یار علی
بسم الله الرحمن الرحیم
💢 خطبه ۱۱۸ 💢
تمجید از صحابی
طبق نقل معتبر، این خطبه بعد از جریان جنگ جمل ایراد فرمودند.
با اینکه تمام دشمنان صف آرایی کرده بودند برای برهم زدن حکومت امیرالمومنین، چون مردم پا در رکاب بوده و خدمت کردند ، پیروزی کامل و قاطع با لشکر حضرت بود.بعد از جنگ این خطبه را خواندند و نقش اهمیت آن از اینجهت است.
گاهی در میان کلام ، حضرت نسبت به مردم کوفه و یاران گلایه هایی دارند که چرا یاری نمیکنید، این گلایه و دلخوری حضرت مربوط به یک دوران‌های خاصی هست، که مردم کم کاری و حمایت نکردند.
اما در جریان جمل مردم وظیفه را خوب شناخته و خوب به آن عمل کردند.
هم تشخیص درست بود و هم عمل ، لذا از آنها تجلیل میکند و آنان را بزرگ میدارد.
ملاک حال فعلی افراد است.
بعد از صفین و کارشکنی مردم ،اگر تحمیل حکمیت باشد مجبور است، مانند خطبه قبل، خطبه ۱۱۷ آنان را توبیخ کند.
به هنگام هوشیاری مردم که پیروز میدان میشدند آنان را اینگونه تشویق می‌کرد.
حال کنونی افراد است که کلام حضرت را نسبت به آن می سنجیم . گاهی تکریم و گاهی توبیخ ، که بسیار هم سازگارند و منافاتی با هم ندارد.
🔷انتُم اَنصارُ علیَ الحقِ
ای مردم : شما یاوران حق هستید. به حق نصرت دادید.
مردم باید حق محور و حق مدار باشند ، نه یاران حزبی ، قبیله ای و عرب باشند. بر مدارحق و امام باید ناصری کنند.
✳️همه مخالفان حضرت با گرایشهای مختلف دست بدست هم داده اجماع کردند تا حکومت را به زمین بزنند، در جایی که دشمن اجماع کرد وظیفهٔ مومنین هم اجتماع است.
« والذینَ کفروا بعضُهم اولیاءُ بعض اِلا تَفعَلوهُ تَکن فتنةٌفی الاَرضِ و فسادٌ کبیر انفال - ۷۳ »
دشمنان بر علیه مسلمین اجماع میکنند اگر دینداران حول محور ولی اتحاد واجتماع نکنند فتنه ای حاصل میشود که فساد کبیر است.
برعکس آن هم صادق است.
اجتماع مومنین سبب آبادانی ، امنیت و آرامش بطور کبیر جامعه را فرا میگیرد.
مردم کوفه هم خوب اجماع کرده غائلهٔ جمل را خواباند. پس شما ( انتم انصار الحق) هستید.
🔷والاِخوانُ فیِ الدّیِن
شما برادران دینی علی هستید.
برادران خوبی که صحنه را خوب شناسایی ، وظیفه را خوب تشخیص داده وبا انحراف آن مقابله کردید.
جان ، مال ، ابرو ، را در طبق اخلاص گذاشته و از دین حمایت کنید.
🔷والجُنَنُ یومَ البَأسِ
در روزهای سخت ، روزی که آتش جنگ شعله ور بود شما سپر شدید و از شخصیت و امامت علی دفاع کردید.
🔷والبِطانَةُ دونَ الناس
شما یاران خاص ، محرم اسرار [بِطانه] هستید.
🔷بکم اَضرِبُ المُدبِرَ
به مدد شما هست که میتوانم پشت کنندگان به دین [مُدبر] را در جای خود بنشانم.
امام جامعه اگر تنها بماند شکست او حتمی ست.و در جمل چون مردم همراه شدند، به پیروزی رسیدند. در صفین همراهی نکرده امام را تنها گذاشتند شکست خوردند وگرنه امام همان است و با همان شجاعت و درایت.
بیست و پنج سال خانه نشینی ، چون مردم نبودند. در تشکیل حکومت ،چون مردم اقبال نشان دادند. به ثمر نشست.
🔷واَرجوا طاعَةَ المُقبِل
به سبب همراهی شماست که افراد و دوستان سست تربیت میشوند.
اگر کسی به امام اقبال داشت ،ولی محرک لازم دارد. دلهای مشتاق زیاد است اما این دل مشتاق را باید شعله ور کنند. آنان را بوسط معرکه بکشانند.، جانفشانی را به آنان آموزش بدهند. و این کار یاران امیرالمومنین است.
✅ در راه حق و حقیقت بایدمروج و معلم باشیم ، دست چند نفر گرفته با خود همراه کنیم.
🔷فاَعییُنونی بمُناصَحَةِ خَلیَّةٕ منَ الغِشِّ
مجاهدان جمل که خوش درخشیدید بمن کمک کنید ، در نصیحت مرا یاری کنید.
نصیحت کردن به حضرت ؛ دلسوزی مشفقانه و یاری کردن اوست.
نصیحتی که خالی [خلیةٌ] از غِش باشد.
حزب گرایی ، قوم گرایی ، از غرض ورزی خالی باشد.
در کم کاری افراد حکومتی یا باید خرابی و کوتاهی را اصلاح کرد یا اطلاع دهید که کار بر زمین نماند.« النصیحةُ للاَئمةِ المسلمین »
مردم باید نسبت به حاکمان خیر خواهی داشته باشند. در خطبه ۳۴ فرمود:
مردم به حاکمان حقی، و حاکمان هم بر مردم حقی دارند.
مردم بر بیعت خود بمانند و در حضور و غیاب ، خیرخواه من باشند .
بیان ایراد خیر خواهانه خود جهاد تبیین است.
🔷سَلیمَةٕ منَ الرَّیبِ
نصیحت و خیرخواهی که از شک و شبهه سالم باشد.
بعد از شنیدن ها نباشد ، با بررسی دقیق و دیدن باشد با شاید و پشت پرده ، گفتن های مردم خیر خواهی نیست. آنچه که مسلم است باید بیان بشود.
🔷فواللّهِ اِنی لَاَولَی الناسِ بالناسِ
رسول مکرم این جمله را در غدیر خم فرمود:
آیا من بر شما از خود شما سزاوارتر نیستم؟
همه تایید کردند که اولیٰ برما هستید ،خیر ما را بیشتر می دانید.
فرمود: « من کنتُ مولاه فهذا علیٌ مولاه» بعد از من اولیٰ ترین بشما امیرالمومنین است.
این جمله ی پیامبر از زبان امیرالمومنین جاری میشود: بخدا قسم من ازمردم ، بر خودشان اولویت بیشتری دارم.
راه گرفتاری ، راه نجات و تشخیص را از خودشان بیشتر میدانم. مردم باید بیش از آنچه خود می فهمند بر سخن من اعتماد کرده بپذیرند..
در هر ارتباط و معامله ،هر کسی منافع شخصی و سود خود را طالب است.
پیامبر و امیرالمومنین صلوات الله علیهما پدران این امت ، و بمنزله روح امت هستند. جسمی که روح آن امیرالمومنین است ، جامعه وپیکری که روح آن ولایت و نبوت باشد.
اگر روح فرمان داد جسم باید تبعیت کند.
او اولیٰ به خود و دیگران است.
بیش از سخن و درایت خود باید از درایت امیرالمومنین تبعیت داشته باشیم.
اولی الناس : هریک از ما موظفیم به عقل رجوع کنیم. انسان عاقل و « میامین الرأی » اندیشه درست و سالم بسیار عالیست. اما بالاتر از آن وحی است. علی متصل بوحی است
اگر علی بمیان آمد باید عقل به کنار رود.
گرچه عقل در شرایط ظاهری به امری حکم کند ولازم باشد. روح انسان در جامعه ولایی ، ولایت است و آن متصل بوحی و خداست و کلام آن بر کلام عقل اولویت دارد.
این یک قاعده و برهان است.، عقل هم آنرا می پسندد.. چون عقل ظاهر را میبیند. اما وحی باطن و تا قیامت را می بیند.لذا حرف او نافذتر است.
اللهم اکرِمنا بنور الفهم
الحمدلله رب العالمین