موضوع: گزارش خیانت مالی+نظرات مختلف در مورد مخاطب نامه+انحراف ممکن است حتی برای کسی که محرم راز علی است+انحرافات جامعه، مسولین را به انحراف میکشاند+توجه نداشتن به رضایت الهی در کارها نتیجه ایی جز انحراف ندارد+انسان خیانت کار دنبال فرصت است برای بهره بیشتر از بیت المال+مال حرام انسان خردمند را جاهل میکند+خدا شهر را به برکت فقرا حفظ کرده است+هر س طعم شمشیر علی را چشیده باشد جهنمی است+مسائل عاطفی تاثیر در احکام الهی ندارد+اموالتان را قبل از اینکه به ارث برسند در راه خدا مصرف کنید+بعد از مرگ امکان جبران خطاها وجود ندارد+روضه جناب حُرّ
بسم الله الرحمن الرحیم
شرح نامه ۴۱ :
خطاب به کارگزاران ولی شخص مخاطب مشخص نیست.
نظراتی مبنی بر اینکه شاید عبدالله بن عباس آن مفسر بزرگ و یا کس دیگر باشد.
▪️ *فانی کنتُ اشرکتُ فی اَمانتی*
تو در نزد من سه ویژگی داشتی ،.تورا در این امانت [ حکومت ] الهی تو را آمین دانسته و شریک کردم.
▪️ *و جَعَلتُکَ شِعاری و بِطانَتی*
و تو را محرم اسرار و بعنوان کسی که از اسرار من با خبر بودی ، تو را چنین یافتم.
▪️ *ولَم یَکن فی اهلی رَجلی اَوثَقَ منک* ...
در میان خانواده موثق تر از تو بخود پیدا نکردم برای مواسات. و همکاری که با من کردی و کمک حال و وزیر من بودی.
▪️ *واداء الامانةَ الیَّ*
امانت و مشکلات آنرا بخوبی ادا کردی و فای بعهد داشتی.
▪️ *فلما رایتَ الزمانَ علیَ بنِ عمِک قد کَلِب*
تو وقتی دیدی اوضاع زمانه بر علیه پسر عموی تو شده ، زمانه سخت بر علی تازیده و عده‌ای با من مخالفت می کنند.
عده ای که نظر دادند مخاطب این نامه عبدالله بن عباس است از این جمله پسر عمو برداشت کردند.
▪️ *والعدُوُ قد حَرِب وامانةَ الناسِ قد خَزیَت*
و دشمنان هم بر علیه من مقاومت کرده و متحد شده اند .
آن عهد و پیمانی که با من بسته بودند سست شد.و پایبند نماندند.
▪️ *وهذِهِ الاُمةَ قد فُتِکَت و شَغَرَت*
تو در چنین رفتار زمانه، نسبت به من گستاخ و یاغی شدی .
ومردمی که از دور امام خالی شدند بی پناه [شغرت ] شدند. چون امام و حاکم پناه مردم هستند،علی که بی پناه نمیشود.
▪️ *قَلَبْتَ لاِبنِ عمِک ظَهرَ المِجَن*
تو در اوضاع وخیم بمن پشت کردی و پشت سپر تو رو بمن شد.
▪️ *ففارَقتَه مع الفارقین وخَذَلتَهُ مع الخاذلین و خُبنَهُ مع* *الخائنین*
تو از من جدا شدی مانند دیگران.
واز یاری من دست برداشتی و مانند خیانت دیگران ، تو هم بمن خیانت کردی.
▪️ *ولا الاَمانةَ ادَیتَ*
تو از طرف من به فرمانداری منسوب بودی ولی امانت و مسئولیت را خوب ادا نکردی.
▪️ *کانک لم تکنِ الله تُریدُ بجهادِک ....*
اشکال این خطای تو اینست که از ابتدا با نیت خدایی و خالص نبودی گویا در این جهاد خدا را اراده نکرده بودی .
طوری رفتار کردی گویا هیچ برهانی از جانب خدا نداری .
این مسئولیت به عهدهٔ تو زحمت و باری بود که باید به ثمر میرساندی.
▪️ *کاَنَّک اِنما کنتَ تَکیدُ هذِهِ الاُمةِ عن دنیاهُم و تَنویٖ* *غِرَتَهم...*
گویا که تو در امور مالی این مردم کید و خدعه می کنی.
گویا حساب و کتاب آخرت در کار نیست.
بیت المالی که برای مردم بوده ، قصد کردی با فریب آنها هر طور خواستی مصرف کنی.
▪️ *فلما اَمکَنَتکَ الشدةُ فی خیانةِ اَسرَعتَ الکَرَةَ*
وقتی تو تمکن پیدا کردی و دست تو باز شد ،به کم قانع نبودی ،تا توانستی خیانت کردی.
شرایط که برای خیانت فراهم شد با سرعت، مکرر بر بیت المال حمله کرده و رحم نداشتی.
▪️ *واخْتَطَفَت ما قَدَرتَ علیه من اموالِهِم ....لاَرامِلِهِم و اَیتامِهِم..*
آنقدری که توانستی از اموال مردم ربودی این اموال برای ثروتمندان نبود که توجیه و مسالمت کنی.
برای بیوه زنان و ایتام بود.
▪️کار او را تشبیه میکند.
بمانند گرگ چالاک به گله میزند و در میان گله یک بز دست و پا شکسته و خون آلود را شکار می کند.
بیت المال از آنِ فقراست از این دسته افراد دزدی کردن خیلی پستی و دنائت است.
▪️ *فَحَمَلَتهُ الیَ الحجاز رَحیبَ الصَّدرِ بحَملِه غیرَ مُتَاَثِمٕ مِن* *اَخذِه ...تُراثَ مِن آبٖیک*
تو این اموال را بسمت حجاز حمل کردی نه با ترس و لرز ! بلکه با خیال راحت و با حوصله بدون احساس گناه ، حق خود می‌دانستی گویا ارث پدر و مادر خود حمل می‌کنی. در حالیکه بیت المال بود.
▪️ *فسبحان الله اَما تُومِنُ بالمعاد اَو ما تَخافُ نِقاشَ* الحساب
واعجبا !
تو به معاد ایمان نداری ،یا از حسابرسی دقیق قیامت نمی ترسی.
▪️ *ایُها المَعدُود کان عندَنا مِنذذَویِ الاَلباب*
ای کسی که دیروز در نزد من از شمار انسانهای صاحب عقل بودی ولی امروز نیستی.
چرا که حرام انسان را بی خرد میکند.
حرام و لقمه ناپاک انسان را جاهل و احمق می کند.
دیروز دست تنگ بودی اما عاقل ،چون دیندار بودی.
امروز ثروت داری اما احمق و نادانی، چون دزدی کردی.
▪️ *کیفَ تُسیغُ شراباً و طعاماً وذانت تَعلَم انَک تاکلُ حراماً....*
چگونه آب گوارا و و غذای لذیذ خوردی در حالیکه واضح میدانی این مال حرام است.
▪️ *و تَبتاعُ الاِماءَ و تنکِحُ النساء من مالِ الیتامیٰ و....*
چگونه با مال حرام همسر اختیار می کنی آنهم از اموال یتامی ، مساکین، و اموال مجاهدین .
آیا از این نمیترسی که این نسل ، نسل نا پاکی باشد.
این اموالی که در دست توست خدا آنها را برای مجاهدین و فقرا قرار داده.
▪️ *و اَحرَزَ بِهِم هٰذَ البِلاد*
دو معنا :
فقرا و مجاهدین در جنگ و مشکلات در خط مقدم هستند، اما در زمان تقسیم اموال به آنان چیزی نمی رسد.
آیا نمی ترسی که آنها دعایی کنند و دعای انهااین بلاد را زیر و رو کند.
▪️ *فاتقِ اللهَ وَارْد‍ُد الیٰ هوُلاءِ آلقومِ اموالَهم*
از خدا بترس و اموال مردم برگردان .
▪️ *فانک اِن لَم تَفعَل ثم اَمکَنیَ اللهُ منکَ لَاُعَذِرَنَّ*
اگر چنین کاری، برگشت اموال نداشته باشی، دست من بتو برسد چنان انتقام و مجازاتی کنم که فردا روز در مقابل خداوند در قبال کار تو عذر داشته باشم .
▪️ *ولِاَضرِبنَکَ بسَیفی الذی ما ضربتُ احداً الا دَخلَ النار*
با همین شمشیر ضربه ای بر تو وارد میکنم و تو میدانی هر کسی با شمشیر علی از بین رفت جایگاه او دوزخ است.
▪️ *فوالله انَ الحسن و* الحسین ...مثلُ الذی فعَلتَ*
بخدا قسم اگر حسنین هم مرتکب چنین خطایی میشدند با آنها هم همین برخورد می کردم.
▪️ *ما کانَت لهُما عندِی هَواده*
در آن صورت بین من و حسنین هیچ وفق و مدارایی نبود..
▪️ *ولا ظَفِرا منیٖ باِرادةٕ حتی اخُذَ الحقِ منهما*
اراده من در مورد آنها این بود که بیت المال را از چنگ آنها بیرون آورم.
مسائل عاطفی در دین خدا راه ندارد.
تا اینکه حق را پس بگیرم و باطل را از بین ببرم در ظلم‌هایی که آنها بوجود آوردند.
با پایمردی در اینکار تبعات گناه و ظلم آنها را از بین ببرم.
▪️ *واُقسِم بالله ما یَسُرُنی انَ ما اَخَذتَهُ اموالَهم حلالٌ لیٖ اَترُکُهُ* *میراثاً لِمَن بعدی*
بخدا قسم هیچگاه خوشحال نمی‌شوم این اموال در دست تو، اگر مال حلال برای من بود ،این اموال را برای ورثه باقی بگذارم .
خوشنودی و سرور من در انفاق مال و دستگیری از دیگران است.
▪️ *فَضَحِّ رُوَیدا فکاَنَک قد بلَغتَ المَدیٰ و دُفِنتَ تحتَ الثَریٰ* *و عُرِضتَ...*
کمی تامل کن. دست نگهدار.
می بینم تو را که به مرگ رسیدی و تورا مدفون در خاکها می بینم که اعمال بر تو عرضه میشود.
▪️ *ویُنادیِ الظالم فیهِ بالحسرَةِ*
خیانت ، دزدی ، حق الناس ،بتو عرضه میشود در همان قبری که انسانهای گنهکار و ظالم فریاد میزنند غلط کردیم ، اشتباه کردیم.هیچ بما نرسید از آن اموال مگر حسرت آن برای ما مانده.
▪️ *و یَتَمَنَی المُضَیِعُ فیهِ الرَجفَة * ولاتَ حینَ مَناصٕ*
میبینم که در آن جایگاه قبر آرزو می کنی ایکاش حق دیگران ضایع نکرده بودم .
ودر خواست برگشت می‌کنی برای جبران ، اما دیگر زمان برگشت نیست.
اللهم اجعل ذنوبنا مغفوره