معرفتی
بسم الله الرّحمن الرّحیم
💢 خطبه ۸۲ 💢
شناخت دنیا .
در شأن این خطبه این گونه آمده که حضرت در بالای منبر صحبت می کردند. جوانی عرض کرد: دنیا را برای ما توصیف کنید. حضرت فی البداهه دنیا را توصیف نمودند.
🔶مَا أَصِفُ مِن دَارٍ أَوَّلُهَا عَنَاءٌ
چگونه خانه ی دنیا را توصیف کنم که ابتدای آن سختی و مشقّت است[ عناء]
از لحظه ای که انسان پا به دنیا می گذارد، سختی و تلاش شروع می شود و از تولد تا مرگ، رنج و سختی است. در قرآن کریم آمده است: «لَقَد خَلَقنَا الأِنسَانَ فِی کَبَد »
به درستی که ما انسان را در رنج و سختی آفریدیم.
🔶وَ آخِرُهَا فَنَاءٌ
و پایان دنیا هم مرگ و نابودی است.
چون دنیا جای ماندن نیست. اول رنج و آخر فناءست. طبع انسان جایی را می پسندد که اولاً لذت و خوشی داشته باشد و ثانیاً تمام نشود. در حالی که دنیا ضد این است. دین به ما می گوید: طبع و غریزه خوشی دائمی می خواهد و دنیا جای آن نیست. پس به معاد و قیامت بپردازید.
🔶فِی حَلَالِهَا حِسَابٌ وَ فِی حَرَامِهَا عِقَابٌ
در حلال دنیا حساب و در حرام آن، عقاب است.
اگر در دنیا کار حلال و ثواب انجام گیرد، باید حساب و کتاب پس داد. در قیامت با حساسیت از مثقال ذره ی خردل نمی گذرند. از چه راهی به دست آمده و در چه راهی خرج شده؟
در حرام آن هم عقوبت است. تازه ما چیزی از بهشت و جهنم نمی دانیم و آنچه شنیده ایم مختص ورودی بهشت و جهنم است.
البته روایتی هست که به انسان آرامش می دهد:
✅سه صفت هست که اگر در کسی باشد، خدا او را بدون حساب و کتاب به بهشت می برد:
1- کسی تو را از چیزی محروم کرد، تو قبل از این که ابراز کند و کمک بخواهد به او کمک کنی.
2- کسی با تو قطع ارتباط کرد، با او صله ی رحم کن
3- کسی به تو ظلم کرد، عفو کن و از او بگذر.
این صفات انسان را الهی می کند و به بهشت می برد.
✅در مقابل سه صفت هست که اگر انسان داشته باشد، خدای متعال او را بدون حساب و کتاب به جهنم می برد:
1- حاکم ظالم (مسئول، مدیر کل، فرماندار و .... که به مردم ظلم می کند. زیرا مردم عیال خدای متعال هستند.)
2-کاسب دروغگو. کاسبی که برای سود بیشتر به دروغ متوسل می شود و حرف باطل می زند.
3- پیری که العیاذ بالله عمل منافی عفت انجام می دهد و بر شهوت خود غالب نیست.
حضرت در این خطبه، دنیا را به نمایش می گذارد.
🔶مَنِ استَغنَی فِیهَا فُتِنَ
کسی که ثروتمند گردد، به فتنه می افتد
اگر کسی در این دنیا به استغنا و بی نیازی رسید، به فتنه (امتحان) گرفتار و دچار می شود.
🔶وَ مَنِ افتَقَرَ فِیهَا حَزِنَ
و آن کس که نیازمند باشد، اندوهناک است.
اگر کسی در دنیا فقیر و نیازمند شد، محزون و افسرده می شود. ثروتمندی و فقر در این دنیا دردسر است. صحت و سلامت و عافیت برای این دنیا نیست و جای ان در بهشت است.
🔶وَ مَن سَاعَاهَا فَاتَتهُ وَ مَن قَعَدَ عَنهَا وَاتَتهُ
تلاش کننده ی دنیا به آن نرسد و به رها کننده ی دنیا روی آورد.
دنیایی ست که هر کس در آن سعی و تلاش دنیایی کرد، دنیا از دست او دور میشود. هر چه بیشتر به سمت دنیا حرکت کند ، دنیا از دسترس خرج و خود را به انسان طمعکار نمی دهد.
و اگر کسی دنیا را رها کند، دنیا خود به سمت او می آید. البته کار کردن جزء مسلّم دین ماست، به شرطی که انسان در قید دنیا نباشد.
🔶وَ مَن أَبصَرَ بِهَا بَصَّرَتهُ وَ مَن أَبصَرَ أِلَیهَا أَعمَتهُ.
کسی که با دنیا، به دنیا بنگرد، او را آگاهی بخشد و آن کس که چشم به دنیا دوزد، کور دلش می کند.
✅ مثل این است که انسان اگر به خورشید نگاه کند، کور دائمی یا موقتی می شود. ولی اگر با نور خورشید اشیا را ببیند،بوضوح دیده می شود.
ذات دنیا اینگون است. اگر انسان به دنیا خیره شود، کور می شود؛ چون دلبسته و زمینگیر می گردد و حقیقت عالم را نمی بیند. اما اگر کسی با دنیا نگاه کند و دنیا را برای رشد و کمال ببیند، از ملکوت سر در می آورد.
✅ امام سجاد (ع) می فرمایند: هر انسان باید چهار چشم داشته باشد. دو چشم بدن که باید برای دین و دنیا به کار بندد. برای آخرت هم دو چشم می خواهد. اگر خدای متعال خیر بنده ای را بخواهد، دو چشم آخرتی او را باز می کند. این انسان چشم برزخی پیدا می کند. چیزهایی می بیند که بقیه ی انسان ها نمی بینند.
اللهم الرزقنا فی بصرنا نور الضیاء
الحمدلله رب العالمین