شرح حکمت 12 نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح حکمت 12 نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۲/۰۹/۱۳

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۱۴ آذر ۰۲ ، ۰۹:۴۵

شاقلانی

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
۱۴۰۲/۹/۱۳ . ۱۹ جمادی

💢 حکمت ۱۲ 💢

🔶وَ قَالَ (علیه السلام): أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ،
عاجزترین افراد کسی است که در اکتساب برادر و دوست ناتوان باشد‌

🔶وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ
و عاجز تر از آن کسی است که ضایع کند دوستانی را که به آنها دست پیدا کرده است.

💮 جمله" مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ" از آنجایی که حضرت در حکمت ۴ فرمود :
الْعَجْزُ آفَةٌ ؛ ناتوانی در انتخاب دوست آفتی است که به باغ وجود انسان میخورد و سرمایه انسان را از بین میبرد.

⛔️ علت توصیه موکد به انتخاب دوست: انسان باید از استعدادها و سرمایه های شخصی و اجتماعی سود ببرد و از آنها برای پیشرفت خویش استفاده کند.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
مَنْ وَجَدَ مَاءً وَتُرَاباً ثُمَّ افْتَقَرَ فَأَبْعَدَهُ اللَّه
اگر کسی در جامعه آب‌وخاک داشته باشد و فقیر بماند از رحمت خدا دور است؛ چون باید بتواند از آب‌وخاک، زندگی خودش را احیا کند.
دوستان خوب نیز یک استعداد و سرمایه هستند که می توان به سبب آنها راه ترقی و کمال را طی کرد. غرر الحکم :
أَفْضَلُ الْعُدَدِ أَخٌ وَفِیٌّ وَشَفِیقٌ زَکِی
بهترین ذخیره‌ها، برادر باوفا، مهربان و باهوش است.

📛دوستان خوب سرمایه دنیا و آخرتند امام صادق علیه السلام فرمود:
أَکْثِرُوا مِنَ الْأَصْدِقَاءِ فِی الدُّنْیَا
دوستان فراوانی در دنیا برگزینید؛
فَإِنَّهُمْ یَنْفَعُونَ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ
زیرا آن‌ها در دنیا و آخرت سودمندند.
أَمَّا الدُّنْیَا فَحَوَائِجُ یَقُومُونَ بِهَا
در دنیا به‌کارها می‌رسند
وَأَمَّا الْآخِرَةُ فَإِنَّ أَهْلَ جَهَنَّمَ قَالُوا:
و در آخرت دوزخیان می‌گویند:
《فَمَا لَنَا مِن شَافِعِینَ* وَلَا صَدِیقٍ حَمِیمٍ؛ شعرا - ۹۲》
افسوس که امروز شفاعت‌کنندگان و دوستانی صمیمی برای ما وجود ندارد.

🚫انسان برای از دست رفتن سرمایه های واقعی اش گریه میکند.
أَنَّ اَلنَّبِیَّ بَکَى لَمَّا قُتِلَ جعفر
رسول خدا با شنیدن خبر شهادت جعفر در جنگ موته، گریه کردند؛
و قال الْمَرْءُ کَثِیرٌ بِأَخِیه‏
سپس فرمودند: انسان به‌وسیله‌ی برادرش [نیرومند و] افزون است.
رسول خدا با از دست دادن یک یار و نیرو احساس کرد که رکنی را از دست ‌داده است.

⛔️دوست خوب زینت است امام صادق:
لِکُلِّ شَىْء حِلْیَةٌ وَحِلْیَةُ الرَّجُلِ أوِدّائُهُ هرچیزى زینتى دارد و زینت انسان دوستان اوست.

🚫ابن ابی الحدید از قول شخصی نقل میکند که میگفت:
اِذا بَلَغَنِی مَوْتُ أَخٍ کَانَ فَکَأَنَّمَا سَقَطَ عُضْوٌ مِنِّی
مرگ دوست مانند مرگ یک عضو است انسان را محتاج و نیازمند میکند.
وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ
علت اینکه از دست دادن دوست سخت تر است اینست : شخصی که دوست ندارد، سرمایه ندارد. ولی کسی که دوست دارد و دوست را از دست میدهد، سرمایه را از دست داده و ملالت و سرزنش بر این شخص بیشتر است.

