله کفر برسد .حکمت۲۲۸ :
مَنْ أَتَى غَنِیّاً فَتَوَاضَعَ لَهُ لِغِنَاهُ ذَهَبَ ثُلُثَا دِینِه‏
کسی که پیش یک فرد ثروتمندی گردن کج کند،برای پول او، و برای اینکه چیزی از او بگیرد بداند دو سوم دینش را از دست داده و دیگر خدا را به عنوان رزاق قبول ندارد .
.

❌تملق، چاپلوسی و جاسوسی یک آفت دیگر :
《وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُم؛ اسری -۳۱ 》
فرزند خود را از ترس فقر نکشید.
(املاق به معنای تملق و چاپلوسی)
فقیر مبتلا به چاپلوسی میشود
خدا می‌فرماید ما هم به بچه ها روزی می‌دهیم و هم به واسطه ی آن بچه به پدر و مادر هم روزی می‌دهیم .

⏪ نتیجه:
اگرفقیر خویشتن دار باشد نه دست حاجت به سوى لئیمان مى برد و نه عزت نفس خود را زیر پا مى گذارد،
نه آلوده حرام مى شود و نه زبان به ناشکرى مى گشاید نه بی اعتقاد میشود.
پس عفت زینت فقر است.

⛔️در نگاه امیرالمومنین پول داشتن یا نداشتن باعث جمال و زیبایی و زینت نیست، آنچه زینت و باعث سربلندی انسان میشود کیفیت مواجهه با فقر و ثروت است. فقیری که خوییشتن دار باشد، این تاج زیبا به سر گذاشته است و کسی که فقر بی قرار باشد، زشتی و عیب به همراه دارد.
به طور کلی ملاک نباید داشتن یا نداشتن باشد چرا که بسیاری از اوقات خود انسان در آن نقش ندارد، ملاک کیفیت برخورد است که امری اختیاری و آگاهانه است.

💮خداوند از این گونه فقیران در قرآن مجید با عظمت یاد کرده و مى فرماید: 《لِلْفُقَراءِ الَّذِینَ أُحْصِرُوا فِی سَبِیلِ اللّهِ لاَ یَسْتَطِیعُونَ ضَرْباً فِی الأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِیَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِیمَاهُمْ لاَ یَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا؛ بقره - ۲۲۴》
انفاق شما مخصوصاً باید براى نیازمندانى باشد که در راه خدا در تنگنا قرار گرفتند آنها نمى توانند براى تأمین روزى مسافرتى کنند و از شدت خویشتن دارى افراد ناآگاه آنها را بى نیاز مى پندارند; اما آنها را از چهره هایشان مى توانى بشناسى. آنان هرگز با اصرار چیزى از کسى نمى خواهند».این همان عفت است که زینت فقر است.
از آنجایی که فقر آفت هایی دارد باید خود مراقبتی و یک خود کنترلی و عفاف داشته باشیم تا تبدیل به زینت شود

💮وَ الشُّکْرُ زِینَةُ الْغِنَى
شکر زینت است تاج است برای ثروتمندی و غنا، هر جا صحبت از شکر است، قبل از آن نعمتی در کار بوده است.
اگر کسی نعمتی دارد ، زینت آن به شکر است.
اگر کسی نعمتی داشت و شکر آن بجا آورد تاج بر سر خود گذاشته است .

⭕️ شکر یعنی ادای هر چیزی، خدا قدرت داده و در مقابل قدرت یک انتظاری دارد، اگر قدرت را در جای خود به کار ببریم شکر کرده ایم.
خدا ثروت داده و در مقابل ثروت انتظاری دارد، اگر انتظار خدا را بر آورده کنیم شکر نعمت را به جا آورده ایم.
خدا فرزند داده و در مقابل آن مسئولیتی به عهده ما گذاشته، انجام آن مسولیت شکر است.

🚫خود ثروت زینت نیست، بسیاری از اوقات این ثروت در اختیار انسان نبوده است، واکنش انسان در مقابل ثروت است که موجب زینت انسان میشود
پولداری که با فقرا هم نشین باشد و مشکل مردم را حل کند، به سبب پول به فساد و طغیان کشیده نشود این شخص پادشاه تاج دار است.
مثلا وقتی خدا نعمت فرزند دار شدن را به انسان داد زمانی برای انسان زینت محسوب میشود که شکر نعمتش را به جا آورد و بچه ها را تربیت خوب کند آنگاه زینت محسوب میشود

⭕️زینت نعمت، یاری نکردن ظالم است،
خدا وقتی به انسان نعمتی داد از او انتظار دارد و اگر انتظار را برآورده کرد آنگاه زینت است ، مثلا حضرت موسی یک مشت زد و یکی از فرعونیان کشته شد، عرض کرد:
《 قَالَ رَبِّ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَیَّ فَلَنْ أَکُونَ ظَهِیرًا لِلْمُجْرِمِینَ؛ قصص - ۱۷》
ای خدا، به شکرانه این نعمت نیرو که مرا عطا کردی من هم بدکاران را هرگز یاری نخواهم کرد.
شکر نعمت زینت است
یک عده هم با پول و قدرتشان مجرم ساز و مجرم پرور هستند.

