یار علی
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح خطبه ها
۱۴۰۱/۶/۲۴ - ۱۸ صفر
💢 خطبه ۱۲۴ 💢
برانگیختن اصحاب بجنگ
خطبه از سه بخش تشکیل شده:
– آداب جنگی ،
–منع از ترک میدان ،
– نفرین حضرت
🔷فقَدموا الدّارِع و اَخِرُوا الحاسِرِ
کسانی که در رخداد حادثه زره پوش[دارع] هستند در جلو لشکر بایستند. و کسانی که برهنه [حاسِر] وبدون زره هستند عقب بایستند.
🔷وعَضّوا علیَ الاَضراس ، فانهُ اَنبیٰ للسُیوفِ عنِ الهام
در مواجهه با دشمن دندانها را محکم بهم بفشارید. اینکار باعث دور کردن [اَنبیٰ] شمشیر از سر[هام] شما میشود. هنگام وارد شدن ضربه شمشیر، جمجمهٔ شما مستحکم میشود.
جنبهٔ فیزیکی آن : فشار دندان بهم از جهت جسمی یک تقویت است برای جمجمه ، و استخوان محکم میشود ضربه کمتر اثر می کند.
از جهت روانی : فشار دندان بهم یک حالت روانی بر انسان آرامش مسلط میشود.،گویا دشمن نمی‌تواند ضربه بزند.
چون در حالت ترس، لرز بدن و دندان دست پاچگی به انسان دست می دهد.
🔷واَلتَوُوا فی اطرافِ الرِّماحِ ، فاِنهُ اَموَرُ لِلاَسِنَّةِ
پیچ و خم پا داشته باشید [اَلتَوُوا] در ثابت بودن قدم‌ها مورد هدف تیر قرار می گیرد.
در مواجهه با تیر[رماح] و نیزه جای خود را تغییر دهید. اینکار سبب میشود در نشانه گرفتن نیزه ها [اَسِنَه] بسمت شما دچار اضطراب [اَموَر] شوند. و تیر بخطا بخورد.
🔷و غَضُّو الابصارَ ، فاِنهُ اَربَطُ لِلجَأشِ ، وا‍َسکَنُ للقلُوب
چشم پایین بیندازید ، تا انتهای لشکردشمن خیره نشوید که ترس وجود شما را بگیرد.و هیمنه دشمن بشما اثر نکند.
چون اینکار باعث قوت قلب[اَربطَ جَأش] انسان میگردد.به قلب آرامش میدهد.
🔷و اَمیتُوا الاَصواتَ ، فاِنهُ اَطرَدُ لِلفَشل
صدای خود را آهسته کنید.
در میدان نباید بلند صحبت کرد.مبادا اسرار فاش شود.
ثانیاً صدای انسان گواه حالت درونی اوست.
صدای لرزان ، خسته ، باعث بروز حالت درون لشکر است.
سکوت کردن باعث میشود [فاِنه] فشلی و ترس از شما دور شود. [اَطرد]
۳۱۳ نفر یاران پیامبر حاضر در جنگ بدر ؛ وقتی یکی از سران کفر شخصی را مأمور خبر گرفتن از احوالات یاران پیامبر شد ، در پاسخ گفت : این ۳۱۳ نفر را مانند افعی ساکت می بینم، تمام وجود حمله هستند ولی حرفی نمی زنند.سکوت دارند.
🔷و رایَتَکم فلا تَمیلوها ، ولا تَخَلّوها
مراقب پرچم [رایت] و علمدار باشید ، مبادا علَم متمایل و خم شود. و دور پرچم را خالی نکنید .
علَم و علمداری یکی از مهمترین ارکان جنگ بود، که همه لشکر حول پرچم جمع می‌شدند. و مهمترین افراد سپاه بعنوان علمدار انتخاب میشد.
وجود مقدس ابالفضل علمدار کربلا وقتی به شهادت رسید امام فرمود: لشکر از هم پاشید. با وجود اینکه او آخرین نفر بود بشهادت رسید کسی باقی نمانده بود.
علمدار بمنزله یک لشکر است. تا زمانیکه پرچم برپا باشد سپاه برقرار است علَم بزمین بیفتد سپاه از هم پاشیده می شوند چه افراد باشند و چه نداشته باشد. علم برپا باشد همه قوای سپاه گرچه مجروح هم باشند دوباره محور پرچم جمع شده و قوت می گیرند.، افتادن علم بر زمین آغاز شکست سپاه است.
مبادا دور پرچم خالی باشد.
✅ هر پرچمی که بنام اسلام ، باسم اربعین ، باسم جمهوری اسلامی برافراشته شد. این جملات در مورد آن صادق است.(فقط در امور جنگی نیست) سابقا پرچم در باب جنگ بود اما امروزه یک نماد است.
مراقب باشید پرچم خم نشود و از دور پرچم فاصله نگیرید.[فلا تُخلوها]
🔷ولا تَجعلوها الاّ باَیدِی شُجعانَکم
پرچم فقط بدست شجاعان قرار بگیرد.
✅.مسئول جمهوری و مسئول هر چیزی نباید ترسو باشد. علمدار نباید ترس جان ، فرزند ، مال و ابرو داشته باشد. علمدار باید از خود ، مال و فرزند گذشته باشد. او میتواند پرچم را بالا نگهدارد و گرنه در شدائد فرار می کند.
علمدار هم بر زمین افتاد پرچم خم نشود، تا نفر بعدی علم را برپا کند.
🔷والمانِعینَ الذِمارَ منکم
پرچم دست پهلوانی باشد که دشمن را پس میزند و از هر چیزی که دفاع کردنی ست[ذِمار] دفاع می کند.
نه اینکه از برخی مراقبت کند یا از هر آنچه که خود خوش داشت دفاع کند.
آنچه که باید، حفظ شدنی باشد حفظ شود چه نفع شخصی باشد و چه نباشد.
🔷فاِنَّ الصابرینَ علیٰ نُزولِ الحَقائقِ همُ الذینَ یَحُفُونَ بِرایاتِهِم
فقط شجاع و صابر میتواند با همهٔ وجود از پرچم دفاع کند. در هنگام نزول حادثه های سخت [حقائق]دور پرچم حلقه میزنند [یَحُفُون]
خود، صدمه دیده ولی حاضر نیست پرچم از دست او رها شود.
🔷ویَکتَنِفُونَها حِفافِیها و وراءَها و اَمامَها
پرچم دست یکنفر، و بقیه هم وظیفه دارند کسانیکه در دو جانب چپ و راست [حَفافیها] پرچم هستند .
ایستادگان جلوی پرچم [اَمامَها] کسانیکه پشت پرچم قرار دارند، وظیفه دارند با چنگ و دندان علم و علمدار را حفاظت کنند
🔷لا یَتاَخِرونَ عنها فَیُسلِموها
نباید از پرچم عقب بمانید که تسلیم دشمن میشوید.
🔷ولا یَتَقَدَّمونَ علیها فَیُفرِدوها
و نباید از پرچم جلو بزنید که تک و تنها آماج حملات دشمن قرار بگیرد.
✅ از ایة الله حق شناس سوال کردند امروزه اعلم کیست؟ پاسخ دادند: علَم بدست هر کسی هست او اعلم است.
علَم تشیع ، علَم ستیزه بااستکبار، بدست کیست!! او اعلم است!! او علمدار است !!
همه باید دور او را بگیرند و از علم و علمدار حفاظت کنند. مبادا پرچم متمایل شود.
🔷اَجزَاَ اَمرُؤٌ قِرنَهُ ، وأسیٰ اَخاهُ بنفسِهِ
هر کسی باید از پسِ هماورد خود برآید. و البته قدرت و توان بیشتری داشت با برادر خود مواسات کند. برای برادر ضعیف خود جان گذاشته دفاع کند.
(در خطبه قبل فرمود کسی که شجاع تر است، مجاهد ضعیف را یاری کند. این اصل دوم است)
اما اصل اول آنست هرکس رقیب خود را باید به زانو در آورد . کار خود را بدوش دیگری نگذارد.
🔷ولم یَکِلُّ قِرنَهُ الیٰ اَخیهِ فَیَجتَمِعَ قِرنُهُ و قِرنُ اَخیه
اگر هماورد [قِرنَه]خود را بدیگری حواله دهد. در اینصورت دو به یک میشود.(دو دشمن و یک مسلمان) که شکست می خورد.
🔷وایْمُ اللهِ لَئِن فَرَرتُم مِن سیفِ العاجلَةِ لا تَسلَموا مِن سیفِ الاخرةِ
قسم بخداوند اگر امروز از شمشیر دنیا [عاجله]فرار و عقب نشینی کردید، از عذاب آخرت چه خواهید کرد. از عذاب آخرت در امنیت نیستید.[لا تَسلَموا]
علت اینکه گاهی بر افراد ترس غالب میشودو لحظه آخر رقیب را رها کرده و فرار میکنند. دلیل را بیان می فرماید.
🔷و آنتم لَهامیمَ العرب ، والسَّنامُ الاَعظم
در عین اینکه از آخرت انذار میدهد، آنها را تشویق هم میکند.
شما بزرگ عرب هستید [هامیم]
شما شرافت و بلند مرتبه [سنام] افراد عرب هستید. شما چرا بترسید!!
ترس برای اراذل است، شما مومن ، با تجربه و کار آزموده آید.
این تشویق برای گول زدن و راهی جنگ کردن نیست. آنها نسبت به اصحاب معاویه قابل قیاس نیستند .
آنها با اصل و نسب ، با وقار ، به شوق بهشت آمده آند اما یاران معاویه به طمع و تطمیع معاویه آمدند.
🔷اِنَّ فی افِرارِ مَوجِدَةَ اللهِ ، والذُّلَ اللّازِمَ ، والعارَ الباقی
فرار از میدان جنگ خشم الهی[مَوجده] را در بر دارد.فرار از جنگ گناه کبیره است.
کسی که فرار کند در دنیا خوار شده و دشمن بر او مسلط و اورا دلیل میکند [ذُل]
فرار از جنگ ننگ و عار ابدی به همراه دارد .
عرب جاهلیت هم فرار از جنگ را ننگ [عار] می دانست.
🔷واِنَ الفارَّ لَغیرُ مزیدٕ فی عُمرِهِ
اینطور نیست؛ که فرار کننده[فارّ] از میدان جنگ، عمر او زیاد شود.
🔷ولا مَحجوزٕ بینَه و بینَ یومِه
نه تنها بر عمر او اضافه نمیکند بلکه ، هیچ حائلی بین او و روح ایجاد نمی کند.
با فرار تصور کند یکی از عوامل مرگ (جنگ) را از گردن خود برداشته است.
« قل لو کنتُم فی بیُوتِکم لَبَرَزَ الذینَ کُتِبَ علیِهمُ القتال الیٰ مَضاجِعِهِم آل عمران - ۱۵۴ »
اگر جنگ نروند و در خانه پنهان شوند مرگ او تقدیر شده باشد در بستر آرمیدن جان او را میگیرد و از خانه راهی قبر می کند.
شهادت که از دست رفت ، میشود مرگ معصیت ، چون جهاد را ترک کرده است.
🔷الرّایِحُ الیَ اللهِ کالظَّمانِ یَرِدُ الماءِ
طرف دیگر فراریان ، عده ای که عاشق و دنبال شهادت هستند.
کسی که بسمت الله بسرعت حرکت میکند [رائح] مانند تشنه ای[ظمان] که به سمت آب وارد شده است. برای حفظ پرچم و هدف حاضر به جانفشانی هستند.
🔷الجنَةُ تحتَ اطرافِ العَوالی
بهشت زیر سایه نیزه هاست [عَوالی] همانطور که بهشت زیر پای مادران است.
بهشت در راحتی و بیعاری طلب نشود در سایه نیزه است. انسانهای مجاهد بهشتی با زحمت علَم را حفظ می کنند.
رسول مکرم صلی الله علیه وآله وسلم :
« الجنةُ تحتَ ظِلالِ السُّیوف »
بهشت زیر سایه شمشیرهاست.
🔷الیومَ تُبلَی الاَخبار (الاَخیار)
امروز ، روز امتحان و خبر گرفتن است. سره از ناسره ، مرد از نامرد مشخص باشد.
(اخیار) امروز آفراد شایسته آشکار میشود.
اگر جنگ نبود هیچگاه باکری ، باقری ،همت مطرح نمی شدند ، استعداد شکوفا نمیشد.
جنگ زحمت و درد است در دل سختی استعداد شکوفا می گردد.عیار انسانهای برگزیده مشخص میشود.
🔷واللهِ لَاَنَا اَشوَقُ الیٰ لِقایِهِم متهم الیٰ دیارِهِم
بخدا قسم اشتیاق من به مبارزه بیشتر است تا اشتیاق آنها که به شهر و کاشانه خود برگردند.
اصحاب معاویه مطیع او هستند ، انسان دلبسته به دیار و خانه است.ولی در عین حالی که هدف والایی ندارند به همان میزان هم ترس دارند.مدام در خیال و شوق رهایی از جنگ و برگشت به شهر دیار خود هستند.
( آسایش و آرامش خانه را می خواهند.)
من مشتاقترم که آنها را ملاقات کنم و از دم تیغ شمشیر گردن بزنم.
آنها به طمع دنیا آمدند و من برای ملاقات با خدا و رسیدن به اهدافم آمدم.
✅نکته : خانه نماد انس و علاقه است.باید به اهداف بیش از امور ظاهری انس و اشتیاق داشته باشید.
هرچه خوی درندگی استکبار بیشتر باشد شوق به هدف باید بالاتر از خوی درندگی باشد تا نصرت نصیب شود در غیر اینصورت قوت و قدرتی بالاتر از دشمن نخواهد بود.
بخش سوم : نفرین حضرت
🔷اللهم فاِن رَدّوا الحقَ فَاقضُض جَماعتُهُم و شَتِت کلِمَتُهِم
خدایا اگر اهل شام حق را نپذیرفتند ، در جمعیت و اجتماع آنها تفرقه بینداز.
و اتحاد آنان را پراکنده کن [شَتِّت]
حضرت بطور عام نفرین نمیکند.بلکه مشروط می کند. و اوج رحمت او را میرساند.اگر از پذیرش حق سر باز زدند.، به تفرقه دچار شوند.
🔷واَبسِلهُم بخطایاهم
آنها را بسبب خطاهایشان بورطهٔ نابودی و هلاکت بکشان.
🔷آنهم لن یَزُولو عن مَواقِفِهِم دونَ طَعنِ دَراکٕ
اصحاب معاویه هرگز از جایگاه و سنگر خود [مواقف] دور نشوند مگر اینکه پی در پی نیزه ها را به آنها بزنید.
برای طمع دنیا بسادگی تسلیم نمی شوند. در عین حال که هدف سبکی دارند و حال فرار از جنگ ، اما معاویه آنها را تطمیع کرده ، با وجود سختی نیزه، به طمع می ایستند. پس شما پیوسته با تیر آنها را از جا بکنید.
🔷یَخرُجُ دونَ النسیم
چند معنا گفته شده:
– مکرر تیر باران باشد که نسیم ایجاد شود. یک تیر و دو تیر کفایت نمی کند.
– نسم یعنی روح ، آنقدر تیر بزنید تا روح از بدن خارج شود.
– طوری تیر باران کنید ، گویا نسیم هوا از درون بدن آنها می گذرد.
دشمنی که حق را شنید و نپذیرفت جای مصالحه ، مسامحه نیست با شدت برخورد کنید
🔷وضربٕ یَفلِقُ الهام ، ویُطیحُ العِظام
ضربه هایی بزنید که سر[هام] را بشکافد .
و استخوانها را خرد کند[یُطیح]
🔷و یُندِرُ السّواعِدِ والاَقدام
دست و پا باشد که قطع شده بر زمین می افتد. در برخورد با دشمنی که رحم نمی کند شما هم رحم نکنید.
(منظور مُثله کردن نیست.که در دستورات دینی مثله، قطع اعضا حرام است) در میدان جنگ دست و پا باید قطع گردد.
🔷و حتی یُرمَوا بِالمَناسِرِ تَتبَعُهَا المَناسِر
تیر پرتاب کنید شما طلیعه دار و جلو دار لشکر [مَناسِر] بلافاصله عقب کشیده گروه دوم جایگزین آنها بشوند[تتبعُها]
هر گروه که تیر رهاکرده جای خود را به دیگری بدهد تا آماده سازی و تیر در چله و در انتظار ، اما به چند تیر بسنده نکنید
🔷و یُرجَموا بالکَتائِب تَقفُوها الحَلائِب
پیاده نظام بعد از سواره با دشمن بجنگد .
گروه اول که حمله کرد تنها نماندتا خستگی عارض شود. گروه دوم امداد کند.
به هر طرف لشکر دشمن(پنج قسمت لشکر) در سه چهار صف حمله کنید. همه با هم در وسط معرکه باشند نیروی دفاعی و جایگزین نباشد خستگی عارض میشود.
🔷وحتیٰ یَجَرَّ ببِلادِهِم
دشمن را در میدان شکست دادید بسنده نکنید.(اشتباه راهبردی)
تعقیب کنید دشمن را تا، به بلاد آنها برسید.
دشمن را تا دور ترین نقطه و تا دیار تعقیب و جنگ را تا شهر آنها بکشانید.
در امور نظامی امروزی اگر فقط از مرزها دفاع شود باز هم شکست است . گرچه مرز از تصاحب حفظ شود. باید بتوان بسمت استراتژیک دشمن هم دست یافت . دشمن را در شهر خود زمینگیر کرد.
در مرز حمله کرد در وسط شهر خود، باید پاسخ بگیرد.
🔷 الخَمیسُ یَتلُوهُ الخَمیس
هر لشکری پنج قسمت دارد.
مقدمه: جلوی لشکر
قلب : وسط لشکر ، جای علمدار
ساقه : عقبه لشکر
میمنه و میسره : راست و چپ لشکر.
با دو سپاه کامل آنها را تعقیب کنید .بعنوان تامین کننده سپاه اول با هیمنه سپاه دوم بدنبال آنان تعقیب کنید حتی در شهر هم جنگ شد شما پیروز میدان باشید.
🔷وحتیٰ تَدعَقَ الخُیُولُ فی نَواحِرِ اَرضِهِم
آنقدر دشمن را تعقیب کنید تا دور دست ترین و اخرین نقاط [نواحِر] زیر سم اسبهای [خیول]شما کوبیده شود.[تَدعَق]
تا دورترین نقاط شهر دشمن طعم جنگ را بچشد.شهر آنها ویران شود همانطور که شهر شما ویران شد. برای آنها هم قحطی باشد همانطور که برای شما قحطی بوجود آوردند.
✅ سیاست امروز جمهوری اسلامی خطبه ۱۲۴ نهج البلاغه است.
🔷 وبِاَنانِ مَسارِبِهِم و مَسارِحِهِم
تعقیب تا اطراف[اَنان] شهر به چراگاههای نزدیک [مَسارِب] و چراگاه دور دست[مَسارِح] آبادی که معمولا در کوهها هست رحم نکنید.
آذوقه ی حیوانات آنها را هم ضربه بزنید.
امام سجاد صلوات الله علیه در صحیفه فرمود:
خدایا رزق و معیشت دشمن را بهم بریز.
اینطور نباشد که ما سختی تحریم بچشیم و دیگران راحت زندگی کنند.
او هم باید سختی سرمای زمستان با تحریم را بچشد.تا بفهمد تحریم یعنی چه !!!!
این نوع عمل کردن مطابق با سیاست علوی ست.
خدایا توفیق عمل به وظیفه برما عنایت فرما
الحمدلله رب العالمین