شرح حکمت 47نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 47نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۲/۱۰/۱۸

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۱۹ دی ۰۲ ، ۰۹:۰۸

یار علی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۲/۱۰/۱۸ . ۲۶جمادالثانی

💢 حکمت ۴۷ 💢

💠وَ قَالَ (علیه السلام): قَدْرُ الرَّجُلِ عَلَى قَدْرِ هِمَّتِهِ
ارزش هر کسی به اندازه همت اوست،

💠وَ صِدْقُهُ عَلَى قَدْرِ مُرُوءَتِهِ
راستگویی و صداقت هر کسی به اندازه جوانمردی و شخصیت اوست،

💠وَ شَجَاعَتُهُ عَلَى قَدْرِ أَنَفَتِهِ
شجاعت هر کسی به اندازی دوری از کارهای ناشایسته است،

💠وَ عِفَّتُهُ عَلَى قَدْرِ غَیْرَتِ ،
عفت هر کسی به اندازه غیرتمندی اوست.

⚛( ارزش هر کسی به اندازه همت اوست)
در کلمه همت دو امر نهفته است،
یکی اولویت و اهمیت ،
یکی همت و عزم جدی.
کسی که امور مهم را تشخیص دهد و برای رسیدن به آنها تنبلی نکند شخص ارزشمند و ذی قیمتی هست ولی اگر کسی سراغ امور کم اهمیت رفت یا برای رسیدن به آنها تلاش و کوشش نکرد ارزشش کم میشود.

✅ میزان ارزش گذاری افراد به ثروت آنها یا موقعیت اجتماعی آنها نیست، بلکه به تعیین اهداف با اهمیت و تلاش برای رسیدن به آنهاست.غرر الحکم:
مَنْ شَرَفَتْ هِمَّتُهُ عَظَمَتْ قِیْمَتُهُ
کسى که همت عالى داشته باشد قیمت و ارزش او زیاد است.
ما رَفَعَ أمْرَءٌ کَهِمَّتِهِ وَ لا وَضَعَهُ کَشَهْوَتِهِ هیچ چیز انسان را به مانند همت او بلندمقام نمى کند و هیچ چیز، او را مانند شهوتش پست نمى سازد.
به گفته شاعر:
همت بلند دار که مردان روزگار*
ازهمت بلندبه جایى رسیده اند*

✳️ البته در حکمت ۸۱ یک معیار دیگر هم برای ارزش انسان بیان فرمود:
قِیمَةُ کُلِّ امْرِئٍ مَا یُحْسِنُه‏
ارزش انسان به تخصص اوست .
ارزش انسان به چیزی است که او را خوب میداند.

💠وَ صِدْقُهُ عَلَى قَدْرِ مُرُوءَتِهِ
راستگویی و صداقت هر کسی به اندازه جوانمردی و شخصیت اوست.

❇️ مروّت به معنای جوانمردی است، اگر چه معنای مروت برای همه ما آشنا است ولی در روایات مصادیق متعددی برای جوانمردی ذکر شده است:
در ذیل حکمت ۲۰ در مورد جوانمردی و مصادیق آن توضیحاتی داده شده است.
در غرر الحکم امیرالمومنین آمده است:
الْمُرُوءَةُ اسْمٌ جَامِعٌ لِسَائِرِ الْفَضَائِلِ وَالْمَحَاسِنِ
۱. مردانگى، نامى است که همه‌ی فضایل و محاسن را در برمی‌گیرد.
الْمُرُوَّةُ تَحُثُّ عَلَى الْمَکَارِم‌
۲. مردانگى، بزرگواری‌ها را برمی‌انگیزد و شما را به مکارم تشویق می‌کند.
الْمُرُوءَةُ تَمْنَعُ مِنْ کُلِّ دَنِیَّة
مردانگى، مانع هرگونه پستى و رفتار نامناسبی است.

❎ نقطه مقابل جوانمردی، نامردی است. انسانی که مرد باشد همیشه راست میگوید. ولی کسی که نامرد باشد و اهل خیانت باشد برای پوشاندن عیوبش مجبور است مدام دروغ بگوید. پیامبرصلی الله علیه و آله فرمود :
الْجَمالُ صَوابُ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ وَالْکَمالُ حُسْنُ الْفِعالِ بِالصِّدْقِ
جمال، به سخن حق گفتن است و کمال، به انجام کارهاى نیک توأم با صدق.

✳️ امام صادقع فرمود:
لَا تَنْظُرُوا إِلَى طُولِ رُکُوعِ الرَّجُلِ وَ سُجُودِهِ
به طولانی بودن رکوع و سجود مرد،نگاه نکنید
فَإِنَّ ذَلِکَ شَیْ‏ءٌ اعْتَادَهُ
زیرا ممکن است به آن عادت کرده باشد.
فَلَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ لِذَلِکَ
و اگر آن‌را رها سازد بترسد.
وَ لَکِنِ انْظُرُوا إِلَى صِدْقِ حَدِیثِهِ وَ أَدَاءِ أَمَانَتِهِ.
ولى به راستگوئى و امانت‌پردازى او بنگرید.

💠وَ شَجَاعَتُهُ عَلَى قَدْرِ أَنَفَتِهِ
شجاعت هر کسی به اندازه دوری از کارهای ناشایسته است.

✅ (اَنَفَ به معنای خود را برتر و بالاتر دانستن از ارتکاب برخی امور است)
اینکه از انجام دادن برخی کارها به او بر بخورد.
اینکه انسان برخی کارها را برای خودش کسر شان بداند و انجام ندهد این حالت را انف میگویند.