📕مثال بعدی در مورد حضرت سلیمان است
_زینت نعما و قدرت دستگیری از فقرا است. حضرت سلیمان با سپاه از جایی رد میشدند، مورچه ای به بقیه مورچگان گفت پناه بگیرید تا سپاه سلیمان شما را زیر پا له نکرده اند:
《فَتَبَسَّمَ ضَاحِکًا مِنْ قَوْلِهَا وَقَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلَىٰ وَالِدَیَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ؛ نمل - ۲۷ 》
سلیمان از سخن او تبسّمی کرد و خندید و گفت: «پروردگارا! شکر نعمتهایی را که بر من و پدر و مادرم ارزانی داشته‌ای به من الهام کن، و توفیق ده تا عمل صالحی که موجب رضای توست انجام دهم.

❌ سلیمان نبی با این علم و قدرتی که داشت از زیر پا افتاده ها (مورچه دفاع و حمایت کرد)
ثروتی که بخواهد مظلوم را پایمال کند و بر گرده مستضعف سوار شود و خود و اطرافیان را بالا بکشد دیگر زینت نیست، وبال و وزر است قیامت مقابل او را می‌گیرد.

↩️حضرت می‌فرماید اگر فقر داری با عفاف زینت داشته باش و اگر ثروت داری شکر به جا آور. وظیفه را انجام بده تا خداوند متعال تاجی بر سر شما بگذارد اگر انسان این شکر و وظیفه را انجام داد خداوند متعال تمام این نعمت ها را چندین برابر میکند.

⛔️شکر هم زینت است هم موجب افزایش نعمت
《لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ؛ ابراهیم _۷》
و اگر شکر کردی خود را بزرگ میکنی
تعبیر قرآن این نیست که اگر شکر کردی نعمت تو زیاد می‌شود خداوند میفرماید من ظرف را زیاد میکنم اگر ظرف بزرگ شد من فیاض علی الاطلاقم هیچ ممکن نیست کسی ظرف طاهر خالی در پیشگاه خدا ببرد و خدا این ظرف را پر نکند
این ظرف اگر خالی وطاهر باشد ( آب زمزم را که در ظرف نجس نمی‌ریزند و این بی عقلی و بی حکمتی است و اگر ظرف هم پر باشد که دیگر چیری نمی‌یریزند چون لب ریز میشود ) اما اگر تو ظرف خالی و طاهر ببری خدا حتما پرمیکند.

❌متاسفانه حساب ما فقط حساب دنیایی است و حساب و کتاب اینکه چقدر سود میکنم و چقدر ضررو همیشه هشت گرو نه است .
ولی کسی که با خدا معامله کرد و از این قاعده " لئن شکرتم " استفاده کردهمیشه سود او تضمین شده است.پیامبر:
مَا فَتَحَ اللَّهُ عَلَى عَبْد بَابَ شُکْرٍ فَخَزَنَ عَنْهُ بَابَ الزِّیَادَةِ
خدا درِ شکرگزارى را به روى کسى نگشود که زیادى نعمت را از او باز دارد.
اگر توفیق شکر عملی به تو داده شد حتما مال و ثروت و آبرو و هرچه که بخواهی خداوند به تو خواهد داد

⭕️خدا دوست دارد اثر نعمت ها را در تو ببیند .
قَالَ الصَّادِقُ ع إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى یُحِبُّ الْجَمَالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ یَکْرَهُ الْبُؤْسَ وَ التَّبَؤُّسَ خداوند زیبایى و خودآرایى را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بیزار است.
وَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى إِذَا أَنْعَمَ عَلَى عَبْدٍ نِعْمَةً أَحَبَّ أَنْ یَرَى عَلَیْهِ أَثَرَهَا
هرگاه خداوند به بنده اى نعمتى بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببیند.
با بحث زهد فرق می‌کند.
زهد یعنی میخواهم، می‌توانم خوب زندگی کنم ولی تصمیم بر اینست که زاهدانه زندگی کنم این خیلی خوب است البته به شرطی که همسر و فرزندت هم بخواهند ما مجاز نیستیم چون من می‌خواهم زاهد باشم همسر و فرزندم زاهد باشند.

❌ولی از طرف دیگر برای عده ای زهد نیست بخل و خساست است یعنی اینکه در بدترین شرایط زندگی می کند و دائم انبار میکند، بویی از زهد نبرده بلکه خسیس است
قِیلَ وَ کَیْفَ ذَلِکَ قَالَ یُنَظِّفُ ثَوْبَهُ وَ یُطَیِّبُ رِیحَهُ وَ یُجَصِّصُ دَارَهُ
عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تمیز بپوشد، خود را خوشبو کند، خانه اش راگچکارى کند
وَ یَکْنُسُ أَفْنِیَتَهُ حَتَّى إِنَّ السِّرَاجَ قَبْلَ مَغِیبِ الشَّمْسِ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزِیدُ فِی الرِّزْقِ
جلوى در حیاط خود را جارو کند، حتى روشن کردن چراغ قبل از غروب خورشید فقر را مى برد و روزى را زیاد مى کند.

🔻نکته:

1⃣برخی نعمتهایی که خدا به ما داده و باید شکربه جا اوریم:
_مال همیشه پول نیست، گاهی بی نیازی از دست مردم است، امام صادق:
ثَلَاثٌ هُنَّ فَخْرُ الْمُؤْمِنِ
سه چیز زینت و فخر مومن است
وَ زَیْنُهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ الصَّلَاةُ فِی آخِرِ اللَّیْلِ
زینت دنیا و آخرت به نماز آخر شب ( نماز شب) است.
وَ یَأْسُهُ مِمَّا فِی أَیْدِی النَّاسِ
مایوس شدن از انچه که در دست مردم می بیند.
وَ وَلَایَتُهُ الْإِمَامَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ
وسوم ، ولایت امام

📕میدانید غنا چیست ؟ همه غنا به پول نیست، غنا به دل است غنا به فکر است و انسانی که فکرش و چشمش به دنبال مال مردم نباشد و دنبال دست دیگران نباشد این فرد غنادارد.

📕 ولایت اهل بیت ، وقتی انسان خلاف دستورات اهل بیت حرکت کند این دیگر زینت نیست بلکه وبال است.
باید این نعمت ها را دید و شکرش را به جا آورد.
.

↩️ مال گاهی حب اهل بیت است از/امام رضا علیه السلام :
حَدَّثَنِی أَبِی مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ قَالَ: إِنَّ رَجُلًا جَاءَ إِلَى سَیِّدِنَا الصَّادِقِ ع فَشَکَا إِلَیْهِ الْفَقْرَ
امام رضا فرمود: پدرم به من فرمود:
مردی نزد آقایمان امام صادق علیه السلام آمد و از فقر به او شکوه کرد.
فَقَالَ لَیْسَ الْأَمْرُ کَمَا ذَکَرْتَ وَ مَا أَعْرِفُکَ فَقِیراً
فرمود: امر چنان که تو می‌گویی نیست و من تو را فقیر نمی دانم.
قَالَ وَ اللَّهِ یَا سَیِّدِی مَا کَذَبْتُ وَ ذَکَرَ مِنَ الْفَقْرِ قِطْعَةً
عرض کرد: مولای من به خدا قسم من دروغ نگفتم و بخشی از بدبختی و نداری اش را متذکر شد.
وَ الصَّادِقُ ع یُکَذِّبُهُ
و حضرت صادق علیه السلام [باز] او را تکذیب می فرمود.
إِلَى أَنْ قَالَ لَهُ أَخْبِرْنِی لَوْ أُعْطِیتَ بِالْبَرَاءَةِ مِنَّا مِائَةَ دِینَارٍ کُنْتَ تَأْخُذُ قَالَ لَا
تا اینکه حضرت به او فرمود:به من خبر بده اگر به تو صد دینار بدهند تا از ما برائت بجوئی پول را می گیری و این کار را انجام می دهی؟
عرض کرد: خیر
إِلَى أَنْ ذَکَرَ لَهُ أُلُوفَ الدَّنَانِیرِ وَ الرَّجُلُ یَحْلِفُ أَنَّهُ لَا یَفْعَلُ
تا این که حضرت کار را به هزاران دینار رساند و آن مرد قسم می خورد که من هرگز این کار را انجام نمی دهم،
فَقَالَ مَنْ مَعَهُ یُعْطَى بِهَا هَذَا الْمَالَ لَا یَبِیعُهَا هُوَ فَقِیرٌ فَهَذِهِ بِشَارَةٌ عَظِیمَةٌ لِفُقَرَاءِ الشِّیعَةِ أَغْنَاهُمُ اللَّهُ
حضرت به او فرمود: کسی که همراهش متاعی [چون محبت و ولایت ما اهلبیت (ع)] است که آن را با هزاران دینار نمی‌فروشد آیا چنین کسی فقیر است!؟
.

