علی جان!
یک حاجی در طواف داری به دهان/
یک حیدر در مصاف داری به دهان/
یک تیغ دو دم به دست داری آقا/
یک تیغ دو دم غلاف داری به دهان/
طبقه بندی موضوعی
-
شرح خطب نهج البلاغه
(۳۰۷) -
سخنرانی
(۳۵) -
شعر
(۲) -
سخنرانی امام زمانی
(۱۱) -
صحیفه سجادیه
(۹) -
شرح نامه های نهج البلاغه
(۱۵۶) -
شرح حکمت های نهج البلاغه
(۳۴۷) -
پیامبر در نهج البلاغه
(۱) -
عکسنوشته نهج البلاغه
(۴) -
پادکست صوتی
(۴)
خلاصه آمار
بایگانی
- شهریور ۱۴۰۳(۱۷)
- مرداد ۱۴۰۳(۱۰)
- تیر ۱۴۰۳(۱۵)
- خرداد ۱۴۰۳(۳۰)
- ارديبهشت ۱۴۰۳(۱۹)
- فروردين ۱۴۰۳(۱۴)
- اسفند ۱۴۰۲(۲۱)
- بهمن ۱۴۰۲(۳۴)
- دی ۱۴۰۲(۳۵)
- آذر ۱۴۰۲(۳۳)
- آبان ۱۴۰۲(۲۲)
- مهر ۱۴۰۲(۳)
- شهریور ۱۴۰۲(۱۰)
- مرداد ۱۴۰۲(۱۲)
- خرداد ۱۴۰۲(۱۵)
- ارديبهشت ۱۴۰۲(۲۸)
- فروردين ۱۴۰۲(۱۳)
- اسفند ۱۴۰۱(۱۸)
- بهمن ۱۴۰۱(۷)
- دی ۱۴۰۱(۸)
- آذر ۱۴۰۱(۱۹)
- آبان ۱۴۰۱(۱۹)
- مهر ۱۴۰۱(۲۵)
- شهریور ۱۴۰۱(۲۰)
- مرداد ۱۴۰۱(۱۹)
- تیر ۱۴۰۱(۱۰)
- خرداد ۱۴۰۱(۳۷)
- ارديبهشت ۱۴۰۱(۳۶)
- فروردين ۱۴۰۱(۶)
- اسفند ۱۴۰۰(۲۸)
- بهمن ۱۴۰۰(۱۸)
- دی ۱۴۰۰(۲۲)
- آذر ۱۴۰۰(۲۰)
- آبان ۱۴۰۰(۱۶)
- مهر ۱۴۰۰(۳۴)
- شهریور ۱۴۰۰(۲۲)
- مرداد ۱۴۰۰(۱۶)
- تیر ۱۴۰۰(۳۶)
- خرداد ۱۴۰۰(۲۵)
- ارديبهشت ۱۴۰۰(۲۳)
- فروردين ۱۴۰۰(۱۰)
- اسفند ۱۳۹۹(۱۱)
- بهمن ۱۳۹۹(۲۲)
- دی ۱۳۹۹(۳۷)
آخرین مطلب
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 228 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 227 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 226 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 225 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 224 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 223 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 222 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 221 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 220 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۱۹شرح حکمت 219 نهج البلاغه
:
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمت ها
۴۰۲/۱۰/۲۸ . ۸رجب
💢 حکمت ۶۵ 💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام): فَقْدُ الْأَحِبَّةِ غُرْبَةٌ
از دست دادن دوستان (کسانی که محبوب ما هستند ) غربت است.
♦️وطن جایی است که انسان آرامش و امنیت دارد، دوستانش آنجا هستند و در صورت نیاز و گرفتاری عده ای دست او را خواهند گرفت.
کسی که دوستانش را از دست بدهد، آرامش و آسایش وپشتوانه را از دست داده اند، وطن هم برای آنها غربت است.
هر جا دوست خوب باشد وطن است ،دوست خوب ،برادر و..سرمایه واقعی هستند .
✳️ انسان برای از دست رفتن سرمایه های واقعی اش جا دارد غصه بخورد.