✳️حضرت میفرماید: شجاعت در میدان جنگ فقط نیست، شجاعت به این است که انسان از ارتکاب اعمال قبیح و زشت خودداری کند. از اینکه ظلمی را ببیند یا بشنود به او بر بخورد و دنبال اصلاح گری برود.

⚛ البته در جامعه همه به یک اندازه شجاعت ندارند، حضرت میفرماید:
آنهایی که شجاعت دارند دست دیگران را هم بگیرند: خطبه ۱۲۳ : سخنى از آن حضرت (ع) به اصحاب خود در عرصه پیکار فرمود:
وَ أَیُّ امْرِئٍ مِنْکُمْ أَحَسَّ مِنْ نَفْسِهِ رَبَاطَةَ جَأْشٍ عِنْدَ اللِّقَاءِ
هر مرد جنگاورى از شما که در عرصه نبرد خود را دلیر یابد.
وَ رَأَى مِنْ أَحَدٍ مِنْ إِخْوَانِهِ فَشَلًا فَلْیَذُبَّ عَنْ أَخِیهِ
و در یکى از برادرانش ترس و سستى بیند،
بِفَضْلِ نَجْدَتِهِ الَّتِی فُضِّلَ بِهَا عَلَیْهِ کَمَا یَذُبُّ عَنْ نَفْسِهِ
باید که به نیروى دلاورى خویش -که خداوندش عطا کرده- دشمن را از او براند،
همان گونه، که از خود مى راند.
فَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُ مِثْلَه‏
و گرنه، ممکن بود که خواست خدا بر این قرار مى گرفت که او را هم همانند این یک بددل گرداند.

💠وَ عِفَّتُهُ عَلَى قَدْرِ غَیْرَتِ
عفت هر کسی به اندازه غیرتمندی اوست.

✅عفت و غیرت یک معنای عام دارند و یک معنای خاصی که امروز در ذهن ما هست.
_ «عفت» به معناى خوددارى و حالت انزجار از ملاحظه صحنه هاى زشت.
_ و «غیرت» هرگونه اهتمام و دفاع از حقوق الهى و انسانى خویش است.
_ ولی امروزه عفت به خودداری از شهوترانی،
_ و غیرت به معنای غیرت ناموسی است. در حالی که غیرت دینی یکی از اقسام مهم غیرت است: خطبه ۱۰۶:
قَدْ تَرَوْنَ عُهُودَ اللَّهِ مَنْقُوضَةً
اکنون مى نگرید، که پیمانهاى خدا شکسته مى شود
فَلَا تَغْضَبُونَ
وشما خشمگین نمى گردید
وَ أَنْتُمْ لِنَقْضِ ذِمَمِ آبَائِکُمْ تَأْنَفُون‏
در حالى که، شکستن پیمانهاى پدرانتان را برنمى تابید و ننگ خود مى دانید.
(زمام کار خود به دست آنان سپردید و کارهایى را که خدا بر شما مقرر داشته بود به آنان تسلیم کردید،)

❌غیرت در معنای دقیق یعنی اغیار را به خلوت خود راه ندادن و در خلوت اغیار سرک نکشیدن.

❌عفت هر کسی از دیدن صحنه های زشت، به اندازه ی غیرت اوست . بر اینکه کسی به خانه ی او سرک بکشد و اگر کسی غیرت نداشت، طبعا عفت هم ندارد.

❌لذا برای رفع مشکل بی عفتی جامعه باید غیرت را گسترش داد. همانگونه که دشمن برای بی عفت کردن جامعه ابتدا سراغ بی غیرت کردن مردها رفته است.
کافی / بَابُ الْغَیْرَة
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى غَیُورٌ یُحِبُّ کُلَّ غَیُورٍ
خداوند غیور است و هر غیورى را دوست دارد
وَ لِغَیْرَتِهِ حَرَّم‏ الْفَوَاحِشَ ظَاهِرَهَا وَ بَاطِنَهَا.
و به خاطر غیرتش تمام کارهاى زشت را اعم از آشکار و پنهان تحریم فرموده است.

✳️أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَقُولُ إِذَا لَمْ یَغَرِ الرَّجُلُ فَهُوَ مَنْکُوسُ الْقَلْب‏
امام صادق صلواه الله علیه فرمود:
مردی که غیرت نداشته باشد قلب او واژگون شده.

✳️ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص کَانَ إِبْرَاهِیمُ ع غَیُوراً وَ أَنَا أَغْیَرُ مِنْهُ
رسولخدا صلی الله علیه وآله فرمود:
ابراهیم نبی غیور بود و من از او غیورترم.

✳️امام باقر: إِنَّ أَفْضَلَ الْعِبَادَةِ عِفَّةُ الْبَطْنِ وَالْفَرْجِ
امام باقر صلواه الله علیه فرمود : برترین عبادت پاک بودن از نظر تغذیه و امور جنسى است.

❌البته بحث غیرت با سوء ظن متفاوت است در نامه۳۱ فرمود:
َ إِیَّاکَ وَ التَّغَایُرَ فِی غَیْرِ مَوْضِعِ غَیْرَةٍ
امام على علیه السلام در سفارش به فرزند خود حسن علیه السلام فرمود : از غیرت نابجا [نسبت به زنان ]بپرهیز.
فَإِنَّ ذَلِکَ یَدْعُو الصَّحِیحَةَ إِلَى السَّقَمِ
که آن، زن سالم را به بیمارى مى کشاند.
وَ الْبَرِیئَةَ إِلَى الرِّیَب‏
و پاکدامن را به بدگمانى (اندیشه گنهکارى) می کشاند.
بلکه درباره آنان محکم کارى کن.

اللهم اکرمنا بکرامه القران

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی