علی جان!
یک حاجی در طواف داری به دهان/
یک حیدر در مصاف داری به دهان/
یک تیغ دو دم به دست داری آقا/
یک تیغ دو دم غلاف داری به دهان/
طبقه بندی موضوعی
-
شرح خطب نهج البلاغه
(۳۰۷) -
سخنرانی
(۳۵) -
شعر
(۲) -
سخنرانی امام زمانی
(۱۱) -
صحیفه سجادیه
(۹) -
شرح نامه های نهج البلاغه
(۱۵۶) -
شرح حکمت های نهج البلاغه
(۳۴۷) -
پیامبر در نهج البلاغه
(۱) -
عکسنوشته نهج البلاغه
(۴) -
پادکست صوتی
(۴)
خلاصه آمار
بایگانی
- شهریور ۱۴۰۳(۱۷)
- مرداد ۱۴۰۳(۱۰)
- تیر ۱۴۰۳(۱۵)
- خرداد ۱۴۰۳(۳۰)
- ارديبهشت ۱۴۰۳(۱۹)
- فروردين ۱۴۰۳(۱۴)
- اسفند ۱۴۰۲(۲۱)
- بهمن ۱۴۰۲(۳۴)
- دی ۱۴۰۲(۳۵)
- آذر ۱۴۰۲(۳۳)
- آبان ۱۴۰۲(۲۲)
- مهر ۱۴۰۲(۳)
- شهریور ۱۴۰۲(۱۰)
- مرداد ۱۴۰۲(۱۲)
- خرداد ۱۴۰۲(۱۵)
- ارديبهشت ۱۴۰۲(۲۸)
- فروردين ۱۴۰۲(۱۳)
- اسفند ۱۴۰۱(۱۸)
- بهمن ۱۴۰۱(۷)
- دی ۱۴۰۱(۸)
- آذر ۱۴۰۱(۱۹)
- آبان ۱۴۰۱(۱۹)
- مهر ۱۴۰۱(۲۵)
- شهریور ۱۴۰۱(۲۰)
- مرداد ۱۴۰۱(۱۹)
- تیر ۱۴۰۱(۱۰)
- خرداد ۱۴۰۱(۳۷)
- ارديبهشت ۱۴۰۱(۳۶)
- فروردين ۱۴۰۱(۶)
- اسفند ۱۴۰۰(۲۸)
- بهمن ۱۴۰۰(۱۸)
- دی ۱۴۰۰(۲۲)
- آذر ۱۴۰۰(۲۰)
- آبان ۱۴۰۰(۱۶)
- مهر ۱۴۰۰(۳۴)
- شهریور ۱۴۰۰(۲۲)
- مرداد ۱۴۰۰(۱۶)
- تیر ۱۴۰۰(۳۶)
- خرداد ۱۴۰۰(۲۵)
- ارديبهشت ۱۴۰۰(۲۳)
- فروردين ۱۴۰۰(۱۰)
- اسفند ۱۳۹۹(۱۱)
- بهمن ۱۳۹۹(۲۲)
- دی ۱۳۹۹(۳۷)
آخرین مطلب
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 228 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 227 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 226 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 225 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 224 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 223 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 222 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 221 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۲۱شرح حکمت 220 نهج البلاغه
-
۰۳/۰۶/۱۹شرح حکمت 219 نهج البلاغه
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۴۰۲/۱۰/۱۵ . ۲۳جمادالثانی
💢حکمت ۴۰ و ۴۱💢
💠وَ قَالَ (علیه السلام): لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ ، وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ.
حضرت فرمود :
زبان عاقل پشت عقل اوست در حالیکه قلب احمق پشت زبان اوست
🔵ایشان برای انسان دو حالت را تصور می کنند :
۱. انسانی که زبان جلوتر از قلب اوست
۲. انسانی که زبان پشت سر قلب اوست
🔺قلب منظور قوه ای است که تفکر را در بردارد
زبان اگر پس قلب باشد، باید از فیلتر قلب عبور کند و حرف بزند.
ولی زبان اگر جلوتر از قلب باشد هیچ فیلتری سر راه او نیست و او بی حساب حرف میزند.
لذاانسان عاقل اول فکر میکند، مشاوره میگیرد، سبک سنگین میکند و بعد حرف سنجیده میزند ولی انسان احمق اول حرف میزند و بعدیادش می افتد که باید با دیگران می سنجید
✳️در حکمت های قبلی دو ویژگی برای احمق بیان شده:
۱). افراط در مدح یا مذمت
۲). خود عاقل پنداری مفرط
و در این حکمت نیز فرمود
۳).عمل انسان احمق اینطور است :پر گویی، بی مبنا حرف زدن، پشیمانی بعد از بیان.
حرف نسنجیده زدن از نشانه های انسان احمق است .
❇️ امیرالمومنین در یکی از توصیه های خود به قنبر فرمود:
لَا عُوقِبَ الْأَحْمَقُ بِمِثْلِ السُّکُوتِ عَنْه
هیچ چیز به اندازه ی سکوت نمی‌تواند انسان احمق را مجازات کند .
❇️بخش مهمی از خطبه ۱۷۶ در مورد زبان است:
إِیَّاکُمْ وَ تَهْزِیعَ الْأَخْلَاقِ وَ تَصْرِیفَهَا
مواظب باشید اخلاق را دگرگون نکنید.
وَ اجْعَلُوا اللِّسَانَ وَاحِداً
زبان و دل را هماهنگ کنید.
وَ لْیَخْزُنِ الرَّجُلُ لِسَانَهُ، فَإِنَّ هَذَا اللِّسَانَ جَمُوحٌ بِصَاحِبِهِ
انسان باید زبانش را حفظ کند، زیرا این زبان مانند حیوان سرکش، صاحب خود را به هلاکت مى اندازد.
وَ اللَّهِ مَا أَرَى عَبْداً یَتَّقِی تَقْوَى تَنْفَعُهُ حَتَّى یَخْزُنَ لِسَانَهُ
به خدا سوگند، پرهیزکارى را ندیده ام که تقوا براى او سودمند باشد مگر آن که زبان خویش را مراقبت کرده باشد.
وَ إِنَّ لِسَانَ الْمُؤْمِنِ مِنْ وَرَاءِ قَلْبِهِ وَ إِنَّ قَلْبَ الْمُنَافِقِ مِنْ وَرَاءِ لِسَانِهِ
همانا زبان مؤمن در پس قلب او، و قلب منافق از پس زبان اوست.
لِأَنَّ الْمُؤْمِنَ إِذَا أَرَادَ أَنْ یَتَکَلَّمَ بِکَلَامٍ تَدَبَّرَهُ فِی نَفْسِهِ
زیرا مؤمن هر گاه بخواهد سخنى گوید، نخست مى اندیشد،
فَإِنْ کَانَ خَیْراً أَبْدَاهُ وَ إِنْ کَانَ شَرّاً وَارَاهُ
اگر سودمند بود بیان می کند و چنانچه ناپسند، پنهانش مى کند
وَ إِنَّ الْمُنَافِقَ یَتَکَلَّمُ بِمَا أَتَى عَلَى لِسَانِهِ لَا یَدْرِی مَا ذَا لَهُ وَ مَا ذَا عَلَیْهِ
در حالى که منافق آنچه بر زبانش آمد مى گوید، و نمى داند چه به سود او، و چه حرفى بر ضرر اوست.
✳️ وَ لَقَدْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله) لَا یَسْتَقِیمُ إِیمَانُ عَبْدٍ حَتَّى یَسْتَقِیمَ قَلْبُهُ
وپیامبر اسلام صلی آله علیه و آله فرمود: «ایمان بنده اى استوار نگردد تا قلب درست شود
وَ لَا یَسْتَقِیمُ قَلْبُهُ حَتَّى یَسْتَقِیمَ لِسَانُهُ
و هیچ کس نمی‌تواند تا زبان را درست نکند ،قلب را درست کند.تا زبان اصلاح نشود قلب درست نمی شود
📘 قالَ الرَّضىُ وَهذا مِنَ الْمَعانِى الْعَجیبَةِ الشَّریفَةِ
سید رضی رضوان الله می گوید : این سخن از مطالب شگفت انگیز و پرارزش امیرالمومنین است،
💠وَالْمُرادُ بِهِ أنَّ الْعاقِلَ لا یَطْلُقُ لِسانَهُ، إلاّ بَعْدَ مُشاوَرَةِ الرَّوِیَّةِ وَمُؤامِرَةِ الْفِکْرَةِ
و منظور این است که عاقل زبانش را به کار نمى گیرد مگر بعد از مشورت با عقل خویش و فکر و دقت.
💠وَالاْحْمَقُ تَسْبِقُ حَذَفاتِ لِسانِهِ وَفَلَتاتِ کَلامِهِ مُراجَعَةَ فِکْرِهِ وَمُماخَضَةَ رَأیِهِ
ولى احمق زبان را آزاد میگذارد هر چه میخواهد بگوید.
💠 فَکانَ لِسانُ الْعاقِلِ تابِعٌ لِقَلْبِهِ، وَکأنَ قَلْبُ الاْحْمَقِ تابِعٌ لِلِسانِهِ
زبان انسان عاقل پیرو عقل اوست ولی زبان انسان احمق با عقل کاری ندارد.
💢ادامه حکمت ۴۱💢
💠[وَقَدْ رُوِىَ عَنْهُ علیه السلام هذا الْمَعْنى بِلَفظٍ آخَر، وَهُوَ قَوْلهِ:
سید رضی بیان میدارد که این کلام حضرت با لفظ دیگری هم بیان شده و معنای هردو یکی است
💠قَلْبُ الْأَحْمَقِ فِی فِیهِ
قلب احمق در دهان اوست.
💠وَ لِسَانُ الْعَاقِلِ فِی قَلْبِهِ
ولی زبان عاقل در قلب اوست.
💠و معناهما واحد
معنای این دو حکمت یکی است .
🔵کسی که قلبش در دهان او باشد فرصت تامل و فکر ندارد، و هر چه به قلبش خطور کرد بدون تامل میگوید . ولی انسان عاقل زبانش در قلب او جا دارد و از قلب او نشات میگیرد پس حرفش عاقلانه است.
✳️ در غرر الحکم فرمود :
یَسْتَدَلُّ عَلى عَقْلِ کُلِّ امْرِء بِما یَجْرى عَلى لِسانِهِ
عقل هر کسی را از زبانش بشناسید
اگر کسی اصلاحی صحبت کرد عاقل واگر کسی با صحبت خود دچار اختلاف و دعوا گردید احمق است
✳️غرر الحکم:
کَلامُ الرَّجُلِ میزانُ عَقْلِهِ
سخن انسان معیار عقل اوست . با زبان و سخت است که عقل یا بی عقلی شناخته می شود
✳️امام حسن عسکرى ع فرمود:
قَلْبُ الاْحْمَقِ فی فَمِهِ وَفَمِ الْحَکیمِ فی قَلْبِهِ
قلب و فکر احمق در دهان او، و دهان شخص حکیم در قلب اوست
📘 درحکمت۳۹۲ فرمود :
تَکَلَّمُوا تُعْرَفُوا فَإِنَّ الْمَرْءَ مَخْبُوءٌ تَحْتَ
لِسَانِهِ
سخن بگویید تا شناخته شوید; زیرا شخصیت انسان زیر زبان او پنهان شده است
تا مرد سخن نگفته باشد /
عیب و هنرش نهفته باشد/
✅آنجا که باید حرف بزنیم حرف زدن خوب است و آنجا که سکوت لازم است باید سکوت کنیم.