أَنَّ اَلنَّبِیَّ بَکَى لَمَّا قُتِلَ جعفر
رسول خدا با شنیدن خبر شهادت جعفربن ابیطالب در جنگ موته، گریه کردند.چون حضرت، سرمایه بزرگی از دست دادند
❇️ابن ابی الحدید میگوید:
اِذا بَلَغَنِی مَوْتُ أَخٍ کَانَ فَکَأَنَّمَا سَقَطَ عُضْوٌ مِنِّی
مرگ یک دوست مانند مرگ یک عضو است انسان را محتاج و نیازمند میکند. اعضا احتیاجات انسان را بر طرف می کنند
غررالحکم :
مَنْ فَقَدَ أَخاً فِی اللَّهِ فَکَأَنَّمَا فَقَدَ أَشْرَفَ أَعْضَائِهِ
نه تنها دوست از دست دادن است،گویا یکی از اعضا را از دست داده ای بلکه شریف ترین عضو تو، گویا سرت از بدن جدا شده،قوه عاقله تو که با آن فکر می کنی و تصمبم بگیری و اراده کنی، از تو گرفته شده است.
✳️ در حکمت ۲۱۱ فرمود:
الْمَوَدَّةُ قَرَابَةٌ مُسْتَفَادَةٌ
دوستی پایدار و مودت، تبدیل به قوم و خویشی پرسود و منفعت میشود .
از دست دادن منفعت، حسرت و ناراحتی دارد. پیامبر صلی الله علیه و آله :
الْمَرْءُ کَثیرٌ بِأخیهِ
انسان به وسیله برادران دینى خود کثرت و فزونى مى یابد وقتی سرمایه و کثرت انسان برود، ناراحتی او طبیعی است.
♦️حکمت ۶۵ (فَقْدُ الْأَحِبَّةِ غُرْبَةٌ) با تعابیر مختلفی در روایات ذکر شده است:
غرر الحکم:
اَلْغَرِیبُ مَنْ لَیْسَ لَهُ حَبِیبٌ.
غریب کسی است که دوست ندارد.
✳️وقتی عمار در صفین به شهادت رسید، امیرالمومنین شعری گفتند:
أَلَا یَا أَیُّهَا الْمَوْتُ الَّذِی لَیْسَ تَارِکِی /
ای مرگی که مرا رها نمیکنی
أَرِحْنِی فَقَدْ أَفْنَیْتَ کُلَّ خَلِیلٍ/
راحتم کن که تو همه دوستانم را از من گرفتی
أَرَاکَ مُضِرّاً بِالَّذِینَ أُحِبُّهُمْ/
تو را میبینم که دقیقا به دوستداران من ضرر میزنی،
کَأَنَّکَ تَنْحُو نَحْوَهُمْ بِدَلِیل/
گویا کسی برای گرفتن دوستان من راهنمای توست.
.
⏪ در ذیل حکمت نکات مهمی در مورد دوست و دوستی بیان شده است.
🔺البته هر دوستی سرمایه نیست، فقدان هر دوستی باعث ضرر نیست. دوستان اگر معیار یا صفاتی داشته باشند اینچنین میشوند:
۱. دوستی باید خدا محور باشد
فَیُقَالُ لَهُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّة
✳️أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ قَالَ: قَالَ لِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ع
ابو حمزه ثمالی نقل می کند که امام سجاد علیه السلام فرمود:
إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ جَمَعَ اللَّهُ بَیْنَ الْخَلَائِقِ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ
قیامت خدا اول و آخر خلایق را جمع می کند، بلند فریاد میزند :
ثُمَّ یُنَادِی مُنَادٍ أَیْنَ جِیرَانُ اللَّهِ فِی دَارِهِ
منادی ندا میدهد همسایگان خدا کجا نشسته اند ؟
فَیَقُومُ عُنُقٌ آخَرُ مِنَ النَّاسِ
یک عده بلند میشوند
فَتَقُولُ لَهُمُ الْمَلَائِکَةُ بِمَ جَاوَرْتُمُ اللَّهَ
ملائک میگویند شما چه کردیدکه همسایه خدا شدید!!
فَیَقُولُونَ کُنَّا نَتَبَاغَضُ فِی اللَّهِ وَ نَتَحَابَبُ فِی اللَّهِ نَتَبَاذَلُ فِی اللَّهِ وَ نُحَاسِبُ فِی اللَّهِ وَ نَتَبَارَکُ فِی اللَّهِ.