❌دو علت از دست دادن دوست در نهج البلاغه:
حکمت ۴۸۰ (آخرین حکمت نهج):
إِذَا احْتَشَمَ الْمُؤْمِنُ أَخَاهُ فَقَدْ فَارَقَه‏
وقتی کسی برادرش را عصبانی کند و او را شرمنده کند از او جدا شده.
حکمت۲۳۹ :
مَنْ أَطَاعَ التَّوَانِیَ ضَیَّعَ الْحُقُوقَ،
آن کس که از سستى اطاعت کند حقوق افراد را ضایع مى سازد.
وَ مَنْ أَطَاعَ الْوَاشِیَ ضَیَّعَ الصَّدِیقَ
و کسى که از سخن چین پیروى کند دوستان خود را از دست خواهد داد.

🔻 نکته1:
هرکسی باانسان نشست وبرخواست و معاشرت کند و همراه باشد، دوست نیست. اخوت و برادری باید:
۱. اعتقادی باشد.
۲. انسان را پیش بیندازد.
قرآن کریم میفرماید:
《 إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْکُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ؛ حجرات - ۱۰》
در حقیقت مؤمنان با هم برادرند پس میان برادرانتان را سازش دهید و از خدا پروا بدارید.

📛 اخوه از سه حال خارج نیست:
الف. برادران طبیعی: مقصود آیه این نیست که همه مردم برادرند و از آدم و حوا زاده شده اند چون فرمود "مومنون اخوه " هستند، نه همه.

ب. برادران رضاعی: این هم نیست چون همه افراد از یک مادر شیر نخورده اند.

ج. برادران اعتباری: انها به اعتبار ایمان و اعتقاداتشان برادر هستند.
و در برابر هم، دو مسئولیت دارند:
الف. اصلاح بین یکدیگر.
ب. رعایت تقوا و دعوت به تقوا.

🔻نکته ۲ : خدا بهترین دوست است، او را به دست بیاوریم و از دست ندهیم در جوشن کبیر آمده :
یَا حَبِیبَ مَنْ لَا حَبِیبَ ... یَا رَفِیقَ مَنْ لَا رَفِیقَ لَه‏

💮 امیرالمومنین صلواه الله علیه فرمود:
اِختَرتُ مِنَ التَّوراةِ اثنَتَی عَشرَةَ آیَةً فَنَقَلتُها إلَى العَرَبِیَّةِ ،
از تورات ، دوازده آیه برگزیدم و آنها را به عربى ترجمه کردم.
وأنَا أنظُرُ إلَیها فی کُلِّ یَومٍ ثَلاثَ مَرّاتٍ
و هر روز ، سه بار به آنها مى نگرم .

الاُولى : یَابنَ آدَم ، لا تَخافَنَّ سُلطانا ما دامَ سُلطانی عَلَیکَ باقٍ ، وسُلطانی علَیکَ باقٍ أبَدا
اى آدمیزاد ! از هیچ سیطره اى تا هنگامى که سیطره من بر تو پایدار است ، مترس . (سیطره من نیز همیشه پایدار است )

ألثّانِیَةُ : یَابنَ آدَمَ ، لا تَأنَس بِأَحَدٍ ما وَجَدتَنی ، فَمَتىأرَدتَنی مَملُوَّةً ، وخَزائِنی مَملُوَّةً أبَدا
اى آدمیزاد ! چون مرا یافتى ، با هیچ کس اُنس مگیر . پس هرگاه مرا خواستى ، [مرا ]سرشار خواهى یافت و خزانه هاى من ، همواره سرشار است.

الثّالِثَةُ : یَابنَ آدَمَ ، لا تَأنَس بِأَحَدٍ ما وَجَدتَنی ، فَمَتى أرَدتَنی وَجَدتَنی بارّا قَریبا چون مرا یافتى ، با هیچ کس اُنس مگیر . پس هرگاه مرا خواستى ، مرا نزدیک و نیکى کننده خواهى یافت.

الرّابِعَةُ : یَابنَ آدَمَ ، إنّی اُحِبُّکَ فَأَنتَ أیضا أحبِبنی
من تو را دوست دارم. پس تو نیز مرا دوست بدار.
......

العاشِرَةُ : یَابنَ آدَم کُلٌّ یُریدُکَ لِأَجْلِهِ وَأَنَا أُرِیدُکَ لِأَجْلِکَ فَلا تَفِرَّ مِنّی
هر کس ، تو را براى خودش مى خواهد و من تو را براى خودت مى خواهم . پس از من مگریز.

غفرالله لی و لکم

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی