بسم الله الرحمن الرحیم
شرح حکمتها
💢 حکمت ۹۸ 💢
♻️اِعقِلوا الخبرٕ اذا سَمِعتُموهُ عقلَ رعایَةِ لا عقلَ روایَةِ
اگر خبرو مطلبی دانستید باید خوب بفهمید،
دنبال فهم عمیق آن باشید.
عقل دو گونه س:
الف) عقل رعایة: نگهداری و حفظ آن مطالب و عمل به آنست.
ب) عقل روایة : هنوز خود عمل نکرده بدنبال نقل مطالب است برای دیگران.
بعد از یادگیری مطلب ،قبل از آنکه بفکر بیان آن باشید عزم را جزم کنید برای عمل کردن به مطالب.
اگر عمل نکرده به دیگران نقل شد از دایره ی عقل خارج است.
♻️فاِنَ رُواة العلم کثیرٌ ورُعاتَةُ قلیلٌ
کسانیکه راویان علمند و سلسله مفاهیم را نقل میکنند بسیارند.
اما کسانی که از جهت باطنی مزین به این مفاهیم باشند قلیلند.
شیخ عباس قمی صاحب مفاتیح الجنان قبل از اینکه به نوشتار دعا های مفاتیح بپردازد تمامی ادعیه را خود انجام داده بعد اقدام بنوشتن کردند
روایات : علم بدون عمل در حکم جهل شمرده شده.
صرف شنیدن ، نوشتن ، انتقال ، ملاک نیست ، بلکه تا شنید و فهمید خود را مزین به عمل کند.
هر خبری رسید تا صحت و سقم آن معلوم نشده باز نشر نشود. خصوصا در فضای مجازی عامل شایعه و سنگ اندازی دشمنان میشود.
💢 حکمت ۹۹ 💢
♻️سَمعَ رجلاً بقول آنا لله و انا الیه راجعون
شخصی در حضور حضرت آیه استرجا خواند.امام در جواب او فرمود:
♻️انَ قولَنا ، انا لله اقرارٌ علیٰ انفسِنا بالمِلک
سخن ما در مورد جمله انا لله اقرار می کنیم بر اینکه ما در ملکیت کسی هستیم بر پای خود تکیه نداشته و مستقل نیستیم
اقرار بر بنده ی خدا بودن است .
مالک و فرمانروای وجود خداست و تکیه گاهمان بر او استوار شده.
♻️وقولُنا ، وانا الیه راجعون اقرارٌ علیٰ انفسِنا بالهُلک
با گفتن جمله دوم اقرار میکنیم بر مرگ و رسیدن به معاد.
نکته:
۱- حضرت در این حکمت به دو اصل اساسی توحید و معاد اشاره فرمودند.
مانند ذکر لا اله الا الله بیانگر دو رکن مهم توحید و معاد است.
با پایبندی به توحید چهار اصل اصول دین را باید پایبند بود.چهار رکن اصول دین متوقف بر توحید است.
۲- ذکر توحیدی، بسیار حالت استتار و اخفا را در بر دارد.
۳- بندگی و بردگی در همه حالت و برای هر کس مطرود و مذمت است جز به درگاه الهی.
« کفیٰ بی عِزاً اَن اَکونَ لک عبدا »
« و کفیٰ بی فخراً اَن تکونَ لی ربّا »
چه عزت و افتخار و شرافتی که من بنده تو ، و تو خدای منی.
۴- حکم بندگی و بردگی در اسلام :
در اسلام برده داری برای تربیت قرار داده شد.
برده خریداری شده، در خانه احکام ، اخلاق ، اعتقادات را آموزش ببیند و کار کند و از آن خانه امرار معاش کند.
این مسیر تربیت باشد نه برده داری.
صرف کار کشیدن از دیگران نباشد.
روایات فقهی : اگر کسی برده ی آزاد شده داشته باشد ،بعد مرگ صاحب ،هیچ گونه وارث درجه اول نداشته باشد برده آزاد شده وارث او خواهد بود.[ ارث در ولای عتق]
اسلام برده ی تربیت شده را بمنزله فرزند پذیرفته ، به بردگان عزت داده ، مانند برده دوران جاهلیت نیستند.
💢 حکمت ۱۰۰ 💢
♻️و قد مَدحَهُ قومٌ فی وجهِه
عده ای در محضر حضرت از او تمجید و مدح کردند.
مدح کردن در مقابل کسی شرایط را برای کبر ، غرور، و عجب باز می کند.
♻️اللهم انکَ اَعلمُ بی مِن نفسیٖ و آنا اَعلم بنفشی منهم
خدایا تو بر وجود من از خود من عالمتری،
امور درون مرا بهتر میدانی.
ومن هم از آنها بر خودم بیشتر آگاهی دارم
خود را بهتر می شناسم .
♻️اللهم اجعلنا خیراً ممّا یَظُنون و اغفِر لی ما لا یعلمون
خدایا آنها بمن حسن ظن دارند خوبیها را میبینند .
هر آنچه خوبی در مورد من گفتند تو مرا بالاتر از آن گفته ها قرار بده.
شأن و جایگاه ، تقوا و اخلاق ، وباور من بیش از آنچیزی باشد که می گویند.
وانچه را که دیگران نمی دانند تو آنها را ببخش.
علت استغفار اهل بیت چیست؟
با وجود معصومیت چرا طلب غفران می کنند؟
۱- عده ای قائلند آنچه از اهل بیت رسیده در قالب تعلیم است راه و روش دعا کردن را آموزش می دهند.
۲- عده ای قائلند، استغفار دو اثر دارد.
الف) استغفار اثر گناه گذشته را میبرد.
ب) در مقابل انسان سپری ایجاد میکند.
در جاده پر پیچ و خم ، خطرناک با تذکر کسی با آمادگی پیش رفتن سفر را راحتر می کند ،تا کسی که مقدمات مسیر را مهیا نکرده باشد.
استغفار چنین حالتی دارد.
در کمینگاه خطر و گناه هستیم مراقبت را لازم دارد.
۳- عصمت اهل بیت با اختیار منافات ندارد.
اینطور نیست کسی معصوم شد اختیار گناه از او گرفته شود.
اختیار او محفوظ است ،با اراده میتواند خطاکند یا از خطا چشم پوشی کند.
استغفار اهل بیت پیشگیری هست ،نه اینکه گناهان گذشته را عفو بخواهند.
۴- اهل بیت از چه چیزی استغفار می کنند؟
انسانها از گناهان و مکروهات طلب غفران می کنند.
اهل بیت در حد خود عبادت هم انجام دهند باز حق عبادت را بجا نیاوردند.
آنگونه که شایسته عبادت و بندگی خدا باشد ، نمی دانند.
« ما عَرَفناک حقَ معرفتک ما عَبدناک حقَ عبادتِک »
استغفار از ناتوانی ست که در حد شایستگی و حق شناخت خدا نبوده.
وحق نعمت را آنگونه باید نتوانستیم بجا آوریم و ادا شدنی هم نیست.
💢 حکمت ۱۰۱ 💢
♻️لا یَستَقیمُ قضاءُ الحوائج الا بثلاث
به سرانجام نمیرسد برآورده کردن حوائج مومنین مگر با سه روش.
♻️باستِصغارِ ها لِتَعَظُم
۱- کار خیر خود را کوچک شمار
خدا آن امر را بزرگ میکند.
هرچه طالب بزرگی و دیده شدن کار خیر هستید ، آنرا کوچک بدانید.
خدا تعظیم میدهد به چشم بزرگ میکند.
♻️وباسْتِکتامِها لِتَظهَرَ
۲- کار خیر خود را کتمان کنید تا خدا آنرا ظاهر کند.
هرچه مخفی تر باشد برملا شدن آن از طرف خدا بیشتر خواهد بود.
♻️و بتَعجیلِها لِتَهنَاَ
۳- در کار خیر تعجیل کنید ،آنرا به تعویق نیاندازید.
در حل گرفتاری مردم پیشقدم باشید ، لذت بخش بودن خدمت در تعجیل آنست.
کتمان کار خیر به توصیه امام ،
ودر قرآن توصیه به آشکار بودن کار خیر شده.
وجه جمع این دو :
« الذین یُنفقونَ اموالَهم باللیل و النهار سراً و علانیةً بقره - ۲۷۴ »
در صدقات واجبه [ خمس ، زکات ، فطریه] آشکار و علنی باشد .
در اهدا صدقات مستحبی کتمان و پنهانی باشد.
اللهم اجعل الیقین فی قلوبِنا
یا علی