جواب می دهند :ما دوست داشتن و دشمنی ما خدایی بود(حب و بغض الهی) می دیدیم خدا اهل سخا و بخشش و .. را دوست دارد ماهم دوستی میکردیم
اگر خدا می فرمود که گروهی منافق و .. هستند ما هم آنها را دوستی نمی گرفتیم
دوستانی که حب بغض آنها خدایی باشد، پشتوانه اند و از دست دادن آنها موجب ناراحتی و غربت است
2⃣ دوستی در روزهای سخت ادامه داشته باشد (نه فقط روزهای خوشی):
قَالَ لُقْمَانُ ثَلَاثَةٌ لَا یُعْرَفُونَ إِلَّا فِی ثَلَاثَةِ مَوَاضِعَ
لقمان حکیم :سه گروه هستند که در سه جایگاه شناخته میشوند :
لَا یُعْرَفُ الْحَلِیمُ إِلَّا عِنْدَ الْغَضَبِ
در جایگاه غضب اهل صبر شناخته میشوند.
وَ لَا یُعْرَفُ الشُّجَاعُ إِلَّا فِی الْحَرْبِ
در هنگام جنگ افراد شجاع و ترسو شناخته میشوند.
وَ لَا تَعْرِفُ أَخَاکَ إِلَّا عِنْدَ حَاجَتِکَ إِلَیه
در هنگام احتیاج دوست و برادر تو شناخته میشوند .
✳️حضرت درحکمت ۱۳۴ فرمود :
لَا یَکُونُ الصَّدِیقُ صَدِیقاً حَتَّى یَحْفَظَ أَخَاهُ فِی ثَلَاثٍ
دوست انسان، دوست نخواهد بود مگر این که برادر و دوست خود را درسه جا فراموش نکند:
فِی نَکْبَتِهِ وَ غَیْبَتِهِ وَ وَفَاتِه
به هنگامى که دنیا به تو پشت مى کند، در غیاب و در وفات.
3⃣ حتی اگر ازما خطا و اشتباهی دید و عصبانی شد،گذشت کند.جلوی زبان و اقدامش را بگیرد مارا اصلاح کند :
قَالَ الصَّادِقُ ع لِبَعْضِ أَصْحَابِه مَنْ غَضِبَ عَلَیْکَ مِنْ إِخْوَانِکَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ فَلَمْ یَقُلْ فِیکَ شَرّاً فَاتَّخِذْهُ لِنَفْسِکَ صَدِیقاً.
کسی که سه بار بر تو خشم گرفت ولی جلوی دهان خود را گرفت به تو فحاشی نکرد او دوست خوبی است
✳️ امیرالمومنین به یکی از فرزندانشان فرمود:
یَا بُنَیَّ لَا تُؤَاخِ أَحَداً حَتَّى تَعْرِفَ مَوَارِدَهُ وَ مَصَادِرَهُ
ای پسرم، با احدی رفاقت نکن تا آنکه بدانی کجا می‌رود و ازکجا می‌آید؛
فَإِذَا اسْتَنْبَطْتَ الْخِبْرَةَ وَ رَضِیتَ الْعِشْرَةَ
پس زمانی که از حالش خوب آگاه شدی و معاشرت او را پسندیدی،
فَآخِهِ عَلَى إِقَالَةِ الْعَثْرَةِ وَ الْمُوَاسَاةِ فِی الْعُسْرَةِ.
با او برادری کن؛ به شرط اینکه معاشرت بر اساس چشم‌پوشی از لغزش و همراهی در سختی باشد.
❌باید توجه داشت که از دست دادن دوست بد، نعمت است:
اگر کسی این ویژگی ها را نداشت، خدایی نبود، کمک حال نبود، عیب جو عصبانی بود و... از دست دادن او نه تنها غربت نیست بلکه چه بسا از دست دادن این شخص یک نعمت هم برای شخص باشد.
حکمت ۳۸ :
وَ قَالَ ع لِابْنِهِ الْحَسَنِ ع یَا بُنَیَّ احْفَظْ عَنِّی أَرْبَعاً وَ أَرْبَعاً لَا یَضُرُّکَ مَا عَمِلْتَ ...
حضرت به امام حسن علیه السلام فرمود: پسرم، چهار نکته به تو می گویم اگر رعایت کنی ضرر نمی کنی .
یَا بُنَیَّ إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْأَحْمَقِ فَإِنَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرَّکَ و
از دوستی با انسان احمق حذر کن که او بخواهد به تو نفع برساند ضرر میزند.
إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْبَخِیلِ فَإِنَّهُ یَقْعُدُ عَنْکَ أَحْوَجَ مَا تَکُونُ إِلَیْهِ وَ
از دوستی با بخیل حذر کن وقتی احتیاج داری دست تو را نمیگیرد.
إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْفَاجِرِ فَإِنَّهُ یَبِیعُکَ بِالتَّافِهِ
از دوستی با فاجر حذر کن تورا به هیچ می فروشد
وَ إِیَّاکَ وَ مُصَادَقَةَ الْکاذب فَإِنَّهُ یُقَرِّبُ عَلَیْکَ الْبَعِیدَ وَ یُبَعِّدُ عَلَیْکَ الْقَرِیب
از دوستی با دروغگو بپرهیز دور را نزدیک و نزدیک را بر تو دور می کند .
.
✳️لقمان حکیم که برده ای بوده و سختی هایی را تحمل کرده به فرزندانش میگوید:
إِنِّی نَقَلْتُ الْحِجَارَةَ وَ الْحَدِیدَ فَلَمْ أَجِدْ شَیْئاً أَثْقَلَ مِنْ قَرِینِ السَّوْءِ
من در دورانی که برده بودم سنگ و آهن به دوش من گذاشتند حمل میکردم، هیچ چیز سنگینتر و بدتر ازدوست بد نیست.
یَا بُنَیَّ إِنَّهُ مَنْ یَصْحَبْ قَرِینَ السَّوْءِ لَا یَسْلَم
کسی که دوست بد دارد گویی کوه بر دوش او گذاشته اند کسی که مصاحبت با دوستان بد دارد به سلامت از مرحله دنیا عبور نمی کنند
✳️غرر الحکم:
احْذَرْ مُجَالَسَةَ قَرِینِ السَّوْءِ
از همنشینى با دوست بد بپرهیز ،
فَإِنَّهُ یُهْلِکُ مُقَارِبَهُ وَ یُرْدِی مُصَاحِبَهُ
که دوست بد ،همنشین خود را به هلاکت مى افکند و یارخود را به نابودى مى کشاند .
صَاحِبُ السَّوْءِ قِطْعَةٌ مِنَ النَّارِ.
دوست بد تکه ای از آتش جهنم است.
❌خلاصه بحث:
هم دوست خوبی باشیم برای دیگران، هم دوست خوب انتخاب کنیم، معیار برای دوستی داشته باشیم اگر دوست بدی داشتیم با او دوستی نکنیم هم بدانیم از دست دادن دوست خوب غربت دارد.
-------------
🔻نگاهی دیگر به معنای حکمت ۶۵:
فَقْدُ الْأَحِبَّةِ غُرْبَةٌ
⁉️حبیب واقعی انسان کیست؟
یَا حَبِیبَ مَنْ لَا حَبِیبَ لَه
در حدیث قدسی داریم:
یَا مُوسَى اَلْفَقِیرُ مَنْ لَیْسَ لَهُ مِثْلِی کَفِیلٌ،
ای موسی فقیر کسی است که مانند من کسی را ندارد از او پشتیبانی کند،
وَ اَلْمَرِیضُ مَنْ لَیْسَ لَهُ مِثْلِی طَبِیبٌ،
مریض واقعی کسی است که درمانگری مانند من ندارد ،
وَ اَلْغَرِیبُ مَنْ لَیْسَ لَهُ مِثْلِی مُؤْنِسٌ
غریب کسی است که مثل من مونس و حبیبی ندارد
❌وقتی حبیب و محبوب واقعی خدای متعال است، از دست دادن این حبیب خسارت و غربت است.
انسان باید با حبیب واقعی که خدای متعال است مانوس باشد تا به آرامش برسد و زندگی برای او لذت بخش شود.
اگر از خدا دور شدیم شروع غربت و تنهایی است.
هر وحشت در دوری از خداست
✳️در دعای مشلول میخوانیم:
یَا جَارِیَ اللَّصِیقُ یَا رُکْنِیَ الْوَثِیق
ای خدایی که همسایه دیوار بدیوار من هستی ای ستون مستحکم
خدا همسایه ماست، حق همسایگی را رعایت کنیم. راه اشتباه نرویم
خدا دوستدار و محبوب ماست، حق محبوب را ادا کنیم.
✅قلب المومن عرش الرحمن
دل ما عرش خداست .
غفرالله لی و لکم الحمدلله رب العالمین