بسم الله الرحمن الرحیم
شرح خطبه ها
۱۴۰۱/۳/۱۰ - ۳۰شوال
💢خطبه ۶۱ 💢
✳️موضوع خطبه مرتبط به سه خطبه قبل در مورد خوارج، و این خطبه حضرت، تکلیف خوارج بعد از خود را بیان می دارد.
🔹لَا تُقَاتِلُوا الْخَوَارِجَ بَعْدِی،
بعد از من با خوارج وارد جنگ مسلحانه نشوید
🔺شبهه
چرا حضرت خود وارد جنگ شدند ولی بعد از خود مسلمانان را از جنگ با خوارج بر حذر داشتند⁉️
شارحین دلایل مختلف اقامه کرده اند .امثال آیتالله مکارم شیرازی می فرمایند دلیل حضرت آن است که با توجه به از بین رفتن قدرت خوارج ، همه نیروی سپاه اسلام برای مقابله با معاویه متمرکز شود .
هیمنهٔ خوارج ،حکومت و انسجام و قدرت آنها شکسته شده .
از طرفی خوارج را نباید به عنوان انسان های گمراه لجوج دید آنها مسلمانان کم خردی هستند که طالب حق هستند ولی به خاطر سفاهت شان گاهی در تشخیص حق اشتباه می کنند .لذا حضرت می فرمایند مدارا کنید البته تا هنگامی که خوارج نظم جامعه اسلامی را از بین نبرده و دست به سلاح نشوند.
مانند جریان داعش که شهید سلیمانی اعلام پایان حکومت رسمی داعش را اعلام کردند.
اما داعش از بین نرفته ، سالیانی هم خواهد بود، اما برای جامعه اسلامی چنان خطر ندارد.وون حکومت آنها پاشیده شد.
اما فکر خوارجی همیشه خواهد بود.
🔺نکته:
« لا تقاتلوا» به معنای این است که با خوارج به دلیل خوارج بودنشان جنگ نشود . و اگر کسی نظم جامعه اسلامی را به هم زند خواه خوارج باشد یا شیعه یا.... با او باید مبارزه شود.
🔹فَلَیْسَ مَنْ طَلَبَ الْحَقَّ فَأَخْطَأَهُ کَمَنْ طَلَبَ الْبَاطِلَ فَأَدْرَکَهُ..
فرق است بین کسی که ،طالب حق بود ولی در تشخیص حق خطا کرده [ اخطأه] مانند خوارج.
با کسی که بعمد دنبال باطل می رود [ فادرکه]و حق طلب نیستند که اشتباه رفته باشند مانند معاویه.
معاویه هم جایگاه خود و هم جایگاه حضرت را می شناسد. و هم به صراحت قصد براندازی اسلام را دارد.
حساب معاویه با حساب خوارج جداست.
ساده لوحی خوارج بر اثر شدت ایمان خشک ، که یک گناه را مساوی با خروج دین میداند.
شاید در نتیجه با هم فرقی نداشته باشند ، همان ضربه ای که خوارج میزند معاویه هم همان ضربه را میزند. ولی انگیزهٔ آن دو متفاوت است.
خوارج را با حرف و راهنمایی میتوان برگرداند اما معاویه با راهنمایی برگشت ندارد.
.
✳️ ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه جلد ۵ص ۱۲۹ نقلی را از مغیرة بن شعبه ذکر می کند که :
«دیدم در اذان وقتی نام رسول الله ذکر شد معاویه گفت من از پا نمی نشینم مگر اینکه این نام را دفن کنم »
« لا واللّهِ الّا دَفناً دفنا »
✳️ ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه جلد ۵ص ۱۲۹
ذیل خطبه ۶۱می گوید : حتی بسیاری از اصحاب ما (بزرگان اهل تسنن) دین معاویه را طعن زده ، و راضی نشدند بگویند معاویه فاسق بوده (یعنی مسلمانی که گناه کرده )
بلکه گفتند معاویه ملحد مشرک بوده خدا و نبوت را قبول نداشته است.