شرح خطبه 42 نهج البلاغه :: روزگارم #با

شرح خطبه 42 نهج البلاغه

پخش و دانلود صوت

۰۱/۰۲/۳۱

محمد کاظمی نیا

نظرات (۱)

۰۱ خرداد ۰۱ ، ۱۰:۱۱

محی الذین

بسم الله الرحمن الرحیم
شرح خطبه ها
۱۴۰۱/۲/۳۱ - ۲۱ شوال

💢 خطبه ٤٢ 💢
مخالفت با هوای نفس

حضرت این خطبه را بعد جنگ جمل ایراد کردند .جنگ جمل با پیروزی حضرت همراه بود.
معمولا پیروزی در هر جا باشد ، حس غرور وپیروزی دارد که هرکس را می تواند تحت تاثیر قرار دهد.
لشکریان حضرت بعد از جنگ جمل مست پیروزی و جهاد اصغر شدند حضرت برای نشان دادن جایگاه به آنها وبرای اصلاح این خطبه را ایراد کردند.

🔷ایها الناس ان اَخوَفَ ما اَخافُ علیکم اثنان :اتِباعُ الهَویٰ وطولُ الاَمَل
در خطبه ٢٨ هم تکرار شده .
ای مردم آن چیزی که خوفناکترین مطلب أست ومن از آن بر شما میترسم، میدانی که از جنگ جمل وجهاد اصغر سخت تر أست و از آن برای شما بیمناکم،
١- تبعیت کردن از هوی وهوس .
٢- طول الامل ، امل یعنی آرزو من از آرزوهای طولانی شما بیم دارم ومی ترسم از اینکه بتوانید آرزوها را معقول و تعدیل کنید.

حضرت فقط کلی گویی نمی کنند بلکه بطور خاص وجزئی آفت این دو مشکل را هم بیان می کنند .

🔷فاما اتباعُ الهوی فَیَصُد عنِ الحقِ واَما طولُ الاَمَل فینسی الاخرة
تبعیت از هوی مشکلی که ایجاد میکند نفس پرستی و شهوت پرستی است.
چه بلایی سر انسان می آورد؟
هوی پرستی انسان را از رسیدن به حق باز می دارد.

در عالم حق وباطل وجود دارد هر کدام هم اهل خاص خود را دارد اگر کسی اتباع از هوی وهوس کرد آفت آن جدایی از حق أست.
حق چه به معنای خدا باشد چه به معنای حقایق باشد . حقایق را حقایق میگویند چون بازگشت آن به سوی خداست.

اگر کسی دنبال آمال وآرزوهای طولانی باشد آرزوهای طول ودراز آخرت را از یاد انسان می بود در همه ی روایات ذکر شده ، قیامت وآخرت را فراموش نکنید اگر آخرت نباشد اخلاق وعرفان مطرح نیست باید آن طرف باشد که اخلاق باشد واحکام دین رعایت شود.کسی اگر بدنبال آرزوهای طول ودراز باشد آخرت وقیامت را فراموش میکند .

«فینسی الاخرة» شارحان دو جور معنا کردند.
١- بعضی گفته اند قیامت از یاد می رود.
٢- بعضی گفته اند خودش را به فراموشی می زند یعنی قیامت یادش نمی رود حقیقت قیامت هست ولی برای اینکه تبعات معاد را به دوش نکشد خود را به فراموشی می زند.

امل بمعنای آرزو، یعنی تا گندم نکاری، شخم نزنی، آبیاری وحفاظت وسم پاشی ودرو نکنی ، انتظار پول بزرگ داشته باشی.
آرزو یعنی چیزی که پشتوانه عمل نداشته باشد «درخانه نشستن و انتظار پول داشتن»
ولی رجا وامید جایی است که زحمت کشیده ، بذر پاشیده ،کود ،شخم زنی، همه ی مقدمات را آماده کرده امید به رزاقیت وبرکت خدا داشته باشد ،
«انجام به وظیفه و امید به برکت وکمک خدا»
فرق امید ورجا فرق عمل کردن ونکردن أست بدون مقدمات دنبال رسیدن به مقصود بودن ، این اصل آرزوست .

طول امل از آنهم بدتر أست ، بدون کار و تلاش آرزوی میلیارد پول دارد ،هر طور بخواهد زندگی کند.
آرزوی طولانی آنست که انسان برای چند صد سال خود برنامه ریزی کند. اگر آرزوها چند هزار ساله شود، امید به بقا پیدا میکند و حرص بیشتر می شود، باعث فراموشی آخرت وقیامت می شود کسی که آنقدر مشغول أست که برای مدت طولانی چیزی می خواهد خود را به نادانی میزند .

هوا پرستی انسان را از حق دور میکند آرزوی طول ودراز انسان را از معاد دور میکند پس انسان راحت ظلم میکند چون حساب وکتابی در کار نیست وهر کار بخواهد می کند .

🔷اَلا واِنَّ الدنیا قد وُلَّت حَذاّءِ
ای مردم دنیا به شما پشت کرده أست
عمر شما بسرعت کم می شود[ حذاء]
در بعضی نسخ بجای حذاء ، جذاء بمعنای خیر نداشتن امده.
دنیا با شما مدارا نمی کند زود شما را فراموش میکند.

🔷فلم یَبقَ منها الا صَبابَة کصَبابةِ الاَناءِ اصطبها صابها
از این دنیا و روزگار فقط ته مانده ای مانده أست .[ صبابه]
عمر شما رفته وآنچه مانده مانند ته مانده در ظرفی أست که صاحب ظرف این لیوان را برگردانده هر چه باقی مانده از عمر ، ته مانده أست .
جوان هم باشد فرقی نمی کند همه در حال نفسهای آخر هستیم چه شصت سال باشد ، چه بیست سال، همه ته مانده أست .

می فرماید از پیروزی نباید سر مست بود ، از جهاد وکار خیر سر مست نشوید .
پیروی از نفس و آرزوهای طولانی دو آفت سر را شما هست برای مقابله با ان دو، وسرعت زود گذر عمر دقت کنید.
فکر کنید با این سرعت به سمت معاد و حساب وکتاب معاد می روید

🔷اَلا واِنَّ الاخرةَ قد اَقبَلَت
بدانید آخرت رو به سوی شما آورده همانگونه که دنیا از شما فاصله می گیرد قیامت به شما نزدیک می شود .

🔷ولکُلِ منهُما بَنُون
مردم بدانید دنیا وآخرتی[منهما] هست و هر کدام از آن دو، فرزندانی دارد.
عده ای أبناء الدنیا وعده ای ابناء الاخرة هستند. سعی کنید عملتان به گونه ای باشد که جز فرزندان آخرت باشید.

🔷 فاِنَّ کلَ وَلدٕ سیُلحَقُ باُمِّهِ یومَ القیامة
هر کدام از فرزندان به مادر خود در بعضی نسخ آمده به پدر خود ملحق می شوند.
برای بعضی دنیا پدر ومادر، و برای برخی آخرت پدر ومادرشان أست .

منظور این أست عده ای به دنیا که نماد دنی بودن ، سخت بودن وعذاب أست بر می گردند وعده ای بچه های آخرت وبهشت هستند .

رسول اکرم فرمود من وعلی پدران این امت هستیم یعنی ما حاضریم شما را به فرزند خواندگی قبول کنیم.
همه یک شناسنامه ثبت احوالی دارند ،و یک شناسنامه حقیقی ، این شناسنامه ساختنی أست .
فرمود من وعلی حاضریم شما را به فرزند خواندگی قبول کنیم بشرطی که اعمال شما متناسب با ما باشد.

✳️ روایات فراوانی در مورد ابناء الدنیا امده
« ایاکم ان تمدو اطرافهم الی ما فی ایدی ابناء الدنیا »
بپرهیزید از اینکه چشم خیره کنید به چیزهایی که در دست اهل دنیاست.
✳️ «فمن مد طرفه الی ذلک طال حزنه»
اگر کسی به دنیا طلب ها خیره شد غم وغصه او طولانی می شود . بازار رفتن کراهت دارد مگر در زمان ضرورت زیرا بازار نماد ابناء الدنیا، فقط حزن بوجود می آورد.
چشم فرو بربند از ابناء الدنیا.

✳️ روایت « ایاکم ومجالسة الملوک و أبناء الدنیا فی ذلک ذهاب دینکم » با اهل دنیا زیاد مجالست نکنید همنشینی با انها دین شما را میبرد با دنیا طلب دین از دست میرود.

✳️ روایت « ان ابناء الدنیا هم اهل الغفلة والغرور والجهالة»
دنیا طلب سه ویژگی دارد :
١- غفلت
٢- غرور
٣- جهالت
هم سفره شدن با آنها انسان را گرفتار میکند.

جمله پایانی که از همه جملات قبل مهمتر واصل مهمی در نظام توحیدی أست.

🔷وانَّ الیومَ عملٌ ولاحسابٌ وغَدًاً حسابٌ ولا عملٌ
بدانید امروز که در دنیا زنده هستید روز عمل کردن شماست وحساب وکتابی در کار نیست.
دنیا دار حساب نیست کار خوب را در دنیا جواب نمیدهند همینطور کار بد ، مگر در بعضی موارد خاص که بعضی اعمال در دنیا هم پاسخ داده می شود .

بطور کلی قاعده این دنیا عمل کردن أست ولی فردای قیامت روز حسابرسی أست ووقت عمل نیست هر چه بگویند « ربِّ ارجِعونِ » بازگشتی در کار نیست جای عمل در دنیا وحسابرسی در آخرت أست.

✳️ نکته پایانی :
درست أست که پرونده اعمال انسان با مردن بسته می شود ولی پرونده آثار بسته نمی شود. آثار یعنی چیزهایی که از شخص به یادگار مانده
« مَن سَنَّ سُنةَالحسنة» اگر کسی سنتی را پایه گذاری کند وهر کاری سنت وسیره شد اجر وثواب ان تا زمانی به آن عمل میشود به صاحب آن هم میرسد.

حضرت رسول اکرم فرمود:
« سبعة اسباب یکتب للعبد ثوابها بعد وفاته» بعضی کارها ثواب ان بعد از مرگ هم به انسان میرسد.
١- درخت کاری.
٢- حفر چاه.
٣- جاری کردن رود.
٤- بنای مسجد.
٥- کسی قرآنی بنویسد.
٦- کسی علمی به ارث بگذارد.
امثال شهید مطهری - مرحوم کلینی -شیخ طوس - سید رضی تا زمانی که سر سفره نهج البلاغه هستیم ثواب آن برای سید رضی أست تا علمی باقی أست ثواب آن برای صاحب علم هست.

این هفت مورد انواع اصناف را شامل می شود. از دنیا رفتن پرونده عمل بسته اما پرونده آثار اعمال همچنان باز أست.

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.

نام *

پست الکترونيک

سایت یا وبلاگ

پیام *

شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:

یا ، یا ، ، <strike> یا <s>، ، ، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، ، ، <a href="" title="">، ، <div align="">

کد امنیتی *

ارقام فارسی و انگلیسی پذیرفته می‌شوند

نظر بصورت خصوصی ارسال شود

پست الکترونیک برای عموم قابل مشاهده باشد

روزگارم #با_کـــریمان طی شده...

مدد ز غیر تو ننگ است یا علی مددی