یار علی
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
💢 حکمت ۲۲۱ 💢
♦️بِئسَ الزادُ الیَ المعاد، العدوانُ علیَ العباد
بدترین زاد و توشه ای که میشود به قیامت حمل کرد دشمنی کردن با بندگان [ مخلوق] خداست.
نکته:
۱- همه انسانها در حال توشه برداشتن هستند خوب یا بد.
در این حکمت توشه به امر منفی اطلاق شده ، نه تنها چیزی با خود نیاورده بلکه توشه منفی هم دارد.
۲- عدوان بر عباد همان حق الناس است.
به عنوان سخت ترین گناه یاد می کند.
بدترین حمل گناه حق الناس است
منظور عباد هر مخلوقی که باشد هر چه بنده بالاتری باشد عدوان نسبت به او جزای بالاتری دارد.
۳- در خطبه ۱۷۶ ظلم به سه قسمت تقسیم شده:
الف ) ظلمی که بخشش ندارد مانند شرک بدون توبه
ب) ظلمی که در آن بخشش راه دارد مانند گناهان کوچک ، یا با حسنات جای سیئات پر میشود.
ج) ظلمی که بازخواست آن رهایی ندارد، گریبانگیر است.مانند حق الناس
مجازات آن شدیدتر است
رسولخدا صلی الله علیه وآله :
از ظلم پرهیز کنید در قیامت هر کس بنور خود حرکت میکند.نورانیت اعمال است که انسان را پیش میبرد.
و ظلم یک پردهٔ تاریکی بر روی شما مانع می اندازد.
💢 حکمت ۲۲۲ 💢
♦️مِن اَشرفِ افعالِ الکریمِ غَفلَتُهُ عمّا یَعلَم
شریفترین ویژگی انسان کریم غفلت اوست از آنچه که میداند.
[ لفظ غفلت با علم در کنار هم متضادند]
کریم آنچه از خطای دیگران میداند تجسس نمیکند.چنان چشم پوشی میکند خود را به تغافل میزند گویا اصلا نمی‌داند.
تغافل موجب حفظ حریم میشود.در واقع جلوگیری از افشای فساد است.
تغافل پیشه کردن ، مانع از تجری خطا میشود.
چون عیان شد حرمت شکسته شد خطا خیلی راحت آشکار میشود.
رسولخدا صلی الله علیه وآله :
« تخلقوا باخلاق الله » اخلاق خود را خدایی کنید.خدا ستار العیوب است به این اخلاق تمسک جسته و عمل کنید.
تغافل با نهی از منکر منافات ندارد.
نهی منکر واجب است.در امور مهمی که حرمت شرعی دارد، فلان کار حرام است تغافل ندارد.
اما در امور جزئی ، عرف ،اخلاق و تربیت تغافل قدر و منزلت را بالا میبرد.
💢 حکمت ۲۲۳ 💢
♦️مَن کَساهُ الحیاءُ ثَوبَه لم یَرَ الناسُ عَیبَه
کسی که با لباس حیا خود را بپوشاندعیوب او آشکار نمیشودو مردم عیوب او را نمی بینند.
حیا مانند نقاش، که با زدن رنگ و ضد زنگ عیوبات را محافظت می کند.
حیا حالتی ست که در مقابل قبیح حال انقباض پیدا میکند.حالت نفرت در برابر گناه.
اگرحیا باشد ولی در کنار آن گناه هم باشد
حیا مانع از گناه نشده ،اما باعث افشا گناه هم نمیشود. ابراز به گناه نمیکند.
بی عیب نیست، حیا دارد اما گناه هم دارد.
آن حیا مانع از اظهار گناه میشود.
حکمت به این نوع حیا اشاره دارد.
حیا نه تنها باعث دوری از خطا گاهی موجب ترغیب به خوبی هاست.
تفاوت انسان و حیوان در وجود حیاست.
💢 حکمت ۲۲۴ 💢
♦️بکثرَةِ الصُمتِ تکونُ الهَیبه
با زیاد شدن سکوت هیبت انسان زیاد میشود.
سکوت نشانه عقل است. با سکوت ،عقل بیشتر ظاهر میشود.
زیاد صحبت کردن ابهت را می شکند.
کسیکه از روی ضعف هم سکوت میکند، نمی‌داند اما از روی جهل سکوت میکند باز هم برای خود هیبت ایجاد کرده.از اینکه خود را در سخن بی اساس وارد نکرده.
یا با درایت و فهم باید سخن گفت یا ندانسته سکوت باید کرد.
سخن زیاد نشانه کمبود عقل است.
آیة الله مکارم : از جهت معنوی سکوت باعث مرگ بسیاری از گناهان است.
سکوت در حرف نزدن حق نیست.
خیری نیست در سکوتی که باید حق گفته شود.
♦️وبِالنَصفَةِ یَکثُرُ المُواصلون
انصاف اطرافیان را زیاد میکند.
رابطه انصاف با کثرت دوست!!!
امام صادق علیه السلام :
یا انصاف است یا تعصب [ حمیّة]
انصاف در مقابل آن حمیت است هرکدام بالا رود دیگری پایین می‌آید مانند ترازو.
انصاف اختلافات را کنار میزند. با منصف کسی درگیر نمیشود.
و موجب ائتلاف و همگرایی هم میشود.
فرمود انصاف یعنی حق کسی کم نشود اما بالاتر از انصاف ،با مومنین برخورد ایثار کرانه داشته باشید.
♦️و بالاِفضالِ تَعظُمُ الاَقدار
با جود و بخشش قدر و منزلت بالا میرود.
رابطه بخشش با منزلت !!!
امام علی (ع): «مَن جادَ سادَ »هر که اهل جود شد به سیادت و آقایی میرسد.
« بالاحسان تَسترُ العیوب » بخشندگی عیوبات را استتار میدهد.
♦️و بالتواضُعِ تَتِمُّ النِعمة
با تواضع نعمت کامل میشود.
هر نعمتی یک شکر عمومی دارد یک شکر خصوصی .
علم، شکر خاص آن، عمل و تعلیم است.
مال، شکر خاص آن انفاق است.
شکر عمومی همه نعمتها، تواضع است.
هرکه شکر خاص را داشته باشد اما تواضع نباشد شکر ناقص است.
با تواضع نعمت کامل میشود.
♦️وباحْتِمالِ المَؤنِ یَجبُ السَوُدَدُ
با تحمل رنجها و سختی انسان به شرافت و بزرگی میرسد.
۱- تنها افرادی به بزرگی میرسند که در برابر شدائد کمر خم نکند.با استقامت به آقایی میرسد.
۲- شهید مغنیه : شرافت انسان به اینست که بار دیگران را به دوش بکشد بار خود را که باید به دوش بکشد.
با خدمت، مردم او را گرامی داشته شریف میشود.
بار کش دیگران نباشد برای کسی اهمیتی ندارد.
♦️و بالسیرَةِ العادِله یُقهَرُ المُناوِی
با سیرهٔ عدالت دشمن انسان مقهور میشود.
روش عادلانه پیش بگیرید دشمن شکست می خورد.
ارتباط عدل با شکست!!!
۱- نظام هستی بر اساس عدالت استوار است
« بهِ العدل قامتِ السمواتِ و الارض»
هرکه سیره عدالت در پیش گیرد با نظام هستی همسو شده ، همه نظام هستی او را یاری میکنند و دشمن را شکست می دهند.
۲- طرفداران عدالت زیاد است، عدالت پیشه باشی مردم عدالت دوست هستند.یای و همراهی می کنند.
۳- حکومت و شخص عادل باشد به دست دشمن بهانه داده نمیشود.
دشمن از ضعفها جنگ روانی درست کرده[ اگر بی عدالتی هم نباشد] به اسم بی عدالتی تبلیغ میکند.
♦️ و بالحلمِ عنِ السفیه تَکثُرُ الانصارُ علیه گسترش یافتن حلم انسان، دیگران حامی و کمک حال حلیم میشوند.
علی علیه السلام: انسان حلیم ناتوان نیست.
در عین توانایی و در موضع قدرت حلم پیشه میکند.
اللهم اجعل عاقبة آمرنا خیرا
N.kazemi
الحمدلله رب العالمین
عالی بود استاد خداقوت