🔻نکته:

2⃣ زینت و جمال را در چیزهای دیگری بیابیم.
زَیْنُ الْمَلِکِ الْعَدْل‏ الِاحْتِمَالُ زَیْنُ السِّیَاسَة
الْعَفْوُ زَیْنُ الْقُدْرَةتَاجُ الرَّجُلِ عَفَافُهُ وَ زَیْنُهُ إِنْصَافُه‏
أَحْسَنَ زِینَةِ الرَّجُلِ السَّکِینَةُ مَعَ الْإِیمَان‏
حُسْنُ النِّیَّةِ جَمَالُ السَّرَائِر
صِیَانَةُ المَرْأَةِ أَنْعَمُ لِحَالِهَا وَ أَدْوَمُ لِجَمَالِهَ
انسان زینت و جمال را در سنگ مرمر و گرانیت می‌بینید یا به قیمت و مدل ماشین ،خانه و مارک ، در این موارد محدود می‌بیند.
ولی وقتی روایات را بررسی می‌کنیم، اصلا زینت چیز دیگر است، زینت باید ماندگار باشد لذا در روایات آمده زینت پادشاه به تاج و تخت و انگشتر و عصا نیست بلکه عدالت داشتن زینت است .

❌ سیاست وقتی سیاست است که تحمل و بردباری و صبر داشته باشد و سیاست مدار باشرافت کسی است که تحمل و صبرش زیاد باشد و حرف مردم را بشنود و عصبانی نباشد.
همین نامه ی ۵۳ نهج‌البلاغه را در ذهن مرور کنید و فرمود زینت قدرتمندی به اینست که ببخشد.
اصلا زینت را به چیز دیگر معنا می‌کنند تاجی که به سر مرد می‌گذارند عفت اوست و طلا و نقره ای که به او آویزان می‌کنند انصاف اوست.

💮 بالاترین زینت انسان اینست که سکینه و آرامش داشته باشد و عصبانی نباشد و ایمان داشته باشد و همه را حضرت در غرر الحکم فرمود
انسان باید درونش پاک و باطنش زیبا باشد و به هر کسی رسید برایش خیر بخواهد
باطن خودتان را با خوش نیتی زیبا کنید
خانم ها یی که فریاد می‌زنند حجاب به چه درد می‌خورد ما حجاب نمی‌خواهیم اگر کسی از خودش صیانت کرد و مراقبت کزد و عفاف پیشه کرد این مال سود دارد و جمال پایدار تر است.

📕حضرت در نامه ۳۱ نهج البلاغه شبیه همین مضمون ر ادارد
زینت به تعداد النگو نیست، زینت در دینداری و محجبه بودن و فقیه بودن است این ها زینت است ک تا قیامت دنبال آدمی هستند ولی زینت های دنیا را موقع بردن، از تو جدا می‌کنند ولی ادب و اخلاق چیزهایی است که تا قیامت با تو می‌ماند .

📙کلام حضرت در حکمت ۶۸ این شد که
وَ قَالَ (علیه السلام): الْعَفَافُ زِینَةُ الْفَقْرِ، وَ الشُّکْرُ زِینَةُ الْغِنَى
در نقل شیخ مفید در ارشاد جمله دیگری هم در ادامه این کلام آمده:
وَالصَبْرُ زینَةُ البَلْوى
صبر زینت ابتلائات و سختی هاست.
در سختی های که به دنیا گره خورده اند استقامت یک امر اختیاری است می تواند انسان را زینت بدهد.زمانی که انسان صبر و بردباری در برابر مشکلات داشته باشد این زینت است، غرولند و بی قراری زینت نیست و زشتی و ننگ و عار است.

💮 بزرگترین افراد تاریخ صبورترین افراد تاریخ هستند
عظمت زینب کبری(س) به خاطر صبر است البته نه صبر تصنعی حضرت زینب (س)وقتی می‌فرماید من جز زیبایی چیزی ندیدم این مقام حضرت که دروغ و ریاکاری این چیزها نیست اینها وقتی به واقع در مقام عصمت و طهارت می‌فرمایند که ما فقط زیبایی دیدیم زیرا صبر داشته اند و همه چیز را به واسطه ی صبرشان زیبا می‌بینند.

اللهم وفقنا لما تحبّ و ترضی